بهزاد سلمانی
دانشیار گروه اقتصاد دانشکده‌ی اقتصاد، مدیریت و بازرگانی دانشگاه تبریز
[ 1 ] - بررسی تاثیر شهرنشینی بر انتشار دی‌اکسید کربن در کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی (کاربرد مدل STIRPAT)
زمینه و هدف: هرچند شهرنشینی غالبا در متن نوسازی اقتصادی مورد بحث قرار میگیرد، با این حال یک شاخص جمعیتی است که تراکم شهری را افزایش داده و ساختار رفتار انسانی را تغییر میدهد و در نتیجه، الگوهای مصرف انرژی خانوار را تحت تاثیر قرار میدهد. بر این اساس هدف پژوهش بررسی تاثیر شهرنشینی بر انتشار دی‌اکسید کربن در کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی با استفاده از رهیافت پنلدیتا و کاربرد مدل STIRPAT اس...
[ 2 ] - تأثیر نوسان‌پذیری نرخ ارز واقعی بر صادرات غیرنفتی در ایران
سهم ایران از صادرات جهانی طی سال‌های گذشته چشمگیر نبوده و این امر توسعه صادرات غیرنفتی را در راستای کاهش وابستگی اقتصاد کشور به درآمدهای نفتی ضروری ساخته است. نرخ واقعی ارز یکی از متغیرهای مهم مؤثر بر صادرات غیرنفتی است. در این چارچوب بررسی تأثیر رفتار نرخ واقعی ارز بر متغیرهای مختلف اقتصادی از جمله صادرات اهمیت می‌یابد. هدف اصلی این مطالعه، بررسی تأثیر نوسان‌پذیری نرخ واقعی ارز بر صادرات غیرنف...
[ 3 ] - بررسی عوامل اقتصادی موثر بر نفوذ اینترنت در ایران با استفاده از رگرسیون فازی
اینترنت با ایجاد شرایط و فرصت‌های جدید رشد و توسعه اقتصادی، به کشورهای کمتر توسعه‌یافته امکان کاهش شکاف اقتصادی عمیق خود با کشورهای پیشرفته‌تر را میدهد. هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر عوامل اقتصادی بر نفوذ اینترنت در ایران طی دوره 1394-1373 است. در این مطالعه از مدل رگرسیون فازی برای تخمین نوع ارتباط بین متغیرها استفاده شده که بازه‌ای از مقادیر ممکن را برای پارامتر متغیرها برآورد می‌کند. نتا...
[ 4 ] - بررسی تأثیر پسانداز بر سرمایه‌گذاری در کشورهای منتخب درحال توسعه و توسعه‌یافته
در ادبیات اقتصادی و به‌ویژه اقتصاد بین‌الملل، معمای فلدشتاین و هوریاوکا که به اختصار معمای F-H نامیده می‌شود، از اهمیت خاصی برخوردار است. طبق معمای F-H، در کشورهای با تحرک بین‌المللی بالای سرمایه بین نرخ سرمایه‌گذاری و نرخ پسانداز داخلی ارتباط مثبت و ضعیف برقرار است. برای بررسی این معما، تأثیر آستانه‌ای نرخ پسانداز بر سرمایه‌گذاری کشورهای منتخب توسعه‌یافته و درحال توسعه طی دوره زمانی 2012-1...
[ 5 ] - بررسی اثر القایی تعداد پزشکان و تختهای بیمارستانی بر مخارج سلامت در ایران
بر اساس قانون روئمر، به دلیل وجود تقاضای القایی سلامت، با افزایش تعداد تختهای بیمارستانی و حتی پزشکان، مخارج سلامت بالا خواهد رفت. در این پژوهش سعی شده است با استفاده از دادههای تابلویی استانهای ایران در دوره 1388-1379 وجود تقاضای القایی توسط پزشکان در استانهای ایران مورد بررسی قرار گیرد. نتایج حاصل از برآورد مدل نشان میدهد که تغییر تعداد پزشکان تأثیر مثبت و معنیداری بر میزان مخارج سلامت ...
[ 6 ] - بررسی تأثیر عوامل اقتصادی بر نفوذ اینترنت در کشورهای درحال‌توسعه
هدف اصلی این مقاله بررسی تأثیر متغیرهای اقتصادی بر نفوذ اینترنت در کشورهای درحال‌توسعه است. بدین منظور الگوی اقتصادسنجی پانل دیتای پویا (روش گشتاورهای تعمیم‌یافته) طی دوره 2012- 1995 و در بین 123 کشور در حال توسعه تخمین زده شده است. نتایج حاکی از آن است که درآمد سرانه، نرخ شهرنشینی، باز بودن تجاری و سرمایه انسانی تأثیر مثبت و معنادار بر نفوذ اینترنت دارند. همچنین، یافته‌ها نشان میدهد که تأثی...
