کاکا شاهدی
دانشیار، گروه علوم و مهندسی آبخیزداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران
[ 1 ] - کاربرد تئوری کوپلا جهت ارزیابی عملکرد مدل هیدرولوژیکی IHACRES (مطالعۀ موردی: حوضۀ آبریز طالقان)
شرط اصلی استفاده از یک مدل هیدرولوژیک در یک حوضۀ آبخیز، ارزیابی عملکرد آن مدل است. در تمام معیارهای معمول در هیدرولوژی از جمله ضریب ناش- ساتکلیف (E)، ضریب همبستگی (R)، مجذور میانگین مربعات خطا (RMSE) و شاخص تطابق (d) به مقایسۀ خروجی مدل با داده‌های مشاهده‌ای پرداخته میشود و از توزیع احتمالاتی خروجی مدل و رابطۀ آن با توزیع مقادیر ورودی غفلت میشود. این مسئله به‌ویژه زمانی که هدف، استفاده از خرو...
[ 2 ] - بررسی خشکسالی هواشناسی و هیدرولوژیکی با استفاده از شاخص‌های خشکسالی در حوزه آبخیز قره‌سو
یکی از مهمترین مشکلاتی که بشر به خصوص در سال‌های اخیر با آن مواجه شده است، بحران آب و وقوع خشکسالی می باشد و به همین دلیل بررسی وضعیت خشکسالی در مدیریت بهینه منابع آب حائز اهمیت خواهد بود. هدف از این تحقیق، مطالعه و بررسی شدت، تداوم و فراوانی خشکسالی های هواشناسی و هیدرولوژیک و همچنین تعیین تأخیر زمانی احتمالی بین وقوع این دو نوع خشکسالی در حوزه آبخیز قره سو، استان کرمانشاه می باشد. برای این من...
[ 3 ] - ارزیابی انواع روشهای درون‌یابی به منظورپهنه‌بندی خشکسالی هواشناسی در دشت ساری-نکا
خشکسالی یک پدیدة طبیعی و قابل تکرار است که فرآیندهای مختلف زیست-محیطی را تحت تأثیر قرار داده است؛ به همین دلیل بایستی به طور گسترده مورد بررسی قرار گیرد. هدف از این تحقیق، بررسی وضعیت خشکسالی هواشناسی با به‌کارگیری چهار شاخص خشکسالیو همچنین انتخاب مناسبترین روش از میان روشهای مختلف درون‌یابی به منظور پهنه‌بندی خشکسالی در دشت ساری-نکا میباشد. برای این منظور، از آمار 10 ایستگاه هواش...
[ 4 ] - اندازه‌گیری و واسنجی خصوصیات بارش در یک شبیه‌ساز باران دونازله
شبیه‌سازهای باران کوچک و قابل حمل از ابزار‌های اساسی در مطالعات فرسایش خاک و هیدرولوژی سطحی هستند و در آزمایشات امکان تکرار خصوصیات بارش طبیعی را بوجود می آورند. در این تحقیق ضمن معرفی یک دستگاه شبیه‌ساز باران دو نازله، آزمایشات واسنجی شامل آبدهی نازل‌ها، یکنواختی بارش در سطح پلات و توزیع اندازه‌ی قطرات انجام شده است. نتایج حاصل از واسنجی آبدهی نازل‌ها نشان داد که دبی خروجی دو نازل تحت فشار‌های...
[ 5 ] - پیشبینی و مقایسة تغییرات اقلیمی آینده با استفاده از مدلهای گردش عمومی جو تحت سناریوهای مختلف در حوزة آبخیز تالار استان مازندران
هدف پژوهش حاضر پیش بینی و مقایسة تغییرات اقلیمی آینده با استفاده از مدلهای گردش عمومی جو تحت سناریوهای مختلف در حوزة آبخیز تالار استان مازندران بوده است. با توجه به بررسی آمار ایستگاههای موجود، جهت بررسی پدیدة تغییر اقلیم در حوزة مطالعاتی از مدل LARS-WG5 و سه سناریوی A1B، A2،B1 و هر کدام در سه سری انتشار 2026-2011، 2061-2046 و 2095-2080 با تعیین سال پایه 2007-1992 (به مدت 15 سال) از آمار ایس...
