عبدعلی ناصری

استاد گروه آبیاری و زهکشی، دانشکده مهندسی علوم آب، دانشگاه شهید چمران اهواز

[ 1 ] - رابطه بین رطوبت غلاف برگ گیاه نیشکر و شاخص تنش آبی با استفاده از دماسنج مادون قرمز

     از عوامل مهمی که باعث کاهش عملکرد گیاه نیشکر می­شود می­توان به تنش­ آبی کوتاه مدت وارده به آن در بازه دو آبیاری متوالی اشاره کرد. بنابراین مطالعه و پایش عواملی تعیین­کننده وضعیت آبی گیاه نیشکر (دمای پوشش گیاهی، رطوبت خاک، رطوبت گیاه) در زمین­های تحت کشت این گیاه به­منظور برنامه­ریزی صحیح آبیاری و تعیین زمان و میزان مناسب مصرف آب امری ضروری است. این تحقیق در سال زراعی 93-94 در اراضی کشت و ص...

[ 2 ] - بررسی کارایی جاذب باگاس نیشکر در حذف نیترات از زهاب خروجی کشاورزی

نیترات به عنوان یکی از منابع غیر متمرکز آلودگی محیط زیست در زهاب‌های کشاورزی ناشی از مصرف بیش از حد کود می‌باشد. در این مطالعه کارایی جاذب طبیعی باگاس نیشکر برای حذف نیترات محلول در زهاب کشاورزی مورد بررسی قرار گرفت. کارایی حذف نیترات از زهاب کشاورزی توسط الیاف باگاس نیشکر در گستره قطر ذرات 105-1000 میکرومتر، غلظت اولیه نیترات 120-6 میلی‌گرم بر لیتر، بازه اسیدیته 10-4 و مدت زمان تعادل جذب 120-1...

[ 3 ] - بررسی عملکرد باگاس نیشکر به عنوان منبع کربنی مورد نیاز در طراحی بسترهای دنیتریفیکاسیون

یکی از اجزای پایدار نیتروژن، در طبیعت نیترات می­باشد. ترکیبات نیترات بسیار حلال بوده و به راحتی می­توانند وارد آب­های سطحی و زیرزمینی شده و باعث آلوده شدن آن­ها گردند. دنیتریفیکاسیون یکی از راه­های حذف دائمی نیترات از اکوسیستم­های آبی و زمینی می­باشد. در این تحقیق پدیده دنیتریفیکاسیون و روند تغییر نرخ حذف نیترات با زمان، در یک مطالعه آزمایشگاهی ستونی بر روی دو نوع بستر متفاوت، نوع اول، فاقد با...

[ 4 ] - تأثیر آبیاری با آب شور بر تبخیر و تعرق و کارآیی مصرف آب ذرت در مدیریت های مختلف زراعی

به منظور بررسی اثر کاربرد روش­های مختلف مدیریت زراعی و آبیاری با آب شور بر تبخیر - تعرق و کارآیی مصرف آب ذرت آزمایشی به صورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی اجرا گردید. این پژوهش در مزرعه کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز از اواسط اسفندماه 1393 تا اواخر خردادماه 1394 انجام شد. مدیریت­های زراعی مختلف شامل بدون استفاده از بقایای گیاهی، استفاده از بقایای گیاهی در سطح خاک به عنوان خاک­پو...

[ 5 ] - بررسی تاثیر کاربرد بیوچار باگاس نیشکر بر خصوصیات شیمیایی یک خاک لوم شنی

حاصلخیزی زمین­های کشاورزی تابعی از میزان مواد آلی موجود در خاک است. با توجه به مقدار کم این ماده در خاک­های زراعی ایران مصرف مواد آلی از اهمیت ویژه­ای برخوردار است. بیوچار از جمله مواد آلی است که به دلیل دارا بودن خاصیت پایداری بالا، در سال­های اخیر مورد توجه محققین قرار گرفته است. این تحقیق با هدف بررسی اثر بیوچار باگاس نیشکر بر برخی خصوصیات شیمیایی خاک در قالب یک طرح کاملاً تصادفی انجام شد. بر...

[ 6 ] - اثر تغییرات مکانی نفوذ پایه در طول جویچه بر راندمان های آبیاری جویچه ای

     تغییر خصوصیات فیزیکی خاک در قسمت های مختلف در طول جویچه طی فصل رشد باعث ایجاد تغییر در  نفوذ پایه خاک و به دنبال آن شاخص های عملکرد آبیاری جویچه ای می گردد. هدف تحقیق حاضر بررسی این موضوع می باشد که آیا تغییرات نفوذ پایه در طول جویچه راندمان های یکنواختی توزیع، کاربرد، رواناب سطحی و تلفات عمقی آب را تغییر می دهد؟ به همین منظور در مزرعه ARC 2-7 کشت و صنعت امیرکبیر، تعداد دو جویچه به طول های...

