محمد سلیمانی مهرنجانی
دانشیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
[ 1 ] - بررسی و تحلیل تجارت داخلی و خارجی سلطان‌آباد عراق (1324تا1360ق/1906تا1941م)
سلطان‌آباد عراق نام قدیمی شهر اراک است که در سال 1231ق/1816م، یعنی زمان فتحعلی‌شاه قاجار، سردار شاه به نام یوسف‌خان گرجی آن را بنا کرد. فلسفه اولیه بنای این شهر، ایجاد مرکز نظامی و ساخت پادگان برای امنیت منطقه بود که با گذر زمان، زمینه‌های تجارت و فعالیت اقتصادی در آن روبه‌رشد نهاد. پژوهش حاضر با رویکرد توصیفی‌تحلیلی و با تکیه‌بر اسناد گوناگون مرتبط به آن دوره، در پی بررسی اوضاع اقتصادی و تجاری...
[ 2 ] - نقش مشارکت جوامع محلی در صنعت گردشگری پایدار (مطالعۀ موردی: سرعین)
غفلت از جوامع محلی در فعالیت‌های صنعت گردشگری خلأیی اساسی در برنامه‌ریزی مشارکتی به‌منظور دستیابی به توسعة پایدار گردشگری محسوب می‌شود. الگوی توسعة گردشگری جامعه‌محور می‌کوشد بخشی از این خلأ اساسی را پر کند. تحقیق حاضر با محوریت الگوی توسعة گردشگری جامعه‌محور به‌دنبال تعیین وضعیت مشارکت ساکنان محلی سرعین در زمینة گردشگری پایدار و همچنین معرفی رویکرد مشارکتی به‌عنوان راهبردی برای توسعة پایدار گر...
[ 3 ] - تحلیل زیست‌پذیری بافت‌های فرسودۀ شهری (مطالعۀ موردی: بافت فرسودۀ شهر زنجان)
شهر زیست‌پذیر، طیف کاملی از فضاها و فعالیت‌های اجتماعی و اقتصادی جذاب و پرمعنا دارد. چنین شهری، مکانی مطلوب برای کار و زندگی بهشمار میرود. رویکردهای گوناگونی دربارۀ زیست‌پذیری شهری مطرح شده است، مانند رویکرد تجربی، رویکرد ادراکهای فردی و رویکرد کیفیت زندگی. این پژوهش، با رویکرد کیفیت زندگی، به مطالعۀ بافت‌های فرسودۀ شهری زنجان میپردازد. هدف این پژوهش، شناخت وضعیت زیست‌پذیری بافت فرسودۀ شهر ...
[ 4 ] - جایگاه محله در توسعة پایدار شهر (مورد مطالعه: محله های منطقة 10 شهرداری تهران)
یکی از اهداف برنامهریزان شهری، ایجاد توسعة پایدار شهری و محلهای است. بدینصورتکه با ایجاد پایداری در محلهها می‌توان به پایداری در سطوح بالاتر و شهر رسید. هدف از این پژوهش، بررسی میزان پایداری محلههای منطقة 10 شهرداری تهران با استفاده از روش فازی است. بدینمنظور، از 86 شاخص در ابعاد کالبدی، اجتماعی- فرهنگی، اقتصادی، خدماتی، زیست‌محیطی، بهداشتی- درمانی و حکمرانی شهری استفاده شده است. در این ...
[ 5 ] - تحلیل پیامدهای تراکم کاربریهای شهری و فراشهری بر کارکرد محلهای (موردپژوهش: منطقه 12 کلان‌شهر تهران )
تراکم کاربریهای فرا محلهای به‌ویژه در مقیاس شهری و فراشهری، به دلیل ماهیت کارکردی متفاوت میتواند کارکردهای محلهای و توسعه محلهها را دچار اختلال کند. مقاله حاضر این مسئله را با رویکرد توسعه پایدار شهری در منطقه 12 کلان‌شهر تهران موردتوجه قرار داده است. روش پژوهش مبتنی بر رهیافت توصیفی- تحلیلی بوده و داده‌های موردنیاز به‌صورت کتابخانه‌ای و میدانی جمع‌آوری‌شده و به کمک آزمون رگرسیون چند متغیر...
