مجید شکرپور
دانشیار، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج
[ 1 ] - تأثیر تنش شوری بر برخی بوم‌جور‌های گیاه دارویی دم شیر (Leonurus cardiaca L.)
با توجه به روند افزایشی توسعۀ اراضی شور و کمبود اراضی زراعی مطلوب و اهمیت گیاه دارویی دمشیر، معرفی بوم‌جور (اکوتیپ) مقاوم به شوری، اهمیت زیادی دارد. این آزمایش برای بررسی تحمل شوری گیاه دم شیر بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. سطوح شوری 0 (شاهد)، 4 ، 8 و 12 دسی‌زیمنس بر چهار بوم‌جور طالقان، خوانسار، سراب و کرمان برای اندازه‌گیری وزن خشک اندامهای هوایی و ری...
[ 2 ] - بررسی پاسخ به تنش کمآبی بوم‌جور‌های دمشیر بر پایۀ شاخص‌های تحمل تنش، عملکرد مادۀ خشک و اسانس
بهمنظور ارزیابی عملکرد بوم‌جور (اکوتیپ)های گیاه دارویی دمشیر با نام علمی Leonurus cardiac L. در شرایط تنش کمآبی، آزمایشی بهصورت طرح کرتهای خردشده در قالب بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. سه سطح آبیاری شامل یک‌سوم، دوسوم و 100 درصد ظرفیت زراعی بهعنوان عامل اصلی و چهار بوم‌جور گیاه دارویی دمشیر شامل بوم‌جور‌های کرمان، طالقان، سراب و خوانسار بهعنوان عامل فرعی در نظر گرفته شد. در...
[ 3 ] - A study on the effects of environmental factors on vegetative characteristics and corm yield of saffron (Crocus sativus)
Saffron (Crocus sativus L.) is one of the most important economical crops in Iran. The present study was conducted to evaluate the morphological characteristics and yield of saffron corms in six regions of Talesh city, Guilin province (Iran) with different altitudes. The studied regions were considered as treatments and the obtained data were analyzed based on a nested design. The results showe...
[ 4 ] - بررسی تنوع ریخت‌شناختی و ترکیب‌پذیری عمومی در بین خانواده‌های خواهر- بردار ناتنی سرخارگل
سرخارگل (Echinacea purpurea L.) یکی از گیاهان دارویی با ارزش از خانوادۀ کاسنی (Asteraceae) است که توانسته در دو دهة اخیر جایگاه مهمی در صنایع داروسازی پیدا کند. اندامهای مختلف گیاه بهویژه ریشههای آن حاوی ترکیب‌های دارویی ارزشمندی است که در تحریک سامانة ایمنی بدن برای مقابله با عامل‌های ویروسی و باکتریایی اثرگذاری‌های شگرفی دارد. با توجه به ارزش اقتصادی شایان توجه و اهمیت دارویی سرخارگل، اصلا...
[ 5 ] - ارزیابی پاسخ به تنش کمآبی در اکوتیپ‌های مختلف آویشن دنایی (Thymus daenensis subsp.daenensis) با استفاده از شاخص‌های تحمل تنش
به منظور ارزیابی تحمل به تنش کمآبی آویشن دنایی (Thymus daenensis subsp.daenensis)، بذر هشت اکوتیپ جمع‌آوری‌شده از مناطق مختلف، پس از تولید نشا در گلخانه، در مزرعة پردیس کشاورزی دانشگاه تهران در شرایط مختلف آبی کشت شد. آزمایش بهصورت طرح کرتهای خردشده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. عامل اصلی شامل سطوح مختلف آبیاری نرمال، قطع آبیاری در مرحلة رویشی و قطع آبیاری در مرحلة ز...
[ 6 ] - بررسی تنوع DNA کلروپلاستی و روابط فیلوژنتیکی میان 28 گونه درمنه ایران
34 گونه از جنس درمنه در ایران گزارش شده است که از لحاظ پراکنش، تراکم و پوشش مهمترین جنسهای گیاهی در کشور محسوب میشوند. از آنجا که هنوز سیستم کلی و جامعی برای طبقهبندی و فیلوژنی آن ارائه نشده است، در این پژوهش سعی شد تا با بررسی تنوع کلروپلاستی و روابط فیلوژنتیکی گونه‌های درمنه و مقایسۀ آنها با گونه‌های دیگر موجود در جهان، مسیر تکاملی آنها شناسایی و قرابت ژنتیکی آنها مشخص شود تا از این ...
