سید محسن موسوی

استادیار رشته علوم قرآن و حدیث دانشگاه مازندران.

[ 1 ] - بازسازی انگاره «اصل» در نظرگاه شیخ طوسی

«اصل» محوری‏ترین مکتوبۀ روایی در تاریخ حدیث امامیه است که نقشی بی‏بدیل در شکل‏دهی به جوامع رواییِ امامیه ایفا نموده است. از همین روی در طول تاریخ، عالمان امامی در مسیر دستیابی به تعریفی روشن از این مفهوم و شناسایی مصادیق آن تلاش کرده‏اند. در این میان، هرچند شیخ طوسی سعی بسیاری جهت معرفی اصول به نسل‏های بعد نموده است، اما جای خالی نظرگاه وی به عنوان شیخ طائفۀ امامیه پیرامون مفهوم «اصل» احساس می‏ش...

[ 2 ] - نگارش‌‌های ابن بابویه دربارۀ حضرت زهرا (س)

نگارش‌‌های شیعی با محوریت اهل بیت (ع) از زمان حضور ائمه شکل گرفت. بررسی فهرست‌ها، بازشناسی نگارش‌های منسوب به دانشمندان وِ ردیابی، احیاء و بازسازی آن‌ها در دوران معاصر یک ضرورت است. در این میان، نگرش خاص شیعیان به حضرت فاطمه (س)، اعتقاد به عصمت و مقامات عالی معنوی، و حجیت سخنان ایشان هم‌چون حدیث، از آغاز اسلام تا کنون همواره مورد طعن مخالفان بوده، و گسترۀ بحث‌ها در این‌باره سبب شد است شیعیان آثا...

[ 3 ] - اعتبارسنجی گونه های مختلف روایات نزد شیخ صدوق

اعتبار به عنوان یکی از ملاک‌های مهم گزینش و نقل روایات نزد شیخ صدوق مطرح است، اما این‌که این ملاک در کلیه روایات و آثار وی، مدنظر بوده، میان عالمان حدیث محل اختلاف است. مقاله حاضر که به روش توصیفی ـ تحلیلی به سامان رسیده، به بررسی میزان اعتبار انواع روایات در آثار شیخ صدوق از نگاه وی پرداخته است. یافته‌ها نشان می‌دهد که وی ـ جدای از کتاب من لایحضره الفقیه که به اعتبار روایات آن تصریح کرده ـ در ...

[ 4 ] - روش‏های اعتبارسنجی منابع حدیثی با تکیه بر آثار شیخ صدوق

از ویژگی بارز احادیث شیعه انتقال مکتوب آن‏ها ‏است. از این رو یکی از روش‏های اعتبارسنجی نزد قدما، بررسی منابع حدیثی بوده است. شناخت روش‏های موجود در این نوع از اعتبارسنجی، نیازمند بررسی عملکرد قدما است. در این نوشتار با روش توصیفی-تحلیلی به ارائه روش‏هایی در تشخیص منابع مکتوب شیخ صدوق و نوع تعامل وی با این آثار پرداخته شده است. اعتبارسنجی شیخ صدوق در حوزه مکتوبات حدیثی قابل تقسیم به سه دسته‏اند:...