[ 7 ] - اثر میزان آب آبیاری بر عملکرد، برخی ویژگی‌های کیفی و بهره‌وری آب دو رقم سیب‌زمینی

به منظور بررسی اثر خشکی موضعی ریشه بر عملکرد و برخی ویژگی‌های فیزیولوژیکی دو رقم سیب­زمینی، این آزمایش در سال 93-1392 به صورت کرت­های دو بار خرد شده در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان چهارمحال و بختیاری اجرا شد. تیمارهای مورد آزمایش در این تحقیق شامل دو روش آبیاری جویچه­ای و قطره‌ای نواری در کرت‌های اصلی، دو رقم سیب­زمینی شامل آلمرا و ب...

[ 8 ] - تعیین زمان آبیاری مزارع نیشکر با استفاده از دماسنج مادون قرمز و اندازه‌گیری رطوبت خاک ناحیه ریشه

سابقه و هدف: از جمله عوامل مهمی که باعث کاهش عملکرد گیاه نیشکر می‌شود، تنش‌ آبی کوتاه مدت وارده به این گیاه در طول فصل رشد و در بازه دو آبیاری متوالی می‌باشد. هدف این تحقیق مطالعه و پایش عوامل تعیین کننده وضعیت آبی گیاه نیشکر (دمای پوشش گیاهی، رطوبت خاک، رطوبت گیاه) در زمین‌های تحت کشت این گیاه، بمنظور برنامه‌ریزی صحیح آبیاری و تعیین زمان و میزان مناسب مصرف آب است. مواد و روش‌ها: این تحقیق در ...

[ 9 ] - شبیه سازی شوری آب زیرزمینی با استفاده از شبکه عصبی مصنوعی، الگوریتم بهینه‌سازی ذرات و مدل SEAWAT (مطالعه موردی: مزارع کشت و صنعت نیشکر دعبل خزاعی)

سابقه و هدف: شوری خاک عامل مهم در کاهش عملکرد مزارع نیشکر واقع در جنوب غربی ایران می‌باشد. بنابراین مطالعه و پایش این عامل در زمین‌های تحت کشت نیشکر، امری لازم و ضروری می‌باشد. اما با توجه به وسعت زیاد مناطق زیر کشت نیشکر و تعدد زیاد مزرعه‌ها، مطالعه و پایش این عوامل در هر مزرعه بسیار وقت‌گیر و پرهزینه است. استفاده از مدل‌های کامپیوتری با توجه به سرعت بالا و هزینه کم، به‌عنوان گزینه‌ای مناسب جه...

[ 10 ] - تعیین اثر عمق و شوری آب زیرزمینی بر سهم آن در تأمین نیاز آبی و رشد نهال‌های خرما با کاربرد مالچ

سطح ایستابی شور کم‌عمق و کاهش کمی و کیفی آب‌های شیرین، از مسائل مهم بخش آب‌وخاک در برخی از دشت­های مهم کشور به شمار می­آید. از همین رو، سهم آب زیرزمینی در تأمین بخشی از آب مصرفی گیاه نیز می‌تواند بسیار حائز اهمیت باشد. هدف این بررسی دستیابی به مدل سهم آب زیرزمینی شور در تأمین آب موردنیاز نهال‌های خرما است. برای دستیابی به این هدف، آزمایش‌هایی با طرح کرت‌های دو بار خردشده در پایه بلوک‌های کامل ت...

[ 11 ] - ارزیابی مدل AquaCrop در تخمین عملکرد ذرت و شوری خاک تحت شرایط مدیریت‌های مختلف زراعی و آبیاری با آب‌شور

   اخیرا فائو نسخه 4 مدل AquaCrop را ارائه کرده است که قادر به پیش­بینی اثر آبیاری با آب شور بر عملکرد محصول و شوری خاک می­باشد. در تحقیق حاضر، مدل AquaCrop تحت شرایط مدیریت­های مختلف زراعی و آبیاری با آب شور برای ذرت دانه­ای (رقم SC.704) مورد ارزیابی قرار گرفت. آزمایش­های مزرعه­ای مطالعه حاضر در مزرعه کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز اجرا گردید. مدیریت­های زراعی مختلف شامل بدون استفاده از بقای...

