جمشید قربانی

دانشیار گروه مرتع‌داری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

[ 2 ] - مقایسه ترکیبات اسانس سرشاخه و مخروط گیاه پیرو (Juniperus communis) در مراتع ییلاقی هزارجریب بهشهر

اسانس‌ها گروهی از مواد موثره موجود در گیاهان می‌باشند که از نظر ترکیب شیمیایی همگن نبوده و به صورت ترکیبات مختلفی مشاهده می‌شوند. پیرو (Juniperus communis) گیاهی است همیشه سبز و حاوی اسانس که از مهمترین گیاهان رویشگاه‌های کوهستانی ایران به شمار  می رود .در این تحقیق به بررسی اسانس این گیاه در مراتع ییلاقی هزارجریب بهشهر پرداخته شد. ابتدا از پایه‌های مورد نظر، سرشاخه و مخروط گیاه جمع آو...

[ 3 ] - بررسی و مقایسه ارزش اقتصادی کارکرد ترسیب کربن پوشش گیاهی در عملیات بیولوژیک (مطالعه موردی: مراتع استپی سربیشه - استان خراسان جنوبی)

یکی از مهمترین کارکردهای اکولوژیکی مراتع بویژه مراتع تخریب یافته پتانسیل بالای ترسیب کربن به عنوان مهم‌ترین گاز گلخانه‌ای می‌باشد. احیاء مراتع تخریب شده مناطق خشک ایران اهمیت ویژه‌ای در حفظ تعادل چرخه کربن دارد. در نظر گرفتن ارزش اقتصادی کارکرد ترسیب کربن از طریق محاسبات مالی می‌تواند نقش مؤثری در برنامه‌ریزی‌های زیست محیطی داشته باشد. لذا تحقیق حاضر با هدف بررسی تأثیر اجرای عملیات احیای پوشش گ...

[ 4 ] - شناسایی گروه گونه‌های اکولوژیک و عوامل محیطی مؤثر بر آنها

شناخت گروه گونه‏های اکولوژیک گیاهی و مطالعة روابط بین پوشش گیاهی با عوامل محیطی با هدف اعمال مدیریت منطبق با شرایط اکولوژیک در منطقه سرخ‌‏ده سمنان صورت گرفت. پس از شناسایی فلور منطقه، نمونه‏برداری از پوشش گیاهی در 230 پلات و به روش طبقه‏بندی تصادفی مساوی و نمونه‏برداری از خاک در عمق 0- 15 سانتی متری انجام شد. با روی‌هم‏گذاری نقشه نقاط نمونه‏برداری با نقشه‌های شیب، جهت و ارتفاع و نقشه‏های عوامل ...

[ 5 ] - ارزیابی آسیب پذیری، راهکاری برای مدیریت پایدار مراتع (مطالعۀ موردی: مراتع قشلاقی شهرستان آران و بیدگل استان اصفهان)

مطالعۀ حاضر با هدف سنجش آسیب­پذیری اجتماعی-اقتصادی بهره­برداران مراتع قشلاقی شهرستان آران و بیدگل استان اصفهان انجام شد. بدین منظور، با استفاده از مرور ادبیات و نظرات صاحب­نظران، مهم­ترین شاخص­های اجتماعی-اقتصادی مراتع استخراج شد. جوامع آماری تحقیق شامل بهره­برداران مراتع قشلاقی، مراتع قشلاقی و کارشناسان مراتع بودند که حجم نمونه در هر کدام از این جوامع با استفاده از فرمول کوکران تعیین شد. با اس...

[ 6 ] - پتانسیل غنـا و تنوع گونه ای ذخیره شده در بانک بذر خاک مراتع در دو شرایط قرق و چرای دام

حفاظت و احیا تنوع زیستی در اکوسیستم‏های مرتعی تخریب یافته اهمیت فراوانی دارد. در این زمینه نیاز است تا پتانسیل بانک بذر خاک به‌عنوان یکی از منابع مهم گونه‏ای مورد شناسایی قرار گیرد. در این تحقیق ترکیب گونه‏ای و مقدار بذر موجود در خاک در دو شرایط قرق و خارج قرق در بخشی از مراتع چهارباغ استان گلستان مورد بررسی قرار گرفت. نمونه‏گیری بانک بذر خاک از دو منطقه قرق و خارج قرق در دو عمق صفر تا 5 و 5 تا...