[ 7 ] - بررسی تنوع ژنتیکی لاین‌های نخود با استفاده از نشانگرهای مولکولی ISSR
در این بررسی برای مطالعۀ تنوع ژنتیکی 56 لاین نخود زراعی از نشانگر مولکولی ISSR استفاده شد. از 34 آغازگر ارزیابی‌شده برای تکثیر قطعات DNA ژنومی لاین‌های نخود، نه آغازگر با تولید 35 نوار چندشکل، الگوهای نواربندی مناسبی تولید کردند. میانگین درصد چندشکلی برای همة آغازگرها 01/66 درصد با دامنة تغییرات 25 تا 100 درصد بود. میانگین تنوع ژنتیکی نی و شاخص اطلاعات شانون در همة آغازگرها به‌ترتیب 325/0 و 492...
[ 8 ] - مطالعۀ تنوع ژنتیکی ژنوتیپ‌های گندم با استفاده از نشانگرهای RAPD
بهمنظور بررسی تنوع ژنتیکی 48 ژنوتیپ گندم، آزمایشی با نشانگرهای RAPD در آزمایشگاه گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه محقق اردبیلی در سال 1391 اجرا شد. 10 آغازگر از 70 آغازگر ارزیابی‌شده، الگوهای نواربندی مناسب تولید کردند. این آغازگرها در‌مجموع 73 نوار چندشکل با میانگین 3/7 نوار به‌ازای هر آغازگر تولید کردند. تعداد نوار به‌ازای هر آغازگر از 5 نوار برای آغازگر 55 تا 11 نوار برای آغازگر 59 متغیر ...
[ 9 ] - بررسی تنوع ژنتیکی برخی نمونه‌های زعفران ایران با استفاده از نشانگرهای ملکولی RAPD و ISSR
زعفران یکی از با ارزش‌ترین گیاهان دارویی و ادویه‌ای در جهان است. با وجود قدمت کشت طولانی این گیاه در کشور، مطالعات اصلاحی محدودی به واسطه تولیدمثل غیرجنسی این گیاه انجام شده است. به منظور ارزیابی تنوع ژنتیکی ژرم پلاسم زعفران ایران، 65 نمونه مختلف زعفران از نواحی عمده کشت در خراسان شامل تربت‌حیدریه، گناباد، مه ولات، قائنات و فردوس جمع‌آوری و از طریق نشانگرهای مولکولی مورد مطالعه قرار گرفت. آغازگ...
[ 10 ] - مقایسه عملکرد ابزارهای سرهم‌بندی ترنسکریپتوم در گیاه زعفران زراعی (.Crocus sativus L)
زعفران گیاه دارویی و ادویه‌ای ارزشمند متعلق به خانواده زنبق و بهعنوان منبع غنی از آپوکاروتنوئیدها در جهان محسوب می‌شود. به دلیل سایز بزرگ و پیچیدگی ژنوم زعفران توالی‌یابی آن بهعنوان چالش مطرح است. با ظهور تکنیک‌های توالی‌یابی نسل بعد، توالی‌یابی RNA بهعنوان منبع غنی مطالعات بیولوژیکی توسعه یافته است. سرهم‌بندی ترنسکریپتومها از تعداد بی‌شمار خوانش‌های کوتاه منبعی غنی برای مطالعه گونه‌هایی ...
[ 11 ] - بررسی تأثیر تنش کمآبی بر عملکرد، اسانس و برخی از صفات فیزیولوژیک اکوتیپ‌های آویشن دنایی (Thymus daenensis subsp. daenensis) در منطقه کرج
بهمنظور بررسی اثر تنش کمآبی بر عملکرد مادهخشک، درصد اسانس و برخی خصوصیات فیزیولوژیک اکوتیپ‌های بومی آویشن دنایی (Thymus daenensis subsp. daenensis)، آزمایشی بهصورت کرتهای یک‌بار خردشده در قالب بلوکهای کامل تصادفی، در سال زراعی1392در کرج به اجرا درآمد. در این پژوهش، هشت اکوتیپ آویشن دنایی جمع‌آوری شده از مناطق مختلف، تحت سه تیمار آبیاری نرمال (آبیاری تا گلدهی کامل)، قطع آبیاری در مرحله روی...
[ 12 ] - تأثیر تنش کمآبی بر خصوصیات عملکردی، ظرفیت آنتیاکسیدانی و متابولیت‌های نعناعفلفلی (Mentha piperita L.)
گیاهان دارویی منابع ارزشمند آنتیاکسیدانهای طبیعی از قبیل برخی ترپنوئیدها و ترکیبات فنلی هستند و دارای پتانسیل بالا بهعنوان جایگزینی مناسب برای آنتیاکسیدانهای سنتزی در کاهش استرس اکسیداتیو میباشند. دمنوش نعناعفلفلی (Mentha piperita) یکی از غنیترین منابع آنتیاکسیدان در دنیا بهشمار میآید. با استفاده از کمآبی میتوان خاصیت آنتیاکسیدانی این گیاه را تغییر داد. در این پژوهش، گیاهان نعناع...
