مسعود شمس بخش
استادیار، دانشکدۀ کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس
[ 1 ] - بررسی کارایی برخی از روش‌های سالم‌سازی سیب‌زمینی (Solanum tuberosum L.) و اثر آنها بر عملکرد غده‌چه در گیاهان عاری از ویروس
ویروس‌های وای و پیچیدگی برگ سیب‌زمینی از جمله ویروس‌های مخربی هستند که سبب کاهش 90-10 درصدی عملکرد و کیفیت غده‌های سیب‌زمینی می‌شوند. در پژوهش حاضر، کارایی روش‌های کشت مریستم، گرما‌درمانی همراه با کشت مریستم و برق‌درمانی همراه با کشت مریستم در گیاهچه‌های دو رقم اگریا و مارفونا آلوده به ویروس وای یا ویروس پیچیدگی برگ سیب‌زمینی بررسی شد. این بررسی برای هر یک از روش‌های حذف ویروس به‌صورت آزمایش ف...
[ 2 ] - واکنش ارقام کلزا به جدایه ویروس موزاییک کلم گل و آلودگی همزمان با جدایه های ویروس موزاییک شلغم و موزاییک کلم گل در شرایط گلخانه
گسترش سطح زیرکشت کلزا (Brassica napus L.) در جهان نشانگر اهمیت این گیاه می‌باشد. از 12 ویروس گزارش شده از کلزا، ویروس موزاییک کلم‌گل (Cauliflower mosaic virus, CaMV) و ویروس موزاییک شلغم (Turnip mosaic virus, TuMV) دارای اهمیت ویژه‌ای می‌باشند. استفاده از ارقام مقاوم یکی از راه‌کارهای مناسب برای کنترل خسارت بیماری‌های ویروسی محسوب می‌شود و از طرفی تاکنون ارزیابی ارقام تجاری کلزا در ایران در برا...
[ 3 ] - شناسایی ویروس های مهم بذربرد مزارع باقلای استان خوزستان
باقلا (Vicia faba L.) یکی از حبوبات مهم در بسیاری از کشورها به شمار می‌رود و بهعنوان منبع پروتئینی برای تغذیه انسان، دام و طیور و نیز در تثبیت نیتروژن از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. عارضه‌ای مشکوک به بیماری ویروسی با علائم موزائیک، پیچیدگی و بدشکلی برگ و ساقه سالهای متمادی در مزارع باقلای استان خوزستان مشاهده شد. نتایج بررسی بذربرد بودن عارضه نشان داد که عامل/عوامل عارضه یاد شده بذربرد می...
[ 4 ] - واکنش ارقام تجاری و لاین‌های کلزا به جدایه ویروس موزاییک شلغم
ویروس موزاییک شلغم (Turnip mosaic virus, TuMV) یکی از شایع‌ترین ویروس‌های مزارع کلزا در ایران محسوب می‌شود. بهترین روش برای کنترل خسارت این ویروس استفاده از ارقام مقاوم می‌باشد. در پژوهش حاضر واکنش 11 رقم تجاری و دو لاین کلزا به جدایه هلندی TuMV در شرایط گلخانه بررسی شد. بوته‌ها در مرحله 3-5 برگی و به روش انتقال مکانیکی با عصاره گیاه توتون آلوده به TuMV مایه‌زنی و واکنش آنها بر اساس ش...
[ 5 ] - ردیابی همزمان سه ویروس موزائیک معمولی، موزائیک معمولی بافت مرده‌ی لوبیا و موزائیک خیار با استفاده از Multiplex-RT-PCR
ویروس موزائیک معمولی لوبیا (Bean common mosaic virus, BCMV)، ویروس موزائیک معمولی بافت مرده‌ی لوبیا (Bean common mosaic necrosis virus, BCMNV) و ویروس موزائیک خیار (Cucumber mosaic virus, CMV) از ویروس‌های بذربرد لوبیا می‌باشند که به طور جدی باعث افت کمی و کیفی این محصول می‌شوند. بدلیل وجود گزارش‌های متعدد از آلودگی مخلوط لوبیا با این سه ویروس، معرفی روشی دقیق، سریع ...