[ 7 ] - نقش کیفیت نهادی در رابطه نرخ واقعی ارز با قیمت نفت، مطالعه موردی: اقتصادهای نفتی
The optimal usage of oil as a natural resource is an important problem in exporting countries. These countries always are encountered with uncertainty and volatility of oil prices and its effects on real exchange rate. The main purpose of this paper is to investigate the relationship of between oil prices and exchange rate by emphasizing institutional quality in during 1995-2006. The model of t...
[ 8 ] - تأثیر فساد اداری بر نرخ پسانداز ناخالص ملی کشورهای منطقه‌ی MENA (رهیافت دادههای تابلویی پویا)
The investigation of determinants in Gross National Saving behavior especially effect of corruption, is one of the important issues in macroeconomics literature. For this purpose, we use the corruption perception index in dynamic panel data approach (Arellano and Bond Method). The Empirical results indicate that the corruption perception index (reduction of corruption) has positive and signifi...
[ 9 ] - بررسی تأثیر جهانی شدن بر توزیع درآمد
هدف اصلی این مقاله بررسی تأثیر جهانی شدن بر توزیع درآمد در کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی طی دوره (2010-1984) است. برای این منظور از دو متغیر درجه باز بودن تجاری و نسبت سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی به تولید به‌عنوان شاخص‌های جهانی شدن استفاده شده است. با به‌کارگیری تکنیک دادههای تابلویی ضمن آزمون فرضیه کوزنتس آثار متغیرهای جهانی شدن، سهم مخارج دولت از GDP، تورم و رشد جمعیت بر ضریب جینی به‌عنوا...
[ 10 ] - نقش کیفیت نهادی در رابطه نرخ واقعی ارز با قیمت نفت، مطالعه موردی: اقتصادهای نفتی
کشورهای با اقتصاد نفتی همواره با چالش اساسی نوسانات برونزای قیمت های نفت و اثرات آن بر ارزش پول داخلی مواجه بوده اند. هدف اصلی این مطالعه بررسی رابطه قیمت های نفت با نرخ واقعی ارز با تاکید بر نقش کیفیت نهادی اقتصادهای نفتی طی دوره 1995-2006 می باشد. برای این منظور از رهیافت داده-های تابلویی برای تخمین مدل استفاده شده است. نتایج تخمین مدل نشان می دهد که با افزایش قیمت های نفت، ارزش پول داخلی کشو...
[ 11 ] - تأثیر فساد اداری بر نرخ پسانداز ناخالص ملی کشورهای منطقه‌ی MENA (رهیافت دادههای تابلویی پویا)
پس انداز در اقتصاد اثری تعیین‌کننده داشته و در این راستا چگونگی اثرات عوامل تعیین‌کننده‌ی پس انداز، به‌ویژه تأثیر فساد اداری به عنوان یکی از متغیرهای مهم و مؤثر بر پسانداز ، پرسش اصلی تحقیق بوده و بررسی آن دارای اهمیت است. برای این منظور در مطالعه‌ی حاضر با بهره‌گیری از رهیافت دادههای تابلویی پویا (روش آرلانو و باند) درباره‌ی تأثیر شاخـص ادراک فسـاد (متغـیر جایـگزین فساد اداری) بـر نرخ پس...
[ 12 ] - بررسی تأثیر سودآوری بر ساختار بازار صنایع منسوجات ایران: رهیافت دادههای تابلویی پویا
هدف این مقاله بررسی تأثیر سودآوری بر ساختار بازار در کدهای 4 رقمی صنایع منسوجات ایران طی سال‌های 1379-1386 بهره‌گیری از رهیافت دادههای تابلویی پویا است. در این چارچوب، از متغیر سودآوری به عنوان معیاری برای اندازه‌گیری عامل عملکرد بازار و از متغیر درجه تمرکز به عنوان معیاری برای اندازه‌گیری عامل ساختار بازار استفاده شده است. نتایج حاصل از تخمین مدل دلالت بر آن دارد که متغیر سودآوری به عنوان معی...
