محمد معصومی

دفتر پژوهشهای فلسفی فارابی

[ 1 ] - داورین «ما» و داورین «آنها» گزارشی از ترجمه‌های فارسی کتاب پیدایش گونه‌ها اثر چارلز داروین

کتاب تأثیرگذار پیدایش گونه‌ها یکی از مهم‌ترین آثار چارلز داروین در سال 1859 منتشر و به سرعت در میان اندیشمندان سراسر دنیا دست به دست و به یازده زبان زنده ترجمه شد. در این میان «ما» نیز در مواجهه با این کتاب، با تأخیری قابل توجه، از سال 1318 شمسی بدین سو، ترجمه‌هایی به فارسی داشته‌ایم. هدف نگارنده کاوش تطبیقی در این ترجمه‌هاست؛ تا از رهگذر چنین نگره‌ای بتوان نوعی مواجهه را میان «ما» و «آنها» باز...

[ 2 ] - گزارشی از نسخه‌ای در رد نظریات مادی‌گرایانه داروین متعلق به دورۀ قاجاریه (1330ق)

نخستین رساله‌ای که در نقد نظریۀ‌ داروین، به فارسی نوشته و در سال 1298ق منتشر شد، نیچریه سید جمال‌الدین اسدآبادی است. رساله‌ای دیگر نیز در سال 1299ق با عنوان آیات بینات به قلم آیت‌اللّه محمدحسین شهرستانی به فارسی نوشته شده است. سپس کتاب مفصل آیت‌اللّه محمدرضا نجفی اصفهانی، که در سال 1331ق و با عنوان نقد فلسفه داروَن منتشر شده است، ظاهراً سومین اثر مطالعه شده در بررسی نظریۀ داروین است. مرآت العقل اثر...

[ 3 ] - معرفی و گزارشی از چند سند در بارۀ درخواست ممنوعیت تدریس نظریۀ داروین در دبیرستان‌های دورۀ پهلوی دوم (1332ش) با نگاهی به کتاب‌های درسی با موضوع تکامل جانداران

آشنایی ایرانیان با نظریۀ داروین در ایران به عهد ناصری باز می‌گردد . از آن زمان تا کنون مخالفت‌های فراوانی با نظریۀ تکامل داروین در ایران شکل گرفته است. این مخالفت‌ها هرچند بیشتر از سوی پیروان مذاهب بوده است، اما اختصاص به آنان نداشته و درمیان روشنفکران نیز دیده می‌شود. در این نوشتار، ضمن به دست دادن شش برگ سند مربوط به دوران پهلوی دوم در مخالفت با تدریس نظریۀ داروین در دبیرستان‌ها که از سوی انج...

Co-Authors