[ 6 ] - بررسی تغییرات زمانی و مکانی کیفیت آب (مطالعه‌ی موردی: رود تالار، استان مازندران)
امروزه کیفیت آبهای سطحی یک نگرانی جدی میباشد. تأثیرات انسانی، و به همان نسبت، فرایندهای طبیعی، آبهای سطحی را آلوده کرده، و استفاده از آنها را برای اهدافی مانند شرب، صنعت و یا کشاورزی ناممکن می سازد. دستیابی به برنامهای مدیریت شده، که ارزیابی خاص و قابل اعتماد از کیفیت آب را ممکن سازد، بدون شناختن تغییرات زمانی و مکانی کیفیت آبهای سطحی امکان پذیر نخواهد بود. روشهای آماری ابزاری مناسب و معتب...
[ 7 ] - تهیه نقشههای خطر احتمال و حساسیت سیل با استفاده از روش نسبت فراوانی در حوزه آبخیز پل دوآب شازند
به‌دلیل کمبود اطلاعات در اکثر حوزه‌های آبخیز، بسیاری از محققین برای مطالعات هیدرولوژیکی و سیل‌خیزی به استفاده از تجزیه و تحلیل‌های مکانی در سیستم اطلاعات جغرافیایی روی آورده‌اند. پژوهش حاضر به‌منظور تهیه نقشههای احتمال و حساسیت سیل با استفاده از روش نسبت فراوانی، از پارامترهای طبقات ارتفاعی، درصد شیب، انحنای زمین، شاخص رطوبت توپوگرافی، توان آبراهه، میانگین بارندگی، فاصله از رودخانه، سنگ...
[ 8 ] - برآورد عمق خاک با استفاده از متغیرهای محیطی به‌دست آمده از مدل رقومی ارتفاع و داده‌های سنجش از دور
Soil depth is a major soil characteristic commonly used in distributed hydrological modeling in order to present watershed subsurface attributes. It strongly affects water infiltration and accordingly runoff generation, subsurface moisture storage, vertical and lateral moisture movement, saturation thickness and plant root depth in the soil. The objective of this study is to develop a statistic...
[ 9 ] - تأثیر ورمی کمپوست و کود شیمیایی اوره بر تغییرات ماهانۀ رواناب در مقیاس کرت
در مطالعۀ حاضر تغییرات ماهانۀ کمیت و کیفیت رواناب تحت تأثیر استفادۀ تلفیقی از کود ورمی کمپوست و کود شیمیایی اوره در شمال ایران بررسی شد. بدین‌منظور 18 کرت 5 ×1 متر روی اراضی کشاورزی با شیب 14 درصد تحت شرایط بارش طبیعی در سال 1393 به‌مدت پنج ماه برای اندازه‌گیری رواناب نصب شدند. در مجموع روانابهای به‌دست‌آمده از 12 رگبار از دی‌ماه 1393تا اردیبهشت 1394 بررسی شد. تیمارهای بررسی‌شده شامل تیمار شاه...
[ 10 ] - ارزیابی کارآئی مدل نیمه توزیعی SWAT در شبیه سازی جریان رودخانه ای (مطالعة موردی حوضه آبخیز تالار استان مازندران)
در این تحقیق به‌منظور ارزیابی کارآئی و بررسی پارامترهای مؤثر بارش-رواناب در حوضه تالار استان مازندران از مدل SWAT استفاده شده است. واسنجی با کمک این مدل با استفاده از مقادیر بارش روزانة 8 ایستگاه باران‌سنجی، مقادیر دمای روزانة 5 ایستگاه تبخیر سنجی و با خروجی دبی در ایستگاه شیرگاه- تالار انجام شده است. نحوة انجام کالیبراسیون و اعتبار سنجی با استفاده از این مدل بدین‌صورت بوده است که در ابتدا بر ...
