شهاب اسفندیاری

استادیار گروه سینما، دانشگاه هنر، تهران، ایران

[ 1 ] - غربی‌زدایی سینما؛ لزوم بازاندیشی در شیوه‌های اندیشیدن، نظریه‌پردازی و فیلم‌سازی غیرغربی (با تأکید بر سینمای عباس کیارستمی)*

در دهۀ پنجاه میلادی، فیلم‌های متمایز غیرغربی، توجه بسیاری از مردم جهان را به خود جلب کرد. ازآن‌پس، رویکردهای مطالعاتی متفاوتی برای شناخت و تحلیل این فیلم‌ها و نیز مقاومت در برابر سینمای غرب به وجود آمد، ازجمله می‌توان به «سینمای سوم»[1]، «سینمای دیاسپوریک»[2]، «سینمای پسااستعماری»[3]، «نظریۀ امپریالیسم رسانه‌ای»[4] و... اشاره کرد. نگارندگان معتقدند این رهیافت‌ها در طی زمان، با توجه به تغییرات س...

[ 2 ] - تبیین ساختارگرایانه سینمای دفاع مقدس: مطالعه موردی مهاجر و لیلی با من است

اﻳﻦﻧﻮﺷﺘﺎر ﺑﺮ­ساخته شدن سینمای دفاع مقدس را واکاوی کرده و مولفه­های کلیدی این سینما راﺟﺴﺘﺠﻮ ﻣﻲﻛﻨﺪ.پرسش اصلی پژوهش این است که «آیا می­توان به وجود ساختاری خاص به عنوان مشخصه اصلی فیلم­های تولید شده تحت عنوان دفاع مقدس قائل بود؟». فرضیهء پژوهش  بر این مبناست که در سینمای جنگ تحمیلی ایران، فیلم­های موسوم به دفاع­ مقدس واجد مؤلفه­های ساختارپذیر است. هدف این پژوهش تمرکز بر تولیدات سینمای داستانی مرتب...

[ 3 ] - تحلیل تقابل سکون / حرکت در سینمای عباس کیارستمی بر مبنای نظریۀ زیبایی‌شناسی سکون لورا مالوی

لورا مالوی به عنوان منتقد روش سینمای کلاسیک هالیوود در بازنمایی تصویر زن، لحظۀ توقف زمان در فیلم و ثابت شدن تصویر سینمایی را بسیار مهم می‌داند. او در کتاب مرگ ۲۴ بار در ثانیه: سکون و تصویر متحرک به تحلیل حضور همزمان و متناقض سکون و حرکت در سینما می‌پردازد. سینمای عباس‌کیارستمی مطالعۀ موردی مالوی در این زمینه است و از آن به عنوان سینمای عدم قطعیت یاد می‌کند. در این پژوهش به این مسأله پرداخته شده...

[ 4 ] - نسبت ماهیت سینما با دین و هویت ملی: رهیافتی انتقادی به دیدگاه‌های سید مرتضی آوینی

پرسش از ماهیت سینما در فرهنگ غربی چندین دهه قدمت دارد. اما در ایران عمدۀ مباحث نظری این حوزه، ترجمه یا گرته‌برداری از آرای غربی‌ها بوده است. از زمان ورود سینما به ایران، تأملاتی از جنس آرا و نظریات سیدمرتضی آوینی دربارۀ ماهیت سینما (به‌ویژه در نسبت با هویت ایرانی-اسلامی) طرح نشده بود. بنیاد فکری آوینی دربارۀ سینما، به پیش از دسته‌بندی گونه‌های سینما برمی‌گردد. او از «ذات سینما» آغاز می‌کند. او ...