محمدعلی چلونگر

دانشیار تاریخ دانشگاه اصفهان

[ 1 ] - تاریخنگاری نادرمیرزا قاجار

شاهزاده نادرمیرزا قاجار یکی از شخصیت‏های فرهیخته عهد قاجار است. وی در زمینه‏های گوناگون علمی و فرهنگی متبحر بوده که یکی از این علوم، دانش تاریخ است. میزان عنایت نادرمیرزا بدین علم، به‌قدری بوده که تا روزگار کنونی، به‌عنوان یک مورخ شناخته شده است. با مطالعه مواد تاریخنگاری موجود در آثار تاریخنگاری و تاریخی برجای مانده از این شاهزاده قاجار، تفاوت‏های موجود میان آثار وی و دیگر مورخان هم‌عصرش آشکار...

[ 2 ] - مقایسه و تحلیل سیاست‌های مذهبی فاطمیان در مغرب و مصر تا پایان الظاهر (297-427ﻫ .ق )

حکومت فاطمیان در فاصلۀ سال‌های (297-567 ﻫ.ق) در دو نقطۀ شمال آفریقا برسرکارآمد؛ ابتدا در مغرب اسلامی به مرکزیت قیروان (297-362 ﻫ.ق) و سپس در مصر به مرکزیت قاهره (358-567 ﻫ.ق). سیاست‌های مذهبی این دو مرکز متفاوت بود. این مقاله بر آن است تا نخست سیاست‌های دوران مغرب را با سیاست‌های دوران استقرار در مصر از زمان فتح تا پایان حکومت الظاهر (358-427 ﻫ.ق)، که سال‌های اقتدار فاطمیان بود، مقایسه و تحلیل ...

[ 3 ] - بررسی و نقد تاریخ نگاری محلی اصفهان از آغاز تا سده هفتم هجری

اصفهان در دوره­ اسلامی تا سدهی هفتم از مراکز تمدنی است که از سنت محلی نگاری قابل توجهی برخوردار بوده است. در این مقاله مکتوبات محلی نگاری اصفهان در دو شاخهی تاریخ­نگاری محلی؛ یعنی نگاشتن کتب تاریخ محلی دنیوی و دینی، به لحاظ کمی و کیفی مورد بررسی قرار گرفته است. کتب بازمانده از دستبرد حوادث و همچنین اشارات و نقل قول­هایی که از کتب مفقوده، در کتاب های دیگر باقی مانده است، روی هم رفته، مجموعه­ای ا...

[ 4 ] - روش‌ها و ویژگی‌های شیوه‌های اصلاحی امام علی(ع)

چکیده در دوران کوتاه حکومت امام علی(ع) مهم‌ترین مسأله‌ای که امام(ع) را به خود مشغول داشت، اصلاحات بود. امام(ع) با اطلاع از اینکه جامعه نیازمند اصلاحات عمیق و گسترده است، حکومت را پذیرفت و از همان روزهای اول قدم در راه اجرای آنها نهاد. اصلاحات مورد نظر امیرمؤمنان(ع) که از نظر استراتژی یا روش آمیزه‌ای از روش ایجاد تغییرات تدریجی درون ساختاری و روش تغییرات ساختاری یا تغییرات انقلابی بوده، ویژگی‌ه...

[ 5 ] - کارکرد سیاسی و مذهبی شعر در دوره فاطمیان مصر (358- 567 ه‌ق) در برخورد با مخالفان خارجی

«شعر» هنر تأثیرگذار و رسانه ­ای قوی در جوامع انسانی بوده است. از این رو، همواره به عنوان وسیله‌‌ای تبلیغاتی برای حکومت‌ها، فرقه‌ها، احزاب، قبایل و حتی افراد مختلف ایفای نقش کرده است. خلافت فاطمی (297-567­ق) در تقابل قدرت خود با مخالفانش به‌ویژه خلافت عباسی، از راهکارهای مختلفی بهره می­برد؛ از جمله آنکه با حمایت از شعر و شاعری به پیشبرد اهداف خود می‌پرداخت. در این پژوهش کوشش شده است تا با رویکرد...

[ 6 ] - Explaining and analyzing the Fatimid performance in confronting with Ismailiphobia of the opponents

The political and ideological contradictions of the Fatimids with the Abbasid caliphate and its allies, as well as the Abbasid political and military infirmity and failure in preventing them from disseminating their power, led their opponents to use Ismaili phobia as a tool to isolate and ultimately destroy the Fatimids. Fatimid caliphate awareness of the detrimental effects of this tool in adv...