سیّد جمال موسوی
دانشگاه تهران
[ 1 ] - نظامیگری ممالیک مصر و روک حسامی و ناصری
نوشتار حاضر با بررسی تأثیر نظامیگریِ ممالیک مصر بر روک حسامی و ناصریبدین نتیجه دست یافته است که سپهسالاران و صاحب‌‌منصبانِ نظامیِ ممالیک، به دلیل سلطۀ مطلق بر نواحیِ اقطاعیِ گستردۀ خویش و نیز درآمدهای فراوان ناشی از دست اندازه‌ی به دیگر اراضی مصر، به حدّی قدرتمند شدند که قدرت سلطان را محدود کردند و گاه به مقام سلطنت چشم طمع بستند؛ آنان در ابتدا، بخش اعظم زمین‌های مصر، یعنی بیست قیراط از کلِ بیست و چها...
[ 2 ] - درآمدی بر تشکیل داروخانه و خدمات فروش دارو در سرزمین‌های اسلامی
داروخانه به عنوان محلی برای فروش، ساخت و تجویز دارو در سرزمین‌های اسلامی به گونه‌های مختلف برقرار بود. مقالۀ حاضر با استناد به منابع و مآخذ تاریخی، سیر تاریخی داروفروشی در سرزمین‌های اسلامی را از لحاظ نام و عنوان، محل و شیوه‌های فروش، ساختار و چگونگی نظارت بر داروفروشی بررسی کرده است. «خزانة الشراب یا خزانة الادویة» در متون دورۀ اسلامی کهن‌ترین واژه‌ای است که برای داروخانه به‌کار رفته است. علاو...
[ 3 ] - کاربرد نقش شیر در نشان‌های مصور تشکیلات مصر مملوکی
یکی از سنت‌های تشکیلاتی در مصر عصر ممالیک استفاده گسترده از نشان‌های مصور (رنک، جمع آن رنوک) با نقوش مختلف حیوانات، گیاهان و اشیاء بود. این مقاله به این پرسش اصلی پرداخته است که از میان نقوش حیوانی متداول در نشان‌های تشکیلاتی ممالیک، نقش شیر در چه مواضعی و برای چه کسانی و به چه منظوری استفاده می‌شده است؟ در این پژوهش تلاش شده است در گام نخست، موارد متعدد کاربرد نقش شیر، احصاء و سپس به منظور در...
[ 4 ] - جهان‌شناسی در عجایب‌نگاری‌ها
جهان‌شناسی و مسألۀ نظم حاکم بر جهان از موضوعاتی است که عالِمان علوم مختلف ازجمله عجایب‌نگاران در تمدن اسلامی به آن پرداخته‌اند. پرسش اصلی این پژوهش این است که عجایب‌نگاری‌ها، از حیث جهان‌شناسی و نشان دادن نظم حاکم بر جهان چگونه عمل کرده‌اند؟ در این پژوهش با روش توصیفی-تحلیلی تلاش شده است به‌منظور دریافت درک صحیح از جهان‌شناسی در عجایب‌نگاری‌ها، در گام نخست، به جهان، جهان‌شناسی و عجایب‌نگاری در ت...
Co-Authors