[ 13 ] - Physico-Chemical Evaluation of Some Wormwood (Artemisia absinthium L.) Ecotypes Under Salt Stress Condition
The physiological and biochemical responses of three ecotypes of Artemisia absinthium L. from Iran were evaluated under salinity conditions. Salinity treatments were made by NaCl with EC of 0, 5, 10 and 15 dS/m. Physiological and biochemical attributes were measured 30 days after the salt treatments imposed. Highest reduction in the shoot and root fresh weights was observed in the ecotypes of...
[ 14 ] - بررسی و مقایسه فیتوشیمیایی اسانس گیاه آویشن دنایی (Thymus daenensis Celak.) در شرایط رویشگاه‌های طبیعی و مزرعه
در فرایند اهلی‌سازی یک گیاه دارویی، ارزیابی تغییرات کمی و کیفی ماده موثره ضمن انتقال از رویشگاه طبیعی به مزرعه، امری ضروری است. آویشن دنایی(Thymus daenensis Celak.) از گیاهان دارویی باارزش اندمیک ایران است که به لحاظ دارا بودن اسانس بالا از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در این مطالعه، کمیت و کیفیت اسانس سه اکوتیپ از استان‌های همدان، مرکزی و لرستان در شرایط رویشگاه طبیعی و مزرعه ارزیابی شد.پیکره ه...
[ 15 ] - تأثیر برخی از شرایط اقلیمی و خاکی بر کمیت و کیفیت اسانس اکوتیپ‌های مختلف آویشن دنایی (Thymus daenensis Celak subsp. daenensis)
آویشن دنایی (Thymus daenensis Celak subsp. daenensis) گیاهی است دارویی، اندمیک ایران و متعلق به خانواده نعناع که از میزان اسانس و تیمول اسانس بالایی برخوردار است. ارزیابی اکوتیپ‌های مختلف این گیاه بهمنظور شناسایی برترین اکوتیپ، از لحاظ بالاترین درصد اسانس و تیمول و نیز تعیین ارتباط خصوصیات خاکی و اقلیمی با کمیت و کیفیت اسانس آن بهمنظور شناسایی مناسب‌ترین اقلیم جهت تعیین محیط کشت ثانویه این گی...
[ 16 ] - Phylogenetic Assessment of Some Species of Crocus Genus Using DNA Barcoding
DNA barcoding is a simple method for the identification of any species using a short genetic sequence from a standard genome section. The present study aimed at examining the nuclear and chloroplast diversity as well as the phylogenetic relationships of eight species of saffron including four spring-flowering and five autumn-flowering species from different parts of Iran, using the nuclear barc...
[ 17 ] - بررسی کمّی و کیفی اسانس اندامهای مختلف گیاه دارویی مورتلخ (Salvia mirzayanii Rech. F. & Esfand.)
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1398.35.914.98.6.1576.41 گیاه مورتلخ (Salvia mirzayanii Rech. F. & Esfand.) یکی از گونه‌های دارویی تیره نعناع (Lamiaceae) است که تنها در ایران بهصورت خودرو رشد می‌کند. در این پژوهش، اندامهای مختلف (برگ، گل، ساقه و گیاه کامل) گیاه مورتلخ در فروردین سال 1397 از منطقه خُنج استان فارس جمع‌آو...
[ 18 ] - بررسی تنوع مورفولوژیکی بین جمعیت‌های مختلف آویشن‌دنایی (Thymus daenensis Celak.)
گیاه دارویی آویشن‌دنایی (Thymus daenensis Celak.) متعلق به تیره‌ی نعناع (Lamiaceae) از گیاهان انحصاری ایران بوده که بواسطه‌ی میزان اسانس بالا و نیز تیمول بالایی که دارد، شایان توجه است. ارزیابی تنوع بین جمعیت‌های این گونه در راستای اهلی‌سازی آن امری ضروری است. بدین منظور هشت جمعیت از این گیاه از سه استان مرکزی (شازند، خانه‌میران بالا، خانه‌میران پائین، اراک)، همدان (ملایر 1، ملایر 2 و جوزان) و ...
[ 19 ] - بررسی ترکیب‌پذیری عمومی خصوصیات مورفولوژی و فیتوشیمیایی در جمعیت‌های مختلف آویشن دنایی (Thymus daenensis Celak) در آزمون پلی‌کراس
آویشن دنایی (Thymus daenensis Celak) یکی از گونه‌های اندمیک ایران است که به‌دلیل داشتن درصد بالای اسانس و همچنین میزان بالای تیمول در اسانس اهمیت دارد و در صنایع دارویی و غذایی استفاده آن رو به گسترش است. بهمنظور ارزیابی خصوصیات ژنتیکی و ترکیب‌پذیری عمومی (GCA)، 12 جمعیت آویشن دنایی از طرح آمیزشی پلی‌کراس استفاده شد. خزانه پلی‌کراس در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 6 تکرار در سال‌های 1393 و ...
Co-Authors