[ 12 ] - ارزیابی روشهای برآورد رطوبت ظرفیت زراعی در خاک های استان خوزستان

این تحقیق با هدف ارزیابی عملکرد روشهای مرسوم برآورد رطوبت ظرفیت زراعی جهت معرفی تابع انتقالی مناسب خاکهای منطقه استان خوزستان در شرایط آزمایشگاهی و مزرعه انجام پذیرفت. به منظور رصد وضعیت رطوبتی خاکها در هر دو مدل فیزیکی و مزرعه آزمایشی اقدام به کارگذاری حسگرهای دفنی دستگاه انعکاس سنجی حوزه زمانی (TDR) در اعماق مختلف و انجام آبیاری قطره ای از یک منبع نقطه ای- سطحی با دبی 4 لیتر در ساعت گردید. سپ...

[ 13 ] - تعیین رابطه هدایت هیدرولیکی اشباع و تخلخل مؤثرتحت شرایط مدیریت سطح ایستابی شورکم‌عمق

یکی از راه‌های مقابله با بحران آبی،استفاده از آب‌های نامتعارف (مانند آب‌های شور زیرزمینی) با مدیریت زراعی مناسب برای جلوگیری از اثرات منفی است.استفاده از این آب‌ها، ممکن است بر هدایت هیدرولیکی اشباع تأثیر بگذارد. اما اندازه‌گیری مستقیم هدایت هیدرولیکی اشباع مستلزم صرف هزینه و وقت زیادی است. لذابه‌منظور بررسی اثر شوری و عمق سطح ایستابی با مدیریت خاکپوش بر هدایت هیدرولیکی اشباع و تخلخل مؤثر و نیز...

[ 14 ] - ارزیابی مدل AquaCrop در پیش‌بینی عملکرد نیشکر و شوری پروفیل خاک تحت تنش شوری

در سال‌های اخیر مدل‌های متعددی جهت روابط آب و خاک و گیاه ارائه‌شده است. یکی از آن‌ها مدل AquaCrop است که در تحقیق حاضر به‌منظور پیش‌بینی عملکرد نیشکر و شوری پروفیل خاک تحت تنش شوری در جنوب خوزستان استفاده شده است. به منظور دستیابی به برخی ضرایب ورودی مورد نیاز ابتدا کالیبره‌شدن انجام شد. مدل نسبت به پوشش کانوپی اولیه در زمان تکمیل 90 درصد سبزشدن (CC0)، حداکثر کانوپی گیاهی (CCx) و شاخص برداشت (H...

[ 15 ] - تاثیر تنش آبی و شوری بر تبخیر- تعرق و رشد نهال‌های خرمای برحی

مصرف صحیح آب در بخش کشاورزی و استفادة مناسب از آب‌های شور دسترسی بهتر به منابع آب را برای آبیاری محصولات کشاورزی فراهم می‌کند. به منظور بررسی آثار تنش آبی و شوری بر تبخیر‌ـ تعرق و رشد نهال‌های خرمای رقم برحی، آزمایشی به روش فاکتوریل در قالب طرح آماری کاملاً تصادفی با دو عامل میزان آب آبیاری و شوری آب آبیاری در سه تکرار انجام شد. میزان آب آبیاری در سه سطح 100 و 85 و 70 درصد نیاز آبی گیاه و شوری آ...

[ 16 ] - بررسی اثر کیفیت آب بر روند سدیم زدایی خاک های سنگین با آبشویی پیوسته

حجم قابل توجهی زهاب در شبکه‏های آبیاری و زهکشی خوزستان تولید می‏شود که مدیریت و استفادة مجدد از آن‌ها ضروری است. یکی از راه‏های استفادة مجدد از زهاب‏ها استفاده از آن‏ها در آبشویی اراضی است. با هدف بررسی قابلیت کاربرد زهاب بر سدیم‏‏زدایی از خاک‏های رسی این منطقه، آزمایش‏های آبشویی در کرت‏هایی با ابعاد 5/1×5/1 متر در اراضی کشت و صنعت نیشکر سلمان فارسی انجام شد. سه کیفیت آب با هدایت‏ الکتریکی 61/2...

[ 17 ] - بررسی آثار زهکشی کنترل شده بر شوری خاک، مدیریت آبیاری و عملکرد نیشکر (مطالعۀ موردی کشت و صنعت امام‌خمینی)

واحد کشت و صنعت امام­خمینی یکی از واحد‏‌های ده گانۀ نیشکر در استان خوزستان است.  شوری خاک اراضی این واحد به خوبی کاهش یافته و در حد تحمل گیاه قرار دارد، اما  به دلیل وجود زهکش‏‌های زیرزمینی عمیق و مصرف زیاد آب، زهکشی در این اراضی بیش از نیاز است و سالانه حجم قابل توجهی زهاب تولید و به رودخانۀ دز تخلیه می‌شود.  این پژوهش به منظور بررسی امکان استفاده از سیستم زهکشی کنترل شده و آثار آن بر کاهش مصر...