[ 7 ] - بررسی اثر برخی از عوامل اکولوژیکی بر مواد موثره (عصاره) سرشاخه های گیاه پیرو

Juniperus communis L. from the plants growing in Iran and in the highlands in the valleys of Gorgan hall altitude pass, Hezarjarib and Talysh Spill distributed. In this study, the quality and quantity of active ingredients (extracts) J. communis aerial parts of the plant in different habitat Hezarjarib in behshahr was summer pastures. Branches covering height in 1950, 2050, 2150 and 2250 meters...

[ 8 ] - اثر چرای دام و هجوم گیاه زیاد‌شونده Stachys byzantina بر برخی شاخص‌های ساختاری پوشش گیاهی (مطالعه موردی: علفزار‌ کوهستانی دامنه‌ شمالی البرز)

در این تحقیق اثر چرای دام و هجوم گونه زیادشونده Stachys byzantina بر ترکیب گیاهی، گروه­های کارکردی و تنوع و غنای گونه­ای بررسی شد. شاخص­های پوشش گیاهی در سه منطقه کلید، بحرانی و تحت تأثیر گونه زیادشونده در علفزار کوهستانی دامنه شمالی البرز در شهرستان سوادکوه در استان مازندران نمونه­گیری شد. نتایج نشان داد که ترکیب گیاهی متفاوتی در سه منطقه وجود داشته که شامل حضور 55 گونه در منطقه بحرانی، 85 گون...

[ 9 ] - مقایسۀ گونه‌های موجود در پوشش گیاهی و بانک بذر خاک در شش تیپ گیاهی مراتع جلگه‌ای شهرستان بهشهر، استان مازندران

  بخشی از تغییرات پوشش گیاهی مراتع در ارتباط با حضور گونه­ها در خاک به­صورت بانک بذر است. بررسی این ذخایر در اکوسیستم­هایی که بیشتر تغییر کاربری یافته و تنها مساحت­های اندکی از آنها باقی­مانده اهمیت دارد. هدف از این مطالعه بررسی حضور گونه­های موجود در پوشش گیاهی و بانک بذر خاک در شش تیـپ گیاهی مراتع جلگه­ای شهرستان بهشهر در استان مازندران است. نمونه­برداری از پوشش گیاهی در امتداد ترانسکت­های 10...

[ 10 ] - ارزیابی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک و ارتباط آنها با اسانس مخروط‌های گیاه پیرو (Juniperus communis) در مراتع ییلاقی هزارجریب استان مازندران

در نظر گرفتن ویژگی‌های محل رویش و موقعیت گیاه در طبیعت از عمده عواملی هستند که می‌تواند بر میزان و کیفیت اسانس گیاهان تاثیر داشته باشد. پیرو (Juniperus communis) گیاهی است همیشه سبز که متعلق به تیره سرو (Cupressaceae) است. این گیاه اسانس‌دار از مهمترین گیاهان رویشگاه‌های کوهستانی ایران به شمار می‌رود. در این تحقیق به بررسی ویژگی های اسانس مخروط های این گیاه در مراتع ییلاقی هزارجریب بهشهر در اس...

[ 11 ] - اثرات هجوم گیاه سنبله نقره‌ای (Stachys byzantina) بر پوشش گیاهی در برخی آشفتگی‌های محیطی (مطالعه موردی: مراتع ییلاقی واز چمستان، استان مازندران)

گونه سنبله نقره‌ای (Stachys byzantina) یکی از مهمترین گیاهان زیادشونده در مراتع دامنه شمالی البرز در استان مازندران است. هدف از این مطالعه بررسی اثرات هجوم این گیاه بر پوشش گیاهی در مهمترین آشفتگی‌های محیطی ایجاد شده در مراتع ییلاقی منطقه واز چمستان در استان مازندران است. نمونه‌برداری پوشش گیاهی در منطقه قرق و مراتع تحت هجوم که شامل دیمزار رها شده، چرای متوسط و چرای شدید بوده انجام شد. پوشش گیا...

[ 12 ] - تغییرات فصلی بانک بذر خاک گونه‌های گیاهی در مراتع ییلاقی سرخ‌آباد سوادکوه، استان مازندران

تغییرات ذخیره بذر گونه‌ها در خاک بر پویایی پوشش گیاهی مراتع تاثیر گذار است. هدف این تحقیق تعیین میزان تغییرات بانک بذر گونه‌های گیاهی در طول فصل رویش دربخشی از علفزارهای ییلاقی دامنه شمالی البرز واقع در مراتع منطقه سرخ‌آباد در شهرستان سوادکوه، استان مازندران است. بانک بذر در ماه‌های اسفند، اردیبهشت، مرداد و مهر با نمونه‌گیری از دو عمق خاک (صفر تا 5 و 5 تا 10 سانتی‌متر) انجام شد. نمونه‌ها در شرا...

