احمد عابدی
استادیار دانشگاه قم
[ 1 ] - بررسی و نقد دیدگاه قاضی سعید قمی در نفی اتّصاف ذات خداوند به اسماء و صفات
قاضی سعید قمی از معدود متفکران شیعی است که به شدّت با اتّصاف ذات خداوند به اسماء و صفات مخالفت ورزیده و بدینترتیب به سمت تنزیه محض خداوند کشیده شده است. وی با تأکید بر تباین خداوند و مخلوقات و نفی هر گونه سنخیّتی میان آنها و با برداشتی عرفی و لغوی از معنای اسم و صفت به تبیین مدّعای خود پرداخته است. این عارف متألّه، دیدگاه خود را مقتضای تبعیت از پیامبران الاهی (ع) و احادیث و روایات ائمه اطهار(ع) ق...
[ 2 ] - بررسى و تطبیق بحث زمان درفلسفه سنت آوگوستین و صدرالمتألهین
این مقاله به بحث تطبیقى زمان از دیدگاه سنت آوگوستین و صدرالمتألهین پرداخته است. آوگوستین زمان را یک واقعیت خارجى و عینى لحاظ نکرده، بلکه آن را یک امر ذهنى میداند که البته بیارتباط با امور عینى نیست و در ارتباط با تغییر و حرکت، و حوادثى که در گذشته و آینده رخ میدهد، تفسیر میشود. صدرالمتألهین بر اساس مبانى حکمت متعالیه و خصوصاً دیدگاه خاص خود در حرکت جوهرى و اصالت وجود و تقدّم وجود بر ماهیت، ز...
[ 3 ] - برهان صدیقین و وحدت شخصی وجود در حکمت متعالیه
یکی از موضوعات اصلی و مهمترین دغدغه فکری بشر خداوند است. انسانها برای شناخت و اثبات و اعتقاد به او جلّ جلاله دست کم به دو راه عمده توجه کردهاند که عبارتند از: عرفان و فلسفه. طرفداران هر کدام از این شیوهها مدّعیاند که از دیگران موفقتر بودهاند. یکی از استدلالهایی که هر کدام از دو شیوه، مدّعی توفیق در تبیین آن است، برهان صدّیقین است. این برهان در حکمت متعالیه بیشتر از هر مکتب فلسفی و عرفانی دی...
[ 4 ] - جاودانگی عالم در تعامل با خلقت از دیدگاه ابن رشد
بسیاری از فیلسوفان با استدلالهای فلسفی خود به قدم عالم معتقد شدهاند، درعین حال، بر این باورند که انبیاG در معارف خود، حدوث عالم را بیان کردهاند. غزالی نیز در این مسئله به تکفیر فلاسفه پرداخته است. اما ابنرشد در برابر وی به دفاع از فلسفه برخاسته و اعتراضات او را پاسخ داده است. ولی عقیدة خود ابنرشد چیست؟ بعضی به این دلیل که نتوانستهاند بین آرای او جمع کنند، گاهی او را متهم به تناقضگویی کر...
[ 5 ] - تشکیک در فلسفه اسلامی
تشکیک مراتب وجود مسئلهای است که قریب به اتفاق ابتکارات ملاصدرا در حکمت متعالیه بر آن بنا شده است با وجود این صدرالمتألهین در آثار خود«تشکیک وجود» را چنان مسلم و قطعی انگاشته که هیچ دلیلی بر آن اقامه ننموده و تنها با تشبیه کردن وجود به نور، تشکیک خاصی وجود را در هر دو پذیرفته است.این مقاله کوششی برای یافتن برهان فلسفی بر مسئله تشکیک است که از راه اختلاف آثار وجود و نفی تباین بین وجودات به این م...
Co-Authors