[ 18 ] - بررسی میزان مشارکت آب زیرزمینی کم عمق با شوری‌های مختلف در تأمین نیاز آبی و عملکرد گیاه ذرت

به­منظور بررسی سهم مشارکت آب زیرزمینی کم عمق در تأمین بخشی از نیاز آبی و تعیین عملکرد گیاه ذرت تابستانه، تحقیقی در لایسیمترهای استوانه‌ای شکل به قطر 8/0 و ارتفاع 2/1 متر در استان خوزستان (اهواز) انجام شد.  بیست و چهار لایسیمتر با مشخصات فوق‌الذکر به صورت مدفون در مزرعه آزمایشی کار گذاشته و از خاک همان مزرعه (که دارای بافت سیلت لوم بود) با رعایت نیمرخ طبیعی آن پر شدند.  سطح آب زیرزمینی در لایسیم...

[ 19 ] - برآورد دمای مزارع نیشکر با استفاده از الگوریتم پنجره مجزا و تصاویر سنجنده OLI ماهواره لندست 8

دمای سطح زمین یکی از مهم­ترین پارامترهای است که امروزه توسط باندهای حرارتی ماهواره­ها و به کمک ابزار سنجش از دور قابل محاسبه است. اهمیت این موضوع زمانی آشکار می­شود که اثر مستقیم دما، افزایش و یا کاهش میزان تبخیر و تعرق و در نتیجه تغییر در میزان رطوبت در دسترس گیاه را نشان می­دهد. در این تحقیق دمای پوشش سبز گیاه نیشکر با استفاده از داده­های ماهواره لندست 8 در هشت مزرعه از مزارع کشت و صنعت نیشکر...

[ 20 ] - ارایه‌ی یک روش نوین تخمین رطوبت خاک با استفاده از تصاویر سنجش از دور نوری

بررسی فرآیندهای سطح زمین با استفاده از سنجش از دور نوری به­طور عام به باند­های الکترومغناطیسی قرمز، سبز، آبی (RGB)، مادون قرمز (NIR) و موج کوتاه (SWIR) مرتبط می­شود. در روش تخمین رطوبت خاک با استفاده از تصاویر سنجش از دور نوری، با فرض ارتباط خطی بین بازتابش­های قرمز و مادون قرمز ((Red-NIR، خط عاری از پوشش گیاهی (خط خاک) به­عنوان خط مبنا در نظر گرفته شده و خطوط هم­رطوبت به شکل عمود بر این خط مور...

[ 21 ] - اثر عمق نصب لوله‌های قطره‌چکان‌دار و مقدار زئولیت بر عملکرد و اجزای عملکرد ذرت

استفاده از روش آبیاری قطره‌ای زیرسطحی و کابرد مواد جاذب رطوبت مانند زئولیت سبب افزایش ماندگاری آب در خاک می‌شود. به همین دلیل بر عملکرد و بهره‌وری آب گیاهان زراعی می‌تواند موثر باشد. به منظور ارزیابی مطالعه همزمان اثر عمق لوله‌های آبده و کاربرد زئولیت بر محصول ذرت، تحقیقی در دو فصل زراعی: کشت اول در اسفند 1395 تا اواسط تیر ماه 1396 (T1) و کشت دوم از اواسط تیر ماه 1396 تا اواخر آبان ماه 1396 (T2...

[ 22 ] - اثر فواصل و اعماق مختلف قطره چکان ها در آبیاری قطره ای زیرسطحی بر میزان بهره وری آب و عملکرد نیشکر

بالا بودن تبخیر، دمای هوا و کیفیت نسبتاً پایین آب آبیاری، از مهم‌ترین عوامل محدودکننده آبیاری نیشکر در خوزستان هستند. آبیاری قطره‌ای زیرسطحی با اعمال مدیریت مناسب، می­تواند موفق­ عمل ­نماید، لذا به همین منظور اثر اعماق کارگذاری 15، 20 و 30 و فواصل50، 60 و 75 سانتی­متری قطره­چکان­ها، بر بهره­وری آب و عملکرد نیشکر به­صورت فاکتوریل در قالب بلوک­های کامل تصادفی بررسی شد. نتایج تجزیه واریانس صفات کمی...

[ 23 ] - ارزیابی فنی و هیدرولیکی قطره‌چکان‌ها و بررسی کارآیی سامانه‌ی آبیاری قطره‌ای زیرسطحی در کشت نیشکر

برای اطمینان از کارکرد بهینه‌ی سامانه‌های آبیاری قطره‌ای، باید به‌صورت دوره‌ای عملکرد آن‌ها را مورد ارزیابی قرار داد. این پژوهش،باهدفارزیابیفنی و هیدرولیکیسامانهآبیاریقطره­ایزیرسطحی روی گیاه نیشکردرایستگاه پژوهشی مؤسسه ...