[ 13 ] - اثر توسعه اینترنت بر تجارت بین‌الملل خدمات
پیدایش اینترنت و فناوری اطلاعات و ارتباطات به عنوان ارمغان هزاره سوم، عرصه‌های گوناگون زندگی بشر را متحول کرده است. اینترنت با از میان بردن محدودیت‌های زمانی و مکانی در روابط اقتصادی، هزینه‌های ناشی از ارتباطات را به شدت کاهش داده است. یکی از مهمترین فرایندهای اقتصادی که در حوزه تجارت بین الملل با ارتباط مستقیم و غیر مستقیم بین کشورها میسر می‌شود، جریان تجارت خدمات است که اینترنت توانسته در قال...
[ 14 ] - توسعه ی مالی و رشد اقتصادی: مورد کشورهای در حال توسعه
در این مقاله به بررسی تأثیر توسعه ی مالی بر رشد اقتصادی کشورهای درحال توسعه طی دوره ی 2004-1960 با استفاده از روش داده های تابلویی نامتوازن پرداخته شده است. نتایج این تحقیق نشان داد که در دوره ی مورد بررسی توسعه ی مالی تأثیر مثبت و معنی دار بر رشد اقتصادی کشورهای درحال توسعه داشته است. همچنین، نتایج تحقیق نشان داد که استفاده از معیارهای مختلف توسعه ی مالی، افزودن سایر متغیرهای موثر ...
[ 15 ] - بررسی تأثیر نرخ پسانداز بر تراز تجاری ایران، کاربرد رهیافت رگرسیون فازی و خودرگرسیون با وقفه‌های توزیعی
تراز تجاری یکی از مهمترین متغیرهای کلان و از محدودیت‌های استراتژیک اقتصاد کلان برای کشورهای در حال توسعه میباشد. هدف اصلی مطالعه حاضر بررسی تأثیر نرخ پسانداز بر تراز تجاری ایران است. در این راستا، با استفاده از رویکردهای رگرسیون فازی و خودرگرسیون با وقفه‌های توزیعی و با به کارگیری دادههای سری زمانی طی سال‌های 1394-1339 به بررسی این موضوع پرداخته شده است. نتایج حاصل از رگرسیون فازی نشان می‌د...
[ 16 ] - تأثیر سلامت بر درآمد سرانه، مطالعه موردی: کشورهای با سطح درآمد متوسط
چگونگی تأثیر شاخص‌های سلامت بر درآمد سرانه در بین محققان همواره مورد بحث بوده است. هدف مطالعه حاضر بررسی تأثیر شاخص‌های سلامت بر درآمد سرانه میباشد. برای این منظور از اطلاعات تابلویی گروهی از کشورها با سطح درآمد متوسط طی دوره زمانی 2011-1980 استفاده شده است. برای بررسی تأثیر سلامت بر درآمد سرانه، برخی تکنیک‌های اقتصادسنجی دادههای تابلویی از جمله اثرات ثابت، اثرات تصادفی و روش گشتاورهای تعمیم...
[ 17 ] - نابرابری درآمد، باز بودن‌تجاری و رشد اقتصادی در ایران
هدف این مطالعه بررسی تأثیر نابرابری درآمد بر رشداقتصادی ایران و تأثیر درجه ی باز بودن تجاری بر این رابطه طی دوره ی 1347-1385 است. برای این منظور از روش خود رگرسیون با وقفه های توزیع شونده (ARDL) استفاده شده است. نتایج نشان میدهد که نابرابری درآمد در بلندمدت دارای تأثیر منفی و معنی دار بر رشد اقتصادی ایران است و افزایش درجه ی باز بودن‌تجاری باعث کاهش اثر منفی نابرابری درآمد بر رشد اقتصاد...
[ 18 ] - اثر بی ثباتی درآمدهای نفتی بر رشد اقتصادی ایران با تاکید بر حساب ذخیره ارزی
استفاده بهینه از منبع طبیعی نفت همواره مورد توجه کشورهای صادرکننده نفت بوده است؛ به طوری که این کشورها همیشه با دو چالش اساسی نااطمینانی و نوسان درآمدهای حاصل از صادرات نفت و محدودیت و پایانپذیری منابع نفتی مواجه بودهاند. هدف اصلی این مطالعه بررسی اثر بیثباتی قیمتهای نفت بر رشد اقتصادی ایران در طی دوره 1360-1386 میباشد. ارزیابی ضمنی عملکرد حساب ذخیره ارزی در مقابله با شوکهای قیمتهای نفت...
