محمود مهرمحمدی
استاد دانشگاه تربیت مدرس تهران
[ 1 ] - بررسی و نقد نگاشت سوّم سند برنامهی درسی ملّی جمهوری اسلامی ایران با تکیه بر ایدهی جهان- محلی شدن رابرتسون
هدف این مقاله، بررسی و نقد نگاشت سوّم سند برنامهی درسی ملّی جمهوری اسلامی ایران با تکیه بر ایدهی جهان- محلی شدن رابرتسون است. با استفاده از روشهای تحلیل مفهومی، استنتاج و توصیفی- انتقادی، مباحث در 3 بخش ارائه شده است. ابتدا، نظریهی جهانی شدن رابرتسون ارائه شده، سپس با بیان ضعف و کاستیهای موجود در نظریهی جهانی شدن، به معرفی ایدهی تکاملیافتهتر «جهان- محلی شدن» رابرتسون پرداخته شده است. در ...
[ 2 ] - تبیین مفروضات هستیشناسی رئالیسم انتقادی باسکار و دلالتهای آن بر پژوهش میانرشتهای
تبیین پژوهش میانرشتهای بر اساس مفروضات هستیشناسی باسکار هدف این مقاله است. بر اساس این تحقیق، که با روش توصیفی ـ استنتاجی انجام گرفته است، پژوهش در دیدگاه باسکار، با توجه به تأکید بر برهان استعلایی، منطق پیچیدگی، تبیین علمی، طبیعتگرایی روششناختی و نقد تبیینی، ماهیتی میانرشتهای دارد. این تبیین از پژوهش میانرشتهای مبنایی هستیشناختی دارد که در برابر رویکرد معرفتشناختی به پژوهش میانرش...
[ 4 ] - نمادبودگی اثر هنری: تبیین نظریه نمادپردازی سوزان لنگر
پیشینه اندیشه نمادین به فلسفه کانت بر میگردد، کانت برای اولین بار گزاره نمادین را در زیباییشناسی فلسفی خود ارائه کرد. مهمترین بعد فلسفه لنگر، پیوندی است که به تبعیت از کاسیرر با فلسفه کانت دارد و این پیوند چیزی نیست جز تعقیب شکل وارههای کانتی درقالب نماد که نهایتا منجر به تدوین گزاره شکل نمادین بودن اثر هنری از سوی لنگر گردید. لنگر برخلاف دیدگاههای مرسوم بیانگری در هنر، که میکوشید هنر را ص...
[ 5 ] - سواد سلامت و تربیت معلم: صدای معلمان و دانشجو معلمان
پژوهش حاضر با این هدف انجام شد که با تکیه بر دیدگاه دانشجویانِ دانشگاه فرهنگیان، ویژگیهای برنامهی درسی سواد سلامت تعیین شود و بر اساس آن سیاستگذاران و برنامهریزان بتوانند برنامههایی که با نیازهای مخاطبان متناسب است و به افزایش سواد سلامت آنان منجر میشود ارائه دهند. بدین منظور یک پژوهش کیفی از نوع هنجاری انجام شد. شرکتکنندگان این پژوهش، 228 نفر از معلمان شاغل در آموزش و پرورش و 25 نفر از دا...
[ 6 ] - عمل زمینهساز تربیتی: تحت هدایت تفکّر متعارف یا تأملی؟
چکیده هدف پژوهش حاضر، بهبود فهم خود از عمل زمینهساز تربیتی در پرتو دیدگاههای موسوم به عملی بود. بدین منظور، سه عمل زمینهساز فلسفهورزی، برنامهریزی درسی و تدریس از این منظر بررسی شد. فرض بر آن بود که دیدگاههای عملی برخی محدودیتهای فهم ما از اعمال زمینهساز ما را آشکار میکنند، و در تلاش برای این آشکارسازی طریقی برای فائق آمدن بر این محدودیتها ارائه میشود. با نگاه به تربیت بهعنوان...
[ 7 ] - ارائهی الگوی مطلوب طراحی برنامهی درسی بین رشتهای کارشناسی علوم اجتماعی
اکنون برنامهی درسی حوزهی علوماجتماعی دربرگیرندهی رشتهها و گرایشهایی است که جمعاً دارای 8 شاخه است. در ساختار نظامهای آموزشی پیشرفته دنیا، همچون آمریکا، کانادا، استرالیا و بیشتر کشورهای اروپایی، علوم اجتماعی دارای دستهبندیهای گستردهای است. هدف پژوهش آن است تا به یاری دانش نظری موجود در ارتباط با برنامهی درسی بین رشتهای، و با مرور وضعیت کنونی برنامههای درسی حوزه علوم اجتماعی در ایرا...
[ 8 ] - الزامها و پیامدهای اجتماعی برنامهدرسی پاسخگو در آموزشعالی مطالعه موردی: دانشگاههای دولتی اصفهان
نظام آموزش عالی نهادی اجتماعی است که از دیرباز برای انجام سه رسالت آموزش، پژوهش و خدمات پدید آمده و درسال های اخیر رسالت های جدیدی از جمله کارآفرینی نیز به آن افزوده شده است . در بین تمامی عناصر و خرده نظام هایآموزش عالی، از برنامه های درسی به عنوان مهم ترین عنصر و به منزله قلب این نظام یاد می شود زیرا بنیاد ی ترین ابزارفراهم آورنده دانش، تجربه و مهارت های دانشجویان برای عرضه خدمات به جامعه است...
