وحید خادم زاده

استادیارگروه فلسفه و حکمت اسلامی دانشگاه فردوسی مشهد

[ 1 ] - استعارۀ وجود به مثابۀ امر سیال در فلسفۀ ملاصدرا

در نظریّۀ شناختی استعاره، ادراک مفاهیم انتزاعی به واسطۀ استعاره‌های مفهومی میسر می‌شود به گونه‌ای که با حذف این استعاره‌ها، بخش بزرگی از معنای این مفاهیم نیز از دست می‌رود. با فرض پذیرش این نظریه، وجود به عنوان یکی از مهم‌ترین مفاهیم در فلسفۀ ملاصدرا نیز به واسطۀ استعاره‌های مفهومی گوناگونی فهم می‌شود. استعارۀ «وجود به مثابۀ امر سیال» ویژگی‌های جسم سیال را به وجود در الهیات نگاشت می‌شود. جسم سیا...

[ 2 ] - بررسی برهان‌های ریاضیّاتی ابطال تسلسل بر اساس نظریّه مجموعه ها

برخی از براهین ابطال تسلسل در فلسفه¬ی اسلامی، مانند برهان تطبیق یا برهان آحاد و الوف، مبتنی بر مبانی و مقدّمات ریاضیّاتی‌اند. تحلیل و استخراج این مقدّمات پرده از ماهیّت ریاضیّاتی این برهان‌ها برمی‌دارد و نشان می‌دهد که در کنار روی‌کرد فلسفی به این براهین می‌باید از منظر ریاضیّات نیز به آن‌ها نگریست. با اتّخاذ این منظر، روشن می‌شود که شأن این براهین هم‌سنگ برخی پارادوکس‌هایی است که در ریاضیّات فراروی مف...

[ 3 ] - مسئله وجود مجموع و فیلسوفان مسلمان (با تکیه بر آرای ابن‌سینا و ملاصدرا)

مفهوم مجموع، به عنوان گروهی از اشیایی که هیچ‌گونه ترکیب حقیقی میان آنها محقق نیست و از اجتماع آنان نیز هیئت و وضعی جدید حاصل نمی‌شود، یکی از عناصر بنیادین بخشی از مسائل فلسفی را تشکیل می‌دهد. به همین سبب نحوه وجود مجموع می‌تواند تأثیر مستقیمی بر مباحث مختلف فلسفی بگذارد. در این میان، گروهی از فیلسوفان مسلمان برای مجموع، وجودی حقیقی در نظر می‌گیرند و در مقابل عده‌ای نیز وجود مجموع را امری اعتبار...