[ 11 ] - بررسی تاثیرعملیات آبخیزداری در کاهش فرسایش و رسوب اراضی مرتعی مناطق نیمه خشک (مطالعه موردی حوضه آبخیز دره مرید کرمان)
خاک یکی از مهمترین منابع هر کشوری است و در صورتی که حفاظت نشود، در اثر فرسایش از بین رفته و به تدریج حاصلخیزی خود را از دست می دهد. تلفات خاک باعث پر شدن کانال‌های آبراهه ای و مخازن سدها شده، زیان‌های فراوانی را ایجاد می کند و میزان تولید در واحد سطح را به طرز چشمگیری پایین می آورد. در این مطالعه جهت ارزیابی اثرات عملیات آبخیزداری اجرا شده اعم از مکانیکی و بیولوژیکی بر کاهش فرسایش و رسوب در حو...
[ 12 ] - The effect of climate change on flow regime using two meteorological and hydrological indices
An important and fundamental issue in Iran is to utilize water and to avoid wasting it. Therefore, climate change can be considered as an effective factor on water resources. The most tangible climate change phenomenon is drought which is much important to be identified. In this study, the effect of climate changes on flow rate in Bashar River, Shahmokhtar station of Yasouj city was evaluated u...
[ 13 ] - تحلیل تغییرات زمانی انتقال مواد معلق در رود ماربره دره تخت لرستان
شفاف‌سازی تغییرات عرضه‌ی موادمعلق در مقیاسهای زمانی برای برنامه‌های مدیریتی ضروری است. در این پژوهش تغییرات انتقال مواد معلق در مقیاسهای زمانی در رود ماربره‌ی دره‌تخت، لرستان بررسی شد. چهار دیدگاه آستانه‌ی فصلی، فصلی، سالانه و دوره‌ی کاربری زمین بر اساس داده‌های اندازه‌گیری‌شده‌ی 95–1350 با استفاده از روشهای آماری تحلیل شدن. آبدهی آستانه‌ی فصلی با استفاده از بهترین توزیع آماری برای دوره‌ی ...
[ 14 ] - بررسی اثرهای تغییرات اقلیم آتی در تبخیر و تعرق واقعی و آب موجود در خاک در حوضۀ آبخیز تالار استان مازندران
به منظور بررسی تأثیر تغییرات اقلیم آتی در تبخیر و تعرق واقعی و آب موجود در خاک در محدودة حوضة تالار واقع در بخش مرکزی استان مازندران، سال آبی 2003ـ2004 تا 2006ـ2007 به مدت چهار سال برای واسنجی و سال آبی 2008ـ2009 تا 2009ـ2010 به مدت دو سال برای اعتبارسنجی مدل SWAT درنظر گرفته شد. بدین منظور، از مدل 5 LARS-WG، که یکی از مشهورترین مدلهای مولد داده‌های تصادفی وضع هواست، برای تولید سری- سناریو...
[ 15 ] - تعیین مناطق همگن هیدرولوژیکی در غرب حوضه هامون-جازموریان.
خصوصیات گسترده هیدرولوژیکی در دسترس (داده های بارش، دما، جریان و مشخصات فیزیوگرافی حوضه ها) می توانند برای استخراج حوضه های مشابه هیدرولوژیکی مورد استفاده قرار گیرند. در این تحقیق از یک الگوریتم خوشه بندی در روش تحلیل خوشه ای به عنوان یک روش جدید و کارامد، برای گروه بندی حوضه های آبخیز به چندین گروه یا خوشه استفاده شد. به منظور درک تشابه هیدرولوژیکی از 28 ویژگی (توصیف‌گر) موقعیت جغرافیایی، فیزی...
[ 16 ] - تغییرپذیری شاخص‌های حدی هیدرولوژیک در سناریوهای مختلف کاربری اراضی
در تحقیق حاضر تغییرپذیری شاخص‌های حدی هیدورلوژیک به‌واسطه تغییرات کاربری اراضی در حوزه آبخیز ماربره (استان لرستان) بررسی شد. به‌منظور تهیه نقشههای کاربری اراضی از روش حداکثر احتمال و نرمافزار ENVI استفاده شد. با توجه به نقشههای کاربری اراضی و داده‌های اقلیمی اقدام به ایجاد سناریوهای کاربری اراضی شد. پس از واسنجی و اعتبارسنجی مدل SWAT برایسناریوهای مختلف، مقادیر دبی جریان شبیه‌سازی و سپس شاخص...