[ 19 ] - اثرات نامتقارن تراز تجاری نسبت به نرخ پس انداز و نرخ ارز مؤثر واقعی : رویکرد مارکوف سوئیچینگ
هدف مطالعه‌ی حاضر بررسی تأثیر غیرخطی نرخ پسانداز بر تراز تجاری ایران با استفاده از رویکرد مارکوف سوئیچینگ طی سال‌های 1393-1360 میباشد. نتایج نشان می‌دهند که نرخ پسانداز در رژیم اول اثر منفی و در رژیم دوم اثر مثبتی بر تراز تجاری داشته است. همچنین ضرایب نرخ ارز مؤثر واقعی در رژیمهای اول و دوم تأثیر منفی بر تراز تجاری شدهاند. به عبارتی دیگر موجب بدتر شدن تراز تجاری شده و نتایج حاکی از عدم ت...
[ 20 ] - برآورد کشش جانشینی میان مصرف خصوصی و مخارج دولتی در ایران و کشورهای 8D
سیاست‌های مالی به ویژه مخارج دولتی به عنوان ابزار سیاستی مهمی برای تاثیرگذاری بر متغیرهای حقیقی محسوب می‌شود. چگونگی رابطه میان مخارج دولتی و مصرف بخش خصوصی همواره یکی از مسائل مورد توجه سیاست‌گذاران بوده است. در این مقاله با محاسبه کشش جانشینی درون دوره‌ای و بین دوره‌ای، رابطه میان مخارج دولتی و مصرف خصوصی در ایران وکشورهای 8D مورد آزمون قرار گرفته است. برای این منظور با استفاده از داده‌ها...
[ 21 ] - تحلیل تجربی سلطه مالی در اقتصاد ایران: رویکرد خودتوضیح برداری ساختاری
سلطه مالی از مسائل مطرح در اقتصاد کشورهای در حال توسعه است، به طوری که در این کشورها معمولاً سیاست‌های پولی تحت تأثیر سیاست مالی قرار گرفته و دولت‌ها در راستای جبران کسری بودجه خود، از بانک مرکزی استقراض می‌نمایند و بدین ترتیب مانع از اجرای سیاست‌های پولی موفق و کارامد در کنترل تورم می‌گردند. علیرغم اینکه نماگرهای استانداردی برای شناسایی علایم سلطه مالی وجود دارد، اما در کشورهای صادرکننده نفت هم...
[ 22 ] - بررسی تعاملات سیاست‌های پولی و مالی در اقتصاد ایران، در چارچوب مدل تعادل عمومی تصادفی
هدف این مقاله بررسی تعامل سیاست‌های پولی و مالی در اقتصاد ایران است. این بررسی در قالب یک مدل تعادل عمومی پویای کینزی با فرض چسبندگی قیمت‌ها و بازار رقابت ناقص انجام گرفت. رفتار سیاست‌گذاران پولی و مالی با استفاده از بهینه‌سازی و در قالب نظریه بازی‌ها و تعریف توابع هدف و قیود پیش روی سیاست‌گذاران استخراج گردید. برآورد پارامترهای مدل با استفاده از روش تخمین بیزی و با استفاده از نرم‌افزار داینر ت...
[ 23 ] - اثر سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها بر رشد اقتصادی (بدون نفت) در ایران
چکیده زیرساخت‌ها در فرایند رشد اقتصادی نقش مهمی ایفا کرده، دسترسی بهتر به زیرساخت‌هایی نظیر: حمل و نقل (راه‌آهن، جاده‌ها، بنادر و فرودگاه‌ها)، ارتباطات (پست و مخابرات و تلگراف و تلفن)، تاسیسات انرژی (نفت و گاز و برق)، امور آبی (سدها و شبکه‌های آبیاری)، باعث افزایش سطح رفاه اجتماعی می‌شود. تاثیر زیرساخت‌ها بر رشد اقتصادی یکی از مباحث مهم و اساسی در ادبیات رشد و توسعه اقتصادی میباشد، چر...
[ 24 ] - تحلیل تجربی تاثیر مخارج دولتی بر مصرف خصوصی در ایران
هدف اصلی این مقاله بررسی تاثیر مخارج دولتی بر مصرف خصوصی در ایران است. برای این منظور سعی شده است با استفاده از آمار سری زمانی سالانه اقتصادی ایران طی دوره 1389-1350 و روش ARDL ، رابطه تجربی بین دو متغیّر یاد شده مورد کنکاش علمی قرار گیرد. نتایج بلندمدت و کوتاه‌مدت حاصل از برآورد مدل ARDL حاکی از تأثیر مثبت مخارج دولتی سرانه و تولید ناخالص داخلی سرانه بر مخارج مصرفی سرانه بخش خصوصی است. لذا فرض...
