سید علی دلبری

دانشیار گروه علوم قرآنی دانشگاه علوم اسلامی رضوی

[ 1 ] - بازکاوی تطبیقی جمع دو سوره در نماز واجب

از جمله مسائل مورد اختلاف فقهای مذاهب اسلامی، «قِران» در نماز واجب است. «قِران» به‌­معنای جمع نمودن میان دو سوره قرآن کریم بعد از حمد در یک رکعت از نماز است. مسئله‌­ای که باید پاسخ داده شود این است که با توجه به اینکه قرائت قرآن در کتاب و سنت بسیار سفارش شده و از دیگر سوی در روایات، قرائت دو سوره بعد از حمد مورد نهی قرار گرفته است، وظیفه چیست؟ فتوای برخی از فقها تحریم و حتی بعضاً مبطل بودن آن است....

[ 2 ] - نقد یک دیدگاه، با سنجشی میان دانش فقه‌الحدیث و اصول فقه‌الحدیث

شکی نیست که مهمترین راه دستیابی به آموزه‌های دینی بعد از قرآن، احادیث معصومان (ع) ‌است. با توجه به اهمیت فراوان فقه­الحدیث و خلطی که در میان برخی از معاصران در تبیین دانش فقه­الحدیث و اصول فقه­الحدیث (روش فهم حدیث و موانع آن) صورت گرفته است، در این مقاله در پی آنیم تا با روش توصیفی، تحلیلی به نقد این دیدگاه و تفکیک میان دو نوع آن بپردازیم؛ چه اینکه تمایز علوم و بیان حد و مرز هر یک از آنها، موجب...

[ 3 ] - بررسی پدیده «زیاده و نقیصه» در روایات

“Addition and Detraction” in narrations, in the sense of adding or detracting something from them, is one of the defects which has found its way into hadith and to identify and pay attention to its undesirable consequences need a comprehensive research. Scholars of hadith have always paid attention to this defect and believe one of the preliminary steps in using hadith is to purify hadith from ...

[ 4 ] - ادراج در متن حدیث:انواع، عوامل و پیامدهای آن

با توجه به آسیب‌پذیر بودن احادیث، استفاده از این گنجینه پربها نیازمند مقدماتی است.یکی از این مقدمات، شناسایی آسیب‌هاست؛ بدان منظور که حدیث پروژه پیامدهای نامطلوب آن‌ها را در حوزه فهم حدیث از میان ببرد.یکی از آسیب‌های عارض بر احادیث، ادراج در متن آن‌ها، یعنی آمیختن کلام راوی با سخنان معصوم(ع) است.از آنجا که گاه اندک تغییری در حدیث، ما را در رسیدن به مقصود اصلی معصوم(ع) ناکام می‌گذارد واختلاف دید...

[ 5 ] - پژوهش سندی و دلالی حدیث «محاسن کلام» از امام‏‏‏ رضا(علیه السلام)

سخنان نورانی پیشوایان دینی راهگشای زندگی و آشنایی با آن مایه رشد و تکامل حقیقی آدمی است. حدیث «محاسن کلام» یا احیای امر، از سخنان گهربار عالم آل محمد، امام‏ رضا(علیه السلام) و دو منبع اصلی آن عیون و معانی ‏الأخبار شیخ صدوق است. این پرسش که «در این حدیث مراد از احیای امر و محاسن کلام چیست؟» محل بحث این جُستار است. این نوشتار به روش توصیفی ـ تحلیلی ضمن بررسی سندی و دلالی روایت یادشده، نشان می‌دهد ...

[ 6 ] - اعتبارسنجی خبر واحد در روایات اعتقادی

سنّت پس از قرآن مهمترین منبع معرفت دینی است که وصول به آن از طریق خبر متواتر و خبر واحد امکان‌پذیر است. خبر واحد در حوزه عمل و احکام مورد پذیرش است، اما در حوزه اعتقاد و اندیشه از زمان های دور یکی از دشوارترین و پر اختلاف‌ترین مباحث در میان متفکران مسلمان بوده و هست. خبر متواتر و خبر واحد همراه با قرائن قطعی در تمامی حوزه‌های دین، معتبر و در آن اختلافی نیست. اما مسأله اصلی این است که آیا خبر واح...