[ 17 ] - ارزیابی فنی قطر آبروهای موجود در جاده‌های جنگلی (مطالعۀ موردی: سری دهگا حوضۀ 35 تنکابن)
رواناب تولیدشده بر اثر بارندگی در مناطق جنگلی و جریان آن روی جاده‌ها میتواند عامل تخریب جاده‌ها و اختلال در عبور از آن و مدیریت جنگل شود. تحقیق حاضر با هدف به حداقل رساندن خسارات رواناب به جاده در اثر سیلاب، با تعیین قطر بهینۀ آبروها انجام گرفت. بدین منظور مطالعه‌ای در مسیر جادۀ توسکا کلام – لیره‌سر از حوضۀ 35 تنکابن در 23 زیرحوضۀ جنگلی انجام گرفت. با استفاده از روش شمارۀ منحنی، حداکثر دبی روا...
[ 18 ] - مطالعه حساسیت به وقوع سیل درحوضه آبخیز رازآور با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP)
در ایران به دلیل وسعت زیاد، تنوع اقلیمی، تغییرات کاربری اراضی و دگرگونیهای رخ داده درمقیاسهای زمانی و مکانی بارشها، همه ساله سیلابهای عظیمی رخ میدهد. تحقیق حاضر جهت ارزیابی روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) برای تهیه نقشه حساسیت به سیل میباشد. در این تحقیق از پارامترهای طبقات ارتفاعی، شیب، انحنای زمین، فاصله از رودخانه، زمین شناسی، کاربری اراضی، شماره منحنی رواناب و خاک در بخشی از حوضه آبخیز ر...
[ 19 ] - تعیین و ارزیابی تبخیر و تعرق واقعی با استفاده از داده‌های سنجش از دور؛ مطالعه موردی حوزه آبخیز تمر، گلستان
تبخیر و تعرق یکی از عوامل مهم در چرخه هیدرولوژی و از جمله عوامل تعیین کننده معادلات انرژی در سطح زمین و توازن آب میباشد. در حقیقت تبخیر و تعرق ایجاد کننده ارتباط مابین المانهای مهم کره زمین و اتمسفر محسوب میشود. اغلب روش‌هایی که تا کنون ارائه شده است از اندازه گیریهای نقطه ای برای تخمین تبخیر و تعرق استفاده میکنند، لذا فقط مناسب مناطق در مقیاسهای بسیار کوچک بوده و به خاطر طبیعت پویا و تغی...
[ 20 ] - مقایسه برخی روشهای تعیین الگوی توزیع زمانی بارش جهت برآورد سیلابهای شهری؛ مطالعه موردی بابلسر
تغییرات شدت بارندگی در طول زمان پیشروی رگبار، تاثیر به سزایی در شکل هیدروگراف و زمان وقوع دبی پیک سیلابهای ناشی از بارش دارد. یکی از ورودیهای مهم مدلهای شبیه‌سازی سیلابهای ناشی از بارندگی در حوضه‌های شهری، الگوی توزیع زمانی بارش است که در بخش شبیه‌سازی بارش- رواناب کاربرد داشته و مشخصات هیدرولیکی جریان در مجاری آبروی شهری اعم از روباز و زیرزمینی را تحت تاثیر قرار میدهد. روشهای متعددی برا...
[ 21 ] - ارزش‌گذاری آبهای زیرزمینی با رویکرد کیفیت؛ مطالعه موردی انار کاران شهرستان میبد
آب به عنوان یک نهاده تولیدی، همانند سایر نهاده‌های تولیدی دارای تقاضا و در نتیجه ارزش است. متقاضیان این منبع حیاتی نیز با توجه به نوع مصرف و ارزش محصول تولیدی، اقدام به خرید آب میکنند. هدف این مطالعه تعیین ارزش آب آبیاری در شهرستان میبد است. برای بدست آوردن قیمت آب جهت آبیاری در بخش کشاورزی میتوان از تجزیه و تحلیل روش قیمتگذاری بر اساس تابع تولید استفاده کرد. زمانی از این روش استفاده میشو...