[ 25 ] - بررسی تأثیر نظام ارزی و محیط تورمی بر درجه عبور نرخ ارز در ایران (رهیافت TVP)
هدف اصلی این مطالعه بررسی تأثیر متغیّرهای نظام ارزی و محیط تورمی بر درجه عبور نرخ ارز در ایران طی سال های 1388-1350 میباشد. برای این منظور مدل تحقیق با استفاده از رهیافت پارامتر متغیّر در طول زمان و الگوریتم کواریانس کاملاً برگشت‌پذیر (فیلتر کالمن) تخمین زده شده است. نتایج حاصل از برآورد مدل بیانگر این است که متغیّرهای نظام ارزی و محیط تورمی تأثیر مثبت و معنی‌دار بر درجه عبور نرخ ارز در ایران دا...
[ 26 ] - بررسی تطبیقی روش‌های متعارف تعیین عوامل مؤثر بر رشد اقتصادی و روش‌های بیزی در کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی
طبق ادبیات رشد، ده‌ها عامل بر رشد و فرآیند آن اثر دارند. تعدد عوامل تعیین‌کننده رشد، باعث نااطمینانی تصریح‌مدل و مانع اجماعِ محققان شده است. در اقتصادسنجی رشد، تئوری و ناحیه انتخاب‌شده بررسی اثر چند عامل خاص را دیکته می‌کند. این مقاله به مطالعه تطبیقی رهیافت‌های متعارف و روش‌های بیزی و مقایسه نحوه عمل و کارایی آن‌ها در تعیین مؤثر‌ترین عواملِ تعیین‌کننده رشداقتصادی درکشورهای‌سازمان‌همکاری‌اسل...
[ 27 ] - امکانسنجی تشکیل منطقۀ بهینۀ پولی بین کشورهای عضو سازمان همکاری اقتصادی (اکو): رهیافت بیزین فضا- حالت
هدف این مطالعه امکانسنجی تشکیل منطقۀ بهینۀ پولی بین کشورهای عضو سازمان همکاری اقتصادی (اکو) است. یکی از مهمترین معیارها در تشکیل اتحادیه پولی، همزمانی و تقارن شوکهای اقتصادی بین کشورهای یک منطقه است. به عبارتی چنانچه منبع نوسانات متغیرهای کلان اقتصادی کشورهای عضو یک منطقه ناشی از شوکهای منطقهای باشد آنگاه تشکیل اتحادیۀ پولی بین آن گروه کشورها سیاست مناسبی خواهد بود. این مطالعه برای بررسی م...
[ 28 ] - تأثیر هدفگذاری تورم بر نرخ رشد اقتصادی درکشورهای غیرصنعتی
مروری بر ادبیات هدفگذاری تورم دلالت بر این دارد که این امر می‌تواند منجر به کاهش سطح تورم شود، به گونه‌ای که می‌توان انتظار داشت کشورهای هدفگذار تورم به‌واسطه اجرای این سیاست نرخ تورم کمتری را در مقایسه با دیگر کشورها داشته باشند، بنابراین چنانچه به همراه کاهش نرخ تورم کشورهای هدفگذار نرخ رشد اقتصادی کمتری را تجربه نمایند در این صورت سیاست هدفگذاری تورم ممکن است چندان موفق تلقی نشود. از این ر...
[ 29 ] - Spatial Analysis of R&D and Technology Spillovers on Energy Intensity in Iran
Today, energy is known as one of the main factors for the formation and development of industrial societies And the availability of countries to various energy sources represents their potential for political and economic progress. Therefore, the main objective of this study was to investigate the effect of technology factors on the intensity of energy in 29 provinces of Iran (except for Alborz...
[ 30 ] - Spatial Analysis of R&D and Technology Spillovers on Energy Intensity in Iran
Today, energy is known as one of the main factors for the formation and development of industrial societies And the availability of countries to various energy sources represents their potential for political and economic progress. Therefore, the main objective of this study was to investigate the effect of technology factors on the intensity of energy in 29 provinces of Iran (except for Alborz...
[ 31 ] - Estimation of quantitative characteristics considering CPI microdata in Iran
The aim of this study is to estimate the known statistical characteristics of nominal price stickiness in the Iranian economy during the years 1390 to 1399 and at different commodity levels of microdata of consumer price index (including product category, Coicop commodity group, and the whole economy) and thus the stickiness between categories and product groups are also compared. For this purp...
[ 32 ] - The Factors Affecting on Banking Crisis Loss with Emphasis on Policy Frameworks
The main purpose of this study is to identify the determinants of banking crisis loss, the variables of policy framework especially, for 12 sample countries over the period 1980-2019. Accordingly, we extracted pre-crisis and post-crisis trends from countries' real GDPs and then calculated output loss for the crisis year and three years afterwards. In the following, we used the Poisson quasi-max...
Co-Authors