[ 6 ] - بازارهای فراشهری و تغییرات کالبدی محلههای پیرامون (مطالعۀ موردی: بازارهای فراشهری مبل یافت‌آباد، کیف و کفش امین‌الملک و آلومینیوم قلعه‌مرغی)
تحول در الگوی مراکز تجاری، سبب استقرار کاربریهای منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای در سطح محلههای مسکونی شده و با پیامدهایی مثبت و منفی همراه بوده است. در پژوهش حاضر، بازارهای فراشهری مبل یافت‌آباد، کیف و کفش امین‌الملک و آلومینیوم قلعه‌مرغی واقع در منطقۀ 17 شهرداری تهران، به‌عنوان فضاهای تجاری با عملکرد فراشهری بررسی شده است تا تأثیرات آن‌ها بر تغییرات کالبدی محلههای مسکونی مجاور خود، از جمله یافت‌آبا...
[ 7 ] - انفجار مادرشهر و توسعۀ گسیختۀ منطقۀ کلان‌شهری تهران در چارچوب نظریۀ زوال شهری
شهرنشینی از نیمۀ دوم قرن بیستم با روند شتابانی ادامه یافته و مراحل مختلف «حومه‌نشینی» و «شهرگریزی» (ضد شهرنشینی یا زوال) نیز همزمان در بسیاری از کلان‌شهرها ظاهر شده است. در این پژوهش منطقۀ کلان‌شهری تهران به عنوان قلمرو پژوهش انتخاب شد و فرایند انفجار مادرشهر و پدیدارشدن زوال شهری در شهر تهران، گسیختگی شهری به‌عنوان نمود فضایی و عینی توسعۀ پیرامونی طی سال‌های 1355 تا 1395 مشخص شد. پژوهش حاضر د...
[ 8 ] - تحلیل عوامل مؤثر بر بازآفرینی شهری پایدار (نمونه موردی: بخش مرکزی شهر همدان)
بخش مرکزی شهرها با سابقه ی قدیم به دلیل مرکزیت جغرافیایی دارای پتانسیل بالقوه بالایی بوده و علیرغم ویژگی های مثبت قسمت مرکزی شهرها محلات مسکونی آن از لحاظ فرسودگی رنج می برند در این مقاله سعی شده است عوامل مؤثر بر بازآفرینی پایدار در شهر همدان شناسایی و تجزیه و تحلیل شوند. این تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی-تحلیلی ، برای گردآوری داده‌ها از روش کتابخانه‌ای و پیمایشی و برای تجزیه ...
[ 9 ] - The survey of the role of land use in vulnerability of decay texture city against earthquake-Case study: the central part of Sabzevar
Ecologically-based Management Factors and criteria of River-Valleys in Tehran metropolis-Case Study: River-Valleys of Kan Abstract: Iran has seasonal rivers because of dry climate, low rainfall and different topography. These river- valleys have main role in forming, genesis, and sustainability of human settlements and provide different ecological services. The main services include...
[ 10 ] - The survey of the role of land use in vulnerability of decay texture city against earthquake-Case study: the central part of Sabzevar
Ecologically-based Management Factors and criteria of River-Valleys in Tehran metropolis-Case Study: River-Valleys of Kan Abstract: Iran has seasonal rivers because of dry climate, low rainfall and different topography. These river- valleys have main role in forming, genesis, and sustainability of human settlements and provide different ecological services. The main services include...
[ 11 ] - تحلیل نقش قابلیت پیاده‌روی در ارتقای سرمایۀ اجتماعی محلههای شهری (مطالعۀ موردی: محلههای کلان‌شهر تهران)
فضاهای شهری عرصه‌های زندگی اجتماعی و مکانی برای فعالیت‌های شهری، وابستگی اجتماعی، مبادلة اجتماعی و برخورد رسمی با دیگران