[ 22 ] - شبیه سازی فرآیند بارش- رواناب در حوزه‌های با آمار کم با استفاده از مدل wms (مطالعه موردی؛ حوزه آبخیز چالوس)
WMSاز جمله سیستمهای مدلسازی هیدرولوژیک و هیدرولیک مربوط به حوزه آبخیز است. این مدل برای آ‌نالیز حساسیت و تخمین رواناب ناشی از آن به روش SCS در حوزه آبخیز چالوس واقع در استان مازندران استفاده شده است. ابتدا با استفاده از نقشههای ارتفاعی با ساختار رستری DEM به کمک نرمافزارTOPAZ،آبراههها و شبکه رودخانهای حوزهها مشخص شد و با همپوشانی نقشه فوق با نقشه...
[ 23 ] - بررسی نقش عملیات مکانیکی آبخیزداری در کنترل رواناب حوضه آبخیز زاینده‌رود؛ مطالعه موردی در حوضه آبخیز حیدری
افزایش رو به رشد تلفات منابع آب و خاک حوضه‌های آبخیز در چند دهه اخیر در اثر بهره برداری غیر اصولی از منابع شدت فزاینده‌ای یافته است. این موضوع ضمن تشدید وقوع سیلاب‌ها و افزایش نرخ تولید رسوب و کاهش عمر مفید مخازن سدها، موجبات کاهش تولید و تلفات سرمایه‌های ملی کشور را فراهم نموده است. این تحقیق که در حوضه آبخیز حیدری واقع در استان چهارمحال، با وسعتی در حدود 112 کیلومتر مربع انجام گرفته، در پی ار...
[ 24 ] - ارزیابی روشهای برآورد تبخیر- تعرق پتانسیل در استان مازندران
تبخیر- تعرق پتانسیل یکی از عوامل مهم سیکل هیدرولوژیکی است که باید در طرحهای آبیاری، تأسیسات آبی، مطالعات زهکشی و هیدرولوژیکی برآورد شود. این عامل بیانگر میزان تلفات بالقوه از سطح خاک مرطوب و پوشش گیاهی بوده و از اینرو مطالعه آن حائز اهمیت میباشد. در تحقیق حاضر به منظور مقایسه روشهای تبخیر- تعرق و تعیین مناسبترین روش برآورد تبخیر- تعرق پتانسیل استان مازندران، روش ترکیبی فائو- پنمن- مانتیث به ع...
[ 25 ] - رزیابی کارایی مدل بارش- رواناب SIMHYD تحت سناریوهای مختلف تغییر اقلیم
Babolroud watershed and Mazandaran province of such as are that in recent years, different extreme events have been happened. On this basis, emphasize necessity to investigate further on impact of climate change on watershed runoff. This work is done by climate change and rainfall-runoff models that able to simulate and calculate of climate changes impact on hydrologic components Including prec...
[ 26 ] - بررسی فلزات سنگین نزولات جوی در حوضه آبخیز شهری بجنورد
Background and Objective: Important information can be obtained about the sources of pollutants in the atmosphere by studying the concentration of heavy metals in atmospheric precipitation.. Therefore, in this study concentrations of Pb, Zn and Cu were measured in samples of urban watershed of Bojnourd in autumn and spring seasons to help urban managers to control pollution in Bojnourd area. M...
[ 27 ] - پیش بینی رسوب معلق با استفاده از داده های هیدرولوژیک و هیدروژئومورفیک در مدل های هوشمند
برآورد دقیق مقدار رسوبات حمل شده توسط رودخانه ها، در مدیریت منابع آب از اهمیت بسیاری برخوردار است. بنابراین شناسایی و پیشنهاد مدلهای مناسب جهت برآورد رسوب معلق از اهداف مهم تلقی میشود که استفاده از روش نوین مدلهای هوشمند از جمله شبکه عصبی مصنوعی و رگرسیون بردار پشتیبان در این زمینه تحول عظیمی وجود آورده است. یک گام مهم در مدلسازی رسوب معلق با استفاده از این مدلها، انتخاب ورودیهای مناسب میباشد، ...
