کاظم حفیظی
کارشناس ارشد، گروه فیزیک زمین، مؤسسه ژئوفیزیک، دانشگاه تهران، ایران
[ 1 ] - مطالعات باستانشناسی به روش مقاومت ویژه و قطبش القایی در شادمهرک نیشابور
نوشتار حاضر نتایج حاصل از مطالعات اخیر باستانشناسی در نیشابور با استفاده از مقاومت‌ویژه الکتریکی و قطبش‌القایی برای اکتشاف بخشی از شهر مدفون نیشابور کهن را ارائه می‌نماید. هدف از این پژوهش‌ها، اثبات کارآمدی و مؤثر بودن این روش‌‌ها در شناسایی ساختارها و بقایای باستانشناسی مدفون در ایران و مکان‌های مشابه بوده است که به طور معمول از خشت و آجر پخته شده ساخته شده‌اند. افزون‌بر چندین نیمرخ (پروفیل...
[ 2 ] - Application of 2D inversion of magnetotelluric in exploration of hydrocarbon in south west of Iran
Since hydrocarbon sources have an important role in development of industry and technology, exploration of them has been lionized by human. The seismic reflection method is one of the most applicable investigative methods to identify the hydrocarbon reservoirs, but in some cases this method does not work well because of geology conditions and wave attenuation in depth. Thus, some exploration me...
[ 3 ] - Application of different inverse methods for combination of vS and vGPR data to estimate porosity and water saturation
Inverse problem is one of the most important problems in geophysics as model parameters can be estimated from the measured data directly using inverse techniques. In this paper, applying different inverse methods on integration of S-wave and GPR velocities are investigated for estimation of porosity and water saturation. A combination of linear and nonlinear inverse problems are solved. Linear ...
[ 4 ] - بررسی اثر تغییر پارامترهای الگوریتم‌های متفاوت پردازشی در تفسیر داده‌های GPR
GPR یکی از روش‌های با قدرت تفکیک زیاد ژئوفیزیک است که توانایی بسیار زیادی در مشخص کردن مکان اشیای گم‌‌شده و تجهیزات مدفون و یا به نقشه درآوردن سریع مناطقی که از نظر باستانی جالب‌‌توجه هستند، دارد. در این روش از امواج الکترومغناطیس بسامد بالا (5/12 تا 2300 مگاهرتز) برای آشکارسازی ساختارهای زیرسطحی بهره برده می‌شود. یکی از بهترین کاربردهای این روش در بررسیهای باستانشناسی است که روشی غیر مخرب ...
[ 5 ] - تاثیر لایه‌های رسانا در برگردان یک‌بُعدی داده‌های سونداژ تشدید مغناطیسی
روش سونداژ تشدید مغناطیسی (MRS) از جمله روش‌های جدید ژئوفیزیکی است که بهطور مستقیم قادر به شناسایی آب‌زیرزمینی است. با استفاده از این روش می‌توان برخی پارامترهای آبخوان از قبیل تخلخل، تراوایی و گذردهی را مشخص کرد. هدف از این تحقیق بررسی روش MRS در زمین رسانا و همچنین ترکیب دو روش MRS با مقاومت‌ویژه به‌منظور تشخیص کیفیت آب از نظر شوری است. برای این تحقیق، منطقه آبیک واقع در جنوب‌شرقی استان قزو...
[ 6 ] - بررسی زمین‌لغزش گردنه صائین اردبیل به منظور تأمین ایمنی راه با روش توموگرافی الکتریکی دوبُعدی و سه‌بُعدی
بررسی زمین‌لغزش‌ها در مناطقی که از لحالظ توپوگرافی و اقلیمی دارای پتانسیل لغزش هستند، به منظور کاهش خسارات در بررسیهای اولیه پروژه‌های عمرانی مخصوصاً سازه‌های خطی از اهمیت بسزایی برخوردار است. به همین منظور پس از وقوع زمین‌لغزش خردادماه سال 1384 صائین اردبیل که موجب از بین رفتن قسمتی از جاده نیر- سراب شد، تحقیقات توموگرافی ژئوالکتریک دوبُعدی برای تشخیص توده ناپایدار در محل صورت گرفت تا در ساخت ج...
[ 7 ] - معرفی روشی برای مدل‌سازی دوبُعدی اتوماتیک داده‌های مغناطیس‌سنجی با بررسی موردی منطقه مکران در جنوب شرق ایران
مدل‌سازی داده‌های مغناطیس‌سنجی به‌دلیل اهمیت آن در تحلیل نقشه‌ها و نیم‌رخ‌های برداشت شده، از اهمیت بسزایی برخوردار است. با توجه به وجود ساختارهای کشیده و خطی فراوان در زمین، از جمله گسل‌ها، دایک‌ها و مانند آن و طراحی نیم‌رخ‌های برداشت عمود براین ساختارها، منجر به توسعه الگوریتم‌های مدل‌سازی دوبُعدی شده است. در این مقاله با اعمال تصحیحات و تغییراتی روی الگوریتم سه‌بعدی پیشنهاد شده محققان، یک روش ...
