محمدرضا صالحی مازندرانی
استادیار گروه زبان و ادبیّات فارسی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران
[ 1 ] - موسیقی کناری در رباعیات مولانا
یکی از عوامل موسیقی بخش در شعر، موسیقی کناری است که مهمترین جلوههای آن قافیه و ردیف است. مولانا در کاربرد قافیه و ردیف در رباعیهای خود شگفتیهای زیادی از خود نشان داده است. درواقع وی به بار فونتیکی یا موسیقی کناری میاندیشیده است. از اینرو گاه در ساختار کاملاً طبیعی و بیتکلّف برای تأکید و تکمیل وزن یا غنای موسیقایی کلام قافیه و ردیف را در رباعیات خود تکرار میکند یا آن را در مصراع سوم نیز ل...
[ 2 ] - پژوهشی در تطبیق گفتاشنود نمایشی «صندلی‌ها»ی اوژن یونسکو، «زاویه» غلامحسین ساعدی و «یا طالع الشّجرة» توفیق الحکیم
گفتاشنود نمایشی، از عناصر اساسی و تفکیکناپذیر هنر تئاتر است که دیگر عناصر نمایشی در آن نمود مییابند. تیپ‌سازی شخصیّتها، کنشها و کارکردهای نمایشی در سایة گفتگوهای نمایشی معنا و مفهوم میپذیرند؛ به عبارتی، نمایش، بیش از آنکه در گرو نشان دادن حالات افراد و بازنمایی شخصیّتها باشد، سعی در شناسایی آن‌ها به کمک زبان دارد. سه نمایشنامۀ «صندلی‌ها»، «زاویه» و «یا طالع الشّجرة» (ای درخت شانس) جزء آثار پ...
[ 3 ] - تصحیح چند تصحیف در قصاید خاقانی
دیوان خاقانی شروانی، به‌منزلة جلوه‌‌گاه برجستة پیوند فضل و هنر، سرشار از نوگویی و غرابت است. پشتوانة فرهنگی شاعر، چون با طبع نوجو و تخیل غنی او همراه است، به آفرینش تصاویر و ترکیباتی می‌انجامد که عمدتاً مسبوق به سابقه‌‌ای نیست. از‌همین روی، ناسخان نتوانسته‌‌اند چندان شایسته به کتابت اشعار او بپردازند و خواسته یا ناخواسته ضبط‌‌های نادرستی را وارد متن کرده‌‌اند. بخشی از این ضبط‌‌های نادرست، ...
[ 4 ] - نقش کارکردهای بلاغی و زبانی در تبلیغات بازرگانی
بهره‌گیری از امکانات بلاغی و زبانی در حوزۀ تبلیغات بازرگانی، تأثیرات مثبت و انکارناپذیری بر مخاطب می‌گذارد. پیام‌های تبلیغاتی در ذات خود دارای چهار هدف مهّم و اساسی هستند: القای اندیشه و پیام، جلب اعتماد مخاطب، تشویق و ترغیب و ماندگاری موضوع در ذهن. شیوههای بلاغی و زبانی به دلیل ظرفیت‌هایی که دارند، در رسیدن به این اهداف بسیار سودمند می‌نمایند. در این جستار به بررسی تأثیر کارکردهای بلاغی و ز...
[ 5 ] - نقد روانکاوانۀ باورها و کنش‌های عامیانه در مجموعه داستان عزاداران بیل غلامحسین ساعدی
دانش روانکاوی بیش از یک سده مورد توجه همگان واقع شده است. فروید(Sigmund Freud، 1939- 1856) بنیانگذار مکتب روانشناسی پایههای این علم را برافراشت و شاگردانش به اصلاح و بالندگی آن پرداختند. روانکاوی شخصیتها یکی از جنبههای بارز داستانهای ساعدی است که در آن آموزههای روانشناسانی چون فروید، یونگ(Carl Gustavo Jung، 1961- 1875) و آدلر(Adler، 1937- 1870) بیش از دیگران نمود مییابد. شیوههای روان...
[ 6 ] - علل ابهام مکان در شاهنامه‌ی فردوسی
حماسه‌های بزرگ همواره دارای ساختار محتوایی، بیانی و زبانی خاصی هستند که گویای وجوه مشترک این آثار است. از آن‌جا که زمان و مکان در آثار حماسی و روایت‌های گوناگون آن‌ها در نسل‌های مختلف تا زمان تکوین نهایی این قسم از آثار دست‌خوش تغییرات مختلف می گردد ، رفته رفته زمان و مکان هویت آشکار و عینی خود را از دست می‌دهد و از این رو در حماسه‌های بزرگ با ابهام در زمان و مکان روبرو می شویم . در شاهنامه فرد...
[ 7 ] - نقد و تحلیل تعاریف«حُسن طلب» همراه با دریافتی تازه از آن
حُسن طلب، از آرایه های ادبی است که نیاز و خواسته ای را با شیوه‌ی نیکو و اثرگذار برای شنونده‌ی خویش بیان می نماید؛ این آرایه ادبی به عنوان یک متغیّر در بدیع معنوی، بر پایه‌ی نیاز، نوع تقاضا و جایگاهِ مخاطب، بهگونههای متفاوتی در قالبهای شعری پدیدار میگردد و در مرکز آن طلب به عنوان یک سخن هدفمند نمود دارد. اجزای سازنده‌ی بافت شعر، همچون واژگان و زبان، تصویر،آهنگ کلام، عاطفه، لحن و...
[ 8 ] - An Analysis of the Actions and Characteristics of Hero-Pahlavans of Persian Tales and Comparing them with the Shahnameh
Heroism is one of the main themes in popular Persian prose stories. The hero in these stories has characteristics that generally belong to the mythical beliefs and traditions of pre-Islamic and post-Islamic Iran. Many historical and social factors are important in the transmission of these traditions and beliefs but one of the most important ones is Ferdowsi’s Shahnameh. In many cases, the acti...
Co-Authors