[ 28 ] - Uncertainty of Artificial Neural Networks for Daily Evaporation Prediction (Case Study: Rasht and Manjil Stations)
This research uses the multilayer perceptron (MLP) model to predict daily evaporation at two synoptic stations located in Rasht and Manjil, Guilan province, in north-west of Iran. Initially the most important combinations of climatic parameters for both of the stations were identified using the gamma test; and daily evaporation were modeled based on the obtained optimal combination. The results...
[ 29 ] - Investigating on the role of rainwater harvesting and springs in compensating water consumption and cost in the Divandareh city, Kurdistan Province
Due to the lack of adequate sources of drinking water and uncertainty about the quality of these sources, along with rising water demand due to population growth, it is important to find a suitable solution to supply drinking water. Rainwater harvesting from roofs and use of natural discharge from springs are among techniques which can replace surface and underground water resources. The city o...
[ 30 ] - تحلیل اثرات مشخصات خاک و پوشش گیاهی بر واکنش‌های هیدرولوژیکی با استفاده از مدل توزیعی DHSVM، مطالعه موردی: حوزه آبخیز چهل‌گزی سنندج
این مطالعه به‌منظور بررسی قابلیت مدل DHSVM برای شبیه‌سازی فرایندهای هیدرولوژیکی در یک حوزه آبخیز کوهستانی با کمینه سطح کاربری کشاورزی انجام شد. پارامترهای اقلیمی مورد نیاز برای گام زمانی روزانه تنظیم شدند. روش فاصله معکوس به‌منظور میانیابی متغیرهای اقلیمی از ایستگاه‌ها به سلول‌های شبکه مورد استفاده قرار گرفت. ورودیهای زمانی به مدل برای سال‌های 1386 لغایت 1392 تهیه شد. نقشه پوشش زمین با استفاده...
[ 31 ] - The Effect of Using a Combination of Municipal Solid Waste Compost and Chemical Fertilizer on Some of the Soil Properties in Agricultural Lands, Iran (A Case Study: Miandorod City)
One of the management practices to reduce the harmful effects of chemical fertilizers and to protect soil and water resources is applying a combination of organic and chemical fertilizers that can better than using them separately. Therefore, in order to understand and identify the effectiveness of this management practice, it is necessary to examine runoff and sediment production. This study w...
[ 32 ] - پهنه بندی خشکسالی‌های اقلیمی و بزرگی خشکسالی با استفاده از شاخص SPI و روش زمین آمار کریجینگ(مطالعه موردی: استان کرمان)
خشکسالی تقریبا در تمام مناطق آب و هوایی رخ میدهد از جمله مناطق پر بارش و کم بارش و عمدتا به کاهش مجموع بارندگی دریافتی در یک دوره طولانی از زمان مثلا یک فصل یا یک سال مربوط میشود. خشکی یکی از ویژگیهای دائمی آب و هوای مناطق کم بارش است اما خشکسالی اختلالی موقتی است. یکی از مناطقی که در چند سال اخیر به شدت تحت تأثیر پدیده خشکسالی قرار گرفته است استان کرمان بوده، این حقیقت لزوم انجام تحقیقات گس...
[ 33 ] - تعیین مقدار بهینه کمپوست دامی به منظور مهار کردن رواناب و هدررفت خاک تحت باران شبیه سازی شده
با توجه به اینکه خاک زیادی از سطح آبخیز، توسط عوامل فرسایشی از دسترس خارج میگردد. کاربرد روشهای مدیریتی برای مهار کردن هدررفت خاک لازم است. بنابراین، استفاده از افزودنیهای قابل دسترس، اقتصادی و دوستدار محیطزیست میتواند در مهار کردن رواناب و هدررفتن خاک راهکار مناسبی باشد. از طرفی، حفاظت آب و خاک نیازمند به تعیین مقدار بهینهی افزودنیهای خاک است تا علاوه بر کاهش هزینهها از آلودگیهای آب...