[ 8 ] - بررسی درز و شکاف‌های آبدار به روش VLF و مقاومت ویژه در مسیر خیابان
به‌منظور تشخیص درز و شکاف‌های آبدار در مناطق سنگی که در اثر گسلش ایجاد شده‌اند، با اندازه‌گیری مؤلفه زاویه شیب (Tilt Angle) میدان الکترومغناطیسی با روش VLF در مسیر خیابان اصلی تله‌کابین توچال، از فاصله 1925 تا 1960 متری به کمک پردازش داده‌های VLF و تفسیر مقاطع چگالی نوعی بی‌هنجاری جریان به‌دست آمده است. سپس با کاربرد روش مقاومت ویژ? الکتریکی منطبق بر نیمرخ VLF، بی‌هنجاری یادشده اندازه‌گیری شد ...
[ 9 ] - وارون‌سازی ترکیبی داده‌های مقاومت ویژه با آرایه‌های شلومبرژه و دوقطبی- دوقطبی به‌منظور تعیین مسیر درز و شکاف‌های آبدار
به‌دلیل نیاز مبرم به منابع آب در مسیر جاده تله‌کابین توچال، طی یک طرح پژوهشی با استفاده از روش سریع و نسبتاً ارزان‌قیمت VLF محل‌های مورد تردید از نظر وجود درز و شکاف‌های آبدار مشخص شد. سپس با اجرای عملیات مقاومت ویژ? الکتریکی با آرایه شلومبرژه و تهیه مقطع وارون دوبعدی، وجود آب در عمق بین 7 تا 30 متری در فاصله 1930 متری مسیر جاده تایید و چاه حفر شده، طبق پیش‌بینی صورت گرفته به آب رسید. سپس با است...
[ 10 ] - Estimation of harmonic interference parameters of surface-NMR signal using an adaptive method and residual signal power
Surface nuclear magnetic resonance (surface-NMR) method is a well-known tool for determining the water-bearing layers and subsurface resistivity structure. Harmonic interference is an inevitable interference in surface-NMR measurements. Accurate estimation of harmonic interference parameters (i.e., fundamental frequency, phase and amplitude) leads to better retrieval of power-line harmonics and...
[ 11 ] - وارون‌سازی محتوای آب سیگنال سونداژ تشدید مغناطیسی، مطالعه موردی نینه محلات، ایران مرکزی
روش سونداژ تشدید مغناطیسی تنها روش ژئوفیزیکی است که بهطور مستقیم به مولکول‌های آب زیرسطحی حساس می‌باشد. با استفاده از وارون‌سازی داده‌های سونداژ تشدید مغناطیسی می‌توان اطلاعات مهمی از قبیل ضخامت و عمق لایه آبخوان، محتوای آب و در شرایطی مناسب، میزان رسانندگی هیدرولیکی لایه آبدار را به‌دست آورد. این روش به‌شدت به اندازه و نوع نوفه حساس است؛ لذا تخمین پارامترهای سیگنال و نیز وارون‌سازی آن حساسیت ...
[ 12 ] - Landslide Hazard Zonation with Frequency Ratio Method (Case Study: Forest of Mazandaran Wood and Paper Industry)
The Landslide is one of the natural hazards that causes a lot of mortal and financial losses in high-altitude and seismic mountainous areas annually. Considering the importance of roads as a pillar of sustainable forest management in this study, we have tried to estimate the sensitivity of landslide occurrence in 8 forestry series with using frequency ratio approach. Initially, the slip positio...
[ 13 ] - تخمین محتوای‌آب و زمان آسایش با استفاده از وارون‌سازی شکل موج کامل سیگنال سونداژ تشدید مغناطیسی
در وارون‌سازی داده‌های سونداژ تشدید مغناطیسی از لحاظ فضای داده‌ای، 2 نوع الگوریتم تا کنون ارائه شده است: وارون‌سازی دامنه اولیه و وارون‌سازی پله‌زمانی. دو روش مذکور صرفاً بخشی از داده‌ها را جهت وارون‌سازی استفاده میکنند و امکان ارائه یک جواب پایدار با تفکیک‌پذیری عمقی مناسب در فرآیند وارون‌سازی وجود ندارد، در حالی‌که استفاده از شکل موج کامل سیگنال تشدید مغناطیسی (کل فضای داده) علاوه بر تخمین هم...
[ 14 ] - اکتشاف آب‌زیرزمینی کارستی با استفاده از توموگرافی مقاومت‌ویژه الکتریکی و سنجش از دور، شمال شرق خوزستان
با توجه به رشد سریع جمعیت و تغییرات اقلیمی انتظار می‌رود در آینده نزدیک منابع آب‌زیرزمینی بهطور فزاینده‌ای جهت تأمین آب شرب مورد استفاده قرار گیرند. روش‌های مقرون‌به‌صرفه و کارآمد برای اکتشاف آب‌های زیرزمینی به‌ویژه در مناطق آهکی می‌توانند به‌عنوان ابزاری مناسب جهت شناخت پتانسیل هیدروژئولوژی کارستی به‌کار گرفته شوند. این مقاله روش اکتشافی مبتنی بر سنجش از دور و GIS را به‌منظور شناسایی نواحی با...