[ 6 ] - طراحی و ساخت سازه سنجاق سری با استفاده از ترادف ژن 2b برای القای مقاومت به ویروس موزائیک خیار
ویروس موزائیک خیار (Cucumber mosaic virus, CMV) بیش از هزار وسیصد گونه گیاهی را آلوده و سبب افت کمی و کیفی محصولات می‌شود. در این تحقیق کاربرد خاموشی پس از نسخه برداری با استفاده از سازه سنجاق سری برای بدست آوردن گیاهان مقاوم به CMV بررسی شد. به این منظور ترادف 145 جفت بازی حفاظت‌شده ویروسی از ژن بازدارنده سیستم خاموشی گیاه میزبان انتخاب شد. این ترادف بصورت سنس و آنتی سنس که توسط اینتر...
[ 7 ] - ارزیابی واکنش برخی توده‌های بومی خربزه ایران به ویروس کوتولگی زرد کدوئیان
ویروس کوتولگی زرد کدوئیان(CYSDV) عضو جنس Crinivirus از تیره Closteroviridae، یکی از ویروس‌های خسارت زا در تیره کدوئیان می‌باشد. بکارگیری واریته‌‌های مقاوم بهترین راه مدیریت خسارت ناشی از این ویروس است. در تحقیق حاضر واکنش 25 توده بومی خربزه و طالبی(Cucumis melo) جمع‌آوری شده از مناطق مختلف ایران تحت شرایط مایه‌زنی کنترل شده به جدایه بوشهر CYSDV ارزیابی شدند. مایه‌زنی ...
[ 8 ] - بیماری لکه‌زاویه‌ای ختمی خواب‌آلود ناشی از یک پاتووار مشابه با Pseudomonas syringae pv. syringae *
بیماری لکه‌زاویه‌ای ختمی خواب‌آلود (Malvaviscus pendulifloru)در چند سال متوالی در برخی از مناطق استان‌های مازندران و گلستان مشاهده شده است. لکه‌ها به قطر 3 تا 4 میلی‌متر، نکروزه، قهوه‌ای رنگ، زاویه‌ای شکل و بدون هاله بودند. از برگ‌های بیمار، یک سودوموناس اکسیداز منفی و تولید کننده لوان جداسازی گردید. جدایه‌ها در ویژگی‌های فنوتیپی ، نوع و میزان اسیدهای چرب سلولی و توالی ناحیه ITS شبیه ب...
[ 9 ] - بیان برخی ژن‌های دفاعی در برابر باکتری Ralstonia solanacearum در ارقام حساس و مقاوم سیب‌زمینی در شرایط in vitro*
باکتری Ralstonia solanacearumعامل بیماری پژمردگی باکتریایی یکی از عوامل عمدة کاهش محصول سیب‌زمینی در مناطق گرمسیر و نیمه‌گرمسیر است. استفاده از ارقام مقاوم اهمیت زیادی در کنترل این بیماری دارد. به منظور توسعه ارقام مقاوم، درک مکانیسم‌های مقاومت و عکس‌العمل‌های القا شده گیاه در تعامل با بیمارگر ضروری است. در این مطالعه میزان تغییر بیان برخی از ژن‌های مهم دفاعی در ارقام تجاری سیب‌زمینی ...
[ 10 ] - افزایش مقاومت توتون به برخی ویروس‌های گیاهی با خاموشی ژن رمز کننده آنزیم آر ان ا پلی‌مراز وابسته به آر ان ای 1*
بیان ژن رمز کننده آنزیمآر ان ا پلی‌مراز وابسته به آر ان ا 1 )(RDR1 بر اثر آلودگی گیاه میزبان به ویروس تحریک شده و به نظر می‌رسد در مقاومت گیاه میزبان به بعضی از ویروس‌ها دخالت دارد. در پژوهش حا...
