مرتضی سالمی قمصری

مدرس تاریخ دانشگاه علامه طباطبائی-دانشوی دکتری تاریخ ایران

[ 1 ] - تحزب و ساختار اجتماعی - اقتصادی ایران (مطالعه موردی دوره اول تحزب 1304-1287 هـ.ش).- مرتضی سالمی قمصری - محمود مرتضایی فرد

چکیده با آغاز دور دوم مجلس شورای ملی، احزاب رسما کار خود را در ایران شروع کردند. اما ساختارهای اجتماعی – اقتصادی، بدون تغییرات  محسوسی، همان ساختارهای سنتی قبل از پیروزی جنبش مشروطه بودند. غلبه جمعیتی با شیوه شهرنشینی نبود، طبقه متوسط نیز رشد نکرده بود و مناسبات‌ اجتماعی‌- اقتصادی‌ کاملاً بر پایه‌ مناسبات‌ سنتی‌ قرار داشت. در واقع، کمتر نشانه‌ای‌ از نشانه‌های‌ عصر مدرن‌ در آن  به‌ چشم‌ می‌خورد. ...

[ 2 ] - گوشه‌ای از انسان‌شناسی دانش‌ها و فن‌آوری‌های سنتی "کار ابزارهای سنتی گلابگیری در قمصر" مرتضی سالمی قمصری* مهندس کاوه فرهادی**

دانش بومی به مجموعه باورها، ارزش‌ها، ابزارها، روش‌ها و تجربیات هر قوم گفته می‌شود که در اثر ارتباط آن قوم با  محیط پیرامون و در طول سالیان دراز پدید آمده  و  سینه به سینه  و به شیوه‌های گوناگون از نسلی به نسل دیگر منتقل شده است. در ایران کار تخصصی و ریز مردم نگاری بر روی کارابزارها، شیوۀ ساخت، شیوه و زمینه‌های کاربرد آن‌ها در مشاغل و پیشه‌ها و فنون گوناگون به نسبت کمتر به انجام رسیده است. و کار...

[ 3 ] - دانش بومی بهداشت خاک و توان بخشی زمین در ایران نقدی بر کتاب کشتکاری و فرهنگ

فرایند سریع صنعتی شدن در نیمه دوم قرن بیستم، بیشترین آسیب را به بخش کشاورزی وارد آورد. گفتنی است که در این فرایند، سهم عمده ای از آسیب نصیب کشورهای جهان سوم شد. زیرا روش های بومی، کهن، سازگار با محیط و آزمون پس داده خود را رها کرده و با استفاده از الگوهای وارداتی کاشت، داشت و برداشت بدون هیچ گونه تناسبی با محیط خود – روی آورده بودند که این جابجایی کاهش بازده تولید در بلند مدت، فرسایش خاک و تخری...

[ 4 ] - موانع فرهنگی تحزب در ایران (دوره اول تحزب)

در این پژوهش با رویکرد تاریخی به علل فرهنگی ناپایداری احزاب سیاسی ایرانپرداخته شده است.با پیروزی انقلاب مشروطه، مجلس شورای ملی آغاز بکار کرد و از دوره دوممجلس احزاب رسماً کار خود را آغاز کردند.اما شکلگیری احزاب در ایران شکل متفاوتی داشت. زیرا مناسبات جامعه از لحاظساختاری، براساس همان مناسبات قبل از مشروطه بود. و احزاب در زمین و زمانی متولد شدند که ابداً متعلق به ایشان نبود. در این شرایط احزاب به ...

[ 5 ] - جبرجغرافیا و شاهکارکاریزدر ایران(قنات) (معرفی و نقد کتاب کاریز در ایران و شیوه های سنتی بهره گیری از آن

عوامل طبیعی در پدیده های تاریخی ، فرهنگی و اجتماعی هر جامعه نقش قاطع و تعیین کننده ای دارند که بنام جغرافیا گرایی  و یا جبر جغرافیایی معروف است .از جمله در ایران می توان به جبرجغرافیای خشک و نیمه خشک ایران و اختراع قنات اشاره کرد. در سرزمین های کم‌آبی چون ایران در طول تاریخ ، حفظ ، نگهداری و استفاده و بهره‌برداری از منابع آب جمعی بوده است. کشاورزان ایرانی در درازمدت حتی در زمان‌هایی که دارای آب...

[ 6 ] - مهر خرمن: نشانی، نهاده بر پای یک پیمان عرفی نانوشته در روستاها

تا حدود سال‌های 1300 خورشیدی مهر بجای امضای امروزی بکار می‌رفت و هر کس مهر شخصی خود را بر گردن می‌آویخت که قانونا زدن آن مهر پای هر کاغذی، سند رسمی به‌حساب می‌آمد. یکی از رایج‌ترین مهرها در روستاها، مهر خرمن بود. استفاده از مهر خرمن برای دست نیافتن دیگران به خرمن روستا متداول بوده. بدین‌صورت که هنگام برداشت خرمن و آماده شدن گندم شمش (گندم آماده) نماینده مالک یا ارباب به سر یکایک خرمن‌های روستا ...

[ 7 ] - مدیریت دانش نگهداری خوراک در ایران (مورد مطالعه: طبقه‌بندی سنتی خوراک)-کاوه فرهادی- مرتضی سالمی قمصری

چکیده سخن گفتن دربارة اهمیت غذا آنچنان بدیهی است که نیازی به اثبات ندارد.  هم زیست‌شناسان و هم روان‌شناسان و بیش از آن دانش مردمی این ضرورت مبرم را احساس کرده است.  اما برخی از جوامع و از آن جمله جامعه ایران به دلیل شرایط خاص جغرافیایی و تاریخی خود و به دلیل کمبود غذا و حتی آب از سویی و حوادث طبیعی نسبتاً فراوان و هجوم‌های فراوان اقوام بیگانه، در چهار راه حوادثی چندین و چند هزار ساله قرار گرفته ...