[ 9 ] - فرهنگ خانواده: مبنای مغفول در ساماندهی تعاملات خانه و مدرسه
برای خانواده نباید مانند گذشته نقش حاشیهای در جریان تربیت فرزندان در نظر گرفت. اولاً از اقتدار و اعتبار نهاد مدرن و تخصصی مدرسه در سایه تحولات اجتماعی کاسته شده و ثانیاً در سایه همین تحولات بر نقش خانواده افزوده شده است. این کاهش و افزایش همزمان، بازنگری در کیفیت تعاملات تربیتی خانه و مدرسه را ضروری میسازد. فرض این نوشتار بر آن است که در جریان قبض و بسط نقشها، هیچیک از دو نهاد خانواده و مدرسه...
[ 10 ] - تأملی بر مقوله تولید و تدوین برنامهدرسی با تأکید بر اندیشه آیزنر: مأموریت منسوخ یا معتبر در رشته برنامهدرسی؟
رشته برنامه درسی از حیث هویت حرفهای وضعیت باثباتی ندارد. این تشتت هویتی از جمله به علت مناقشهای است که در باب مأموریتهای رشته مطرح است. در زمینه مأوریتهای رشته هم، از جمله این پرسش مطرح است که آیا عمل برنامهریزی درسی مأموریت و مسؤولیت ذاتی دانشآموختگان و متخصصان رشته است؟ یا این که تحولات تاریخی رشته در این زمینه به ظاهر روشن تردیدها و تاریکیهایی را به وجود آورده است؟ واقعیت آن است ک...
[ 11 ] - Understanding Personal Practical Knowledge; From what teachers must know to what teachers already know
The purpose of this study is understanding the Personal Practical Knowledge (PPK) of teachers which has been done through qualitative method. Understanding PPK helps us to understand why teachers act in a specific way. In this regards, reflecting on their personal and professional narratives also help to improve their practice. This study was conducted along with 13 teachers in a non-profit pri...
[ 12 ] - Conceptualizing Powerful Knowledge according to Michael Young’s Knowladge-baced Curriculum Theory
“Powerful Knowledge” is the main concept in Michael Young’s Knowledge-based curriculum theory. For more than 4 decades, he has been developing a variety of educational Ideas under the shadow of the concept. This paper tries to take out its implications for Curriculum theory, by reviewing most of annotated bibliography which was published by Young. The paper also covers some remarks and critique...
[ 13 ] - Mutual expectations of the Education System and the Academic Community of Curriculum Studies: A Discussion on the Improvement of the Professional Status of Curriculum Studies Graduates in Iran
Abstract: The crisis of identity has been coupled with the field of curriculum studies. Despite the considerable quantitative expansion that the field has experienced in recent decade the academic borders are not yet clear and concise. Such indeterminacy, although is uncomforting at times, but it can be made into an opportunity providing the bedrock for creative suggestion of new accounts and p...
[ 14 ] - Teacher Education Curriculum and Its Collaborative Implementation Model: A Transformative Strategy for Teacher Education in Iran
This article engages the reader with a critical and challenging issue in teacher education domain. The issue chosen is the structure of the program which extends itself quite naturally to the issue of implementation in terms of institutions involved. The author argues that although there is no definite answer to the question of which pre-service teacher education program assures training of eff...
[ 15 ] - The Tyler Rationale and plagiarism: A comparative Analysis of Rational book and it's revision
»Basic principles of curriculum and instruction« book by Ralph Tyler is the most challengeable work in the field of curriculum that has been criticized with various groups. Some of them believe it is a plagiarism and others view it’s questions as a basic for curriculum engineering. Exploring divers ideas toward the Rational and reappraise by comparing it and it's revision are two main purposes ...
[ 16 ] - مطالعه تطبیقی نگرش دانش آموزان پایه دهم ایرانی و آلمانی به درس ریاضی
در سال های اخیر دانشآموزان ایرانی در آزمون های بین المللی درس ریاضی نتوانستهاند رتبه خوبی را کسب نمایند ؛ این در حالی است که دانشآموزان آلمانی وضعیت بهتری داشته و بالاتر از سطح میانگین بین الملل هستند. انگیزه این مطالعه آنست که توضیح دهد چرا دانشآموزان ایرانی درآزمونهای های بین المللی رتبه خوبی ندارند؟و اینکه آیا تفاوت در نگرش دانشآموزان، میتواند نقشی کلیدی در یادگیری ریاضی ایفاکند یا خی...
[ 17 ] - الگوی فراکتالی برنامه درسی دکترای رشته مطالعات برنامه درسی آموزش عالی ایران با رویکرد بین فرهنگی
این پژوهش با هدف طراحی واعتباریابی الگوی برنامه درسی دکترای رشته مطالعات برنامه درسی آموزش عالی ایران با رویکرد بین فرهنگی انجام شد.. روش تحقیق،کیفی، از نوع تحلیل محتوای کیفی استقرایی، و بررسی سیستماتیک چهارده مقاله کیفی منتخب با هدف استخراج مقولههای اصلی و فرعی و ابعاد وطیف الگوی فراکتالی برنامه درسی دکترای رشته مطالعات برنامه درسی آموزش عالی ایران با رویکرد بین فرهن...