[ 11 ] - بررسی تنوع فنوتیپی و ژنوتیپی اروینیاهای پکتولیتیک جدا شده از میزبان‌های زینتی در بخش‌هایی از شمال ایران
طیف وسیعی از باکتری‌های پکتولیتیک سبب خسارت به گیاهان زینتی می‌شوند. شناسایی دقیق عامل بیماری و بررسی تنوع فنوتیپی و ژنوتیپی باکتری‌ها، برای اعمال روش‌های کنترل مؤثر، ضروری است. تعداد 38 جدایه باکتری از برگ و قسمت‌های گوشتی گیاهان زینتی از گلخانه‌های مختلف استان‌های گیلان، گلستان، شرق مازندران و شهر مشهد جداسازی شد. جدایه‌ها از نظر ویژگی‌های فنوتیپی، بیماری‌زایی، نقوش الکتروفورزی پروتئی...
[ 12 ] - بیماری لکه برگی باکتریایی خاکشیر تلخ ناشی از یک پاتووار مشابه با Pseudomonas syringae pv. maculicola *
در بهار سال 1382 یک بیماری لکه برگی روی بوته‌های خاکشیر وحشی یا تلخ (Sisymbrium irio) در منطقه پلوراستان تهران دیده شد. لکه‌ها مدور تا نامنظم، قهوه‌ای تا سیاه رنگ، نکروزه، به قطر نیم تا یک و نیم میلی‌متر و اغلب دارای هاله سبز کمرنگ تا زرد بودند. با کشت نمونه‌های آلوده روی محیط آگار غذایی حاوی ساکارز، یک سودوموناس لوان مثبت جدا ...
[ 13 ] - بررسی تنوع ژنتیکی جدایه های Sclerotinia sclerotiorum با استفاده از نشانگر *rep-PCR
بیماری پوسیدگی اسکلروتینیایی ساقه کلزا ناشی از Sclerotinia sclerotiorum یکی از مهم‌ترین بیماری‌های قارچی کلزا در ایران می‌باشد. با توجه به اهمیت این بیماری و عدم وجود اطلاعات کامل از ساختار ژنتیکی جمعیت‌های این قارچ گروه‌های سازگاری میسلیومی و تنوع ژنتیکی بین و درون گروه‌های سازگاری میسلیومی (mycelial compatibility grouping, MC...
[ 14 ] - ارتباط فنوتیپی و ژنتیکی سویه های Pseudomonas syringae pv. syringae جدا شده از نیشکر٬ درختان میوه هسته دار و گندم
خصوصیات بیوشیمیایی و فیزیولوژیکی، الگوی پروتئین‌های سلولی و الگوی ژنتیکی حاصل از rep-PCR در جدایه‌های Pseudomonas syringae pv. syringae عامل بیماری نوار قرمز نیشکر با جدایه‌های عامل شانکر باکتریایی درختان میوه هسته‌دار، جدایه‌های عامل بلایت باکتریایی گندم و جدایه مولد بیماری لکه زاویه‌ای ختمی مورد بررسی قرار گرفت. همه جدایه‌های P. s. pv. syringae خ...
[ 15 ] - Phenotypic and Molecular Screening of Tomato Germplasm for Resistance to Tomato Yellow Leaf Curl Virus
Tomato yellow leaf curl virus (TYLCV) is a major tomato virus in tropical and subtropical regions. In this study, 134 accessions of Solanum lycopersicum and six accessions of Solanum peruvianum were assessed for resistance to an Iranian isolate of TYLCV. Plants were inoculated using whiteflies (Bemisia tabaci) and the reaction of plants was evaluated based on either disease symptoms or viral DN...
Co-Authors