[ 13 ] - برآورد پتانسیل تولید و پراکنش بذر گیاهان در علفزار کوهستانی البرز مرکزی (مطالعه موردی: مراتع سرخ آباد سوادکوه، استان مازندران)

میزان تولید بذر گونه‌های گیاهی و پراکنش آنها بر ساختار و پویایی پوشش گیاهی مراتع تاثیر گذار است. برای تفسیر بسیاری از تغیرات ایجاد شده در پوشش گیاهی نیاز به شناسایی ترکیب گیاهی در سایر منابع گونه‌ای نظیر بارش بذر و بانک بذر می‌باشد. هدف از این تحقیق برآورد پتانسیلی از میزان تولید بذر گیاهان مرتعی و پراکنش آنها در علفزار منطقه سرخ‌آباد سوادکوه در استان مازندران است. بذرها در طول فصل رویش از منطق...

[ 14 ] - مطالعه تغییرات مکانی خصوصیات کمی گونه درمنه کوهی (Artemisia aucheri) و برخی ویژگی‏های خاک با استفاده از زمین آمار در مراتع واوسر ساری

تغییرات مکانی و ناهمگنی پراکنش جغرافیایی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک‏های اکوسیستم‏های مرتعی و به تبع آن تغییرات پوشش گیاهی تحت تاثیر مجموعه‌ای از عوامل فیزیکی و زیستی شامل مدیریت‏های گوناگون مرتع، میکروکلیمای خاک و توپوگرافی است. لذا تحقیق فوق با هدف بررسی تغییرات مکانی تولید، تراکم و درصد تاج پوشش درمنه کوهی در راستای تغییرات برخی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک انجام شد. بدین منظور نمونه‏گیری د...

[ 16 ] - تغییرات پوشش گیاهی در شرایط قرق و چرای دام در مراتع چهارباغ استان گلستان

چرای دام به­طور مستقیم یا غیرمستقیم بر ساختار و پویایی پوشش گیاهی مراتع تأثیر دارد. این اثرها را می­توان با انجام قرق در سطح مرتع مورد ارزیابی قرار داد. در این تحقیق تغییرات ترکیب گونه­ای و برخی شاخصهای پوشش گیاهی مرتع (گروه­های گیاهی، تولید، تنوع و غنا گونه­ای) در دو سطح قرق (حدوداً به مدت ده­سال) و خارج قرق در بخشی از مراتع چهارباغ در استان گرگان مورد مقایسه قرار گرفتند. درصد پوشش تاجی، درصد س...

[ 17 ] - اثر عملیات اصلاح و احیا مرتع بر ترکیب و تنوع ذخایر بذر گونه‌های گیاهی موجود در خاک (مطالعه موردی: مراتع حوزه رودخانه کبیر سوادکوه، مازندران)

ارزیابی تغییرات ایجاد شده در اکوسیستم مرتعی پس از اجرای عملیات اصلاح و احیا برای تعیین اثرهای مثبت یا منفی این پروژه­ها ضروری می­باشد. قسمتی از ترکیب گیاهی مراتع به صورت پتانسیلی از بذرهای زنده در بانک بذر خاک نهفته است. این بخش مهم اکوسیستم می­تواند در اثر عوامل محیطی و مدیریتی تغییر نماید. این مطالعه در بخشی از مراتع حوزه رودخانه کبیر سوادکوه در مازندران که به­مدت 7 سال در آن پروژه اصلاح و اح...

[ 18 ] - تغییرات پوشش گیاهی در مراتع احیاشده با کشت جاشیر (Prangos ferulacea) در منطقه دالورا و کلواری استان چهارمحال و بختیاری

با ارزیابی و پایش پروژه‌های احیای مراتع می­توان مسیر تغییرات پوشش گیاهی و میزان موفقیت پروژه را تعیین کرد. در این تحقیق اثر کپه­کاری با گونه جاشیر (Prangos ferulacea) در دو زمان مختلف بر ترکیب پوشش گیاهی، غنا و تنوع گونه­ای در مراتع منطقه دالورا و کلواری در استان چهار محال و بختیاری مورد بررسی قرار گرفت. پوشش گیاهی در مرتع شاهد، و مراتع کپه­کاری شده با جاشیر در سال 1386 و 1390 مطالعه شد. درصد پ...

