جنان ایزدی
استادیار دانشگاه اصفهان
[ 1 ] - تحلیل انتقادی کاربرد «حکمت الهی» در کلام شیعه
صفت حکمت الهی در کلام شیعه برای اثبات برخی قواعد و اصول اعتقادی بهکار رفته است. متکلمان شیعه در استدلالهای خود هدف آفرینش انسان یا مکلف نمودن او را تعیین میکنند و وسیلههای لازم برای رسیدن به هدف را بر او واجب میدانند و آنچه را که مانع رسیدن به هدف میبینند بر خدا قبیح میشمارند. در این نوشتار با روش تحلیل منطقی کفایت ادلۀ مبتنی بر حکمت الهی، در قاعدۀ لطف، عدل الهی، ضرورت نبوت و امامت، و ضر...
[ 2 ] - معرفتشناسی عشق: الهیات پستمدرن با قرائت ژراردی
از نظر رنه ژرار، آرزو در انسان، مکانیسمی تقلیدی دارد. عامل برای بهدستآوردن موضوع آرزو، به الگو نگریسته، از آن تقلید میکند. با گسترش مهارتهای عامل ارتباط تقلیدی به نوعی رقابت تبدیل شده و به خشونت منجر میشود. آرزوی تقلیدی منحصر به روابط بینفردی نیست و در جامعه نیز باعث رفتارهای پرخاشگرانه میشود. خشونت ناشی از آرزوی تقلیدی جامعه بر سر یک قربانی تخلیه میشود و جامعه به آرامش میرسد. از ن...
[ 3 ] - تتبّع در اشعار ملاّصدرا از منظر توصیف برخی گروههای اجتماعی عصر وی
ملاّصدرا یکی از فیلسوفان بزرگ عصر صفوی است که صوفیان و دانشمندان صاحبقدرت این روزگار را در قالب آثار مختلف خود توصیف، ترسیم و نقد میکند. وی مانند بسیاری از حکما و فلاسفة شیعه در این دوره، مشربی ذوقی و صوفیانه اتّخاذ مینماید و در مقام دفاع از تصوّف و ردّ و انکار تشرّع خشک ظاهری و فقهای منسوب به حکومت برمیآید و با تلفیق و ترکیب متناسبی از براهین عقلی و کشف و شهودهای عرفانی موجد حکمت صدرایی و عرفان...
[ 5 ] - بررسی دیدگاه کیث وارد پیرامون زمانمندی خدا با تکیه بر آرای ملاصدرا1
یکی از مباحث برجستهی الهیاتی پرداختن به صفت ازلیت خداوند است. دربارهی مبحث ازلیت دو دیدگاه وجود دارد: فرازمانی و زمانمندی. غالب فیلسوفان قرون وسطی و نیز فلاسفهی جهان اسلام دربارهی ازلیت خداوند دیدگاه فرازمانی داشتند که براساس آن، خداوند موجودی غیرزمانمند فرض میشود که برای او درنظرگرفتن آغاز و انجام زمانی بیمعناست. در دیدگاه زمانمندی که توسط برخی از فیلسوفان دین معاصر مطرح شده است، ازلیت ...
[ 6 ] - دعا از دیدگاه قاضی عبدالجبار معتزلی
قاضیعبدالجبار همدانی شرایط دعا را اراده، علم به مقام کسی که از او طلب میکنیم، بیان قید خالی بودن از مفسده، و خاضع و خاشع بودن می داند. در دیدگاه معتزلی وی، فلسفهی دعا لطف بودن آن است. وجه لطف بودن دعا، این است که خداوند ما را امر به دعا کردن فرموده و خدا امر به کار قبیح نمیکند. دعا تقسیمهایی دارد. دعا در حق غیر و لعنت، دعا برای مؤمن، فاسق و کافر، دعا برای امر حسن یا قبیح و نیز دعا برای اموا...
[ 7 ] - بازاندیشی در مبانی قاعدة الواحد
قاعدة الواحد، یکی از قدیمترین و پرحاشیهترین قواعد فلسفی است که همواره با مخالفتها و موافقتهای فراوان بهخصوص توسط متکلمان روبرو بوده است. بسته به تفاوتِ تعریفها از مبادی تصوری این قاعده، مصداق و مجرای این قاعده نیز تغییر کرده و از وحدتِ صادرِ اول تا تعدّدِ قوای نفس، کاربرد پیدا نموده است. مخالفان، اغلب این قاعده را ناقضِ فاعلیت و قدرت و ارادة مطلق خداوند شمردهاند. در این میان، در برخی از آثار س...
Co-Authors