[ 19 ] - مقایسه ترکیبات اسانس سرشاخه و مخروط گیاه پیرو (Juniperus communis) در مراتع ییلاقی هزارجریب بهشهر

اسانس‌ها گروهی از مواد موثره موجود در گیاهان می‌باشند که از نظر ترکیب شیمیایی همگن نبوده و به صورت ترکیبات مختلفی مشاهده می‌شوند. پیرو (Juniperus communis) گیاهی است همیشه سبز و حاوی اسانس که از مهمترین گیاهان رویشگاه‌های کوهستانی ایران به شمار  می رود .در این تحقیق به بررسی اسانس این گیاه در مراتع ییلاقی هزارجریب بهشهر پرداخته شد. ابتدا از پایه‌های مورد نظر، سرشاخه و مخروط گیاه جمع آو...

[ 20 ] - فلور، پراکنش جغرافیایی و گروه‌های کارکردی گیاهان در محدوده معدن مس سونگون استان آذربایجان شرقی

شناسایی فلور در محیط‌های معدن‌کاری به‌منظور حفظ تنوع زیستی و احیای پوشش گیاهی این مناطق ضروری است. در پژوهش حاضر، فلور و گروه‌های کارکردی گیاهان محدودۀ معدن مس سونگون، یکی از مهم‌ترین منابع مس ایران، در استان آذربایجان‌شرقی بررسی شد. پوشش گیاهی در محدودۀ فعالیت مجتمع مس سونگون شامل باطله‌های رهاشده، منطقۀ تحت‌تأثیر زه‌آب اسیدی معدن و مناطق شاهد بررسی شد. نتایج نشان دادند مناطق شاهد با تعداد 73 ...

[ 21 ] - Changes of vegetation indices in arable lands with different years of abandonment in Shirmard rangelands, Chaharmahal va Bakhtiari province

Abandonment of arable lands is the starting point of vegetation succession. The trajectory and speed of succession can be different according to the time of abandonment. The aim of this study is to assess the effect of abandonment periods on species richness, diversity and functional groups in shrublands and grasslands of Shirmard rangelands in Chaharmahal va Bakhtiri, Iran. A total of 96 abond...

[ 22 ] - حضور گیاهان مرتعی در بانک بذر باطله‌های زغال سنگ و مراتع اطراف در معادن کارمزد سوادکوه و کیاسر ساری، استان مازندران

فعالیت­های مربوط به استخراج سنگ­های معدنی از جمله عوامل تخریب پوشش گیاهی مراتع است. توالی پوشش گیاهی در باطله­های زغال سنگ در ارتباط با تشکیل بانک بذر است. بدین منظور در دو منطقۀ مهم برداشت زغال سنگ در استان مازندران اقدام به مطالعۀ بانک بذر خاک شد تا ترکیب و مقدار بذر گیاهان در باطله و خاک مراتع اطراف مورد شناسایی و مقایسه قرار گیرد. نمونه­­های خاک و باطله قبل از فصل رویش گیاهان از 140 پلات یک...

[ 23 ] - Soil seed bank size and composition under Pteridium aquilinum invasion in summer rangelands of Bandpay Babol, Mazandaran province

Pteridium aquilinum is known as an invasive species  in different ecosystems of the world. The spread of this species is increasing in the north of Iran particularly outside of forest ecosystems. In this study, the amount and composition of soil seed banks in the dense pathes of  Pteridium were investigated in summer rangelands of  Bandpay in the south of Babol city in Mazandaran province, Iran...

[ 24 ] - Edaphic optimum niche for some pioneer rangeland plants in coal mine wastes in Karmozd mines, Mazandaran province, Iran

Background and objectives: Mineral exploration is an important factor in rangeland ecosystem degradation in Iran. The first priority in mine site restoration is to use native plants as they can resist the stress caused by heavy metals and nutrients deficiency and also the harsh environmental situation. Vegetation restoration in polluted mining area depends on how plants can respond to phisycal ...

[ 25 ] - Chemical and physical characteristics of substrate material for plant growth on coal wastes in rangelands of Kiasar, Sari, Mazandaran province

Background and objectives Mining results in degradation of rangelands ecosystem structure and function. Coal mining in rangelands produces significant quantities of waste dumps in mining area which are considered as the main environmental pollutants in the site and surrounding ecosystems. Vegetation restoration in mining area could reduce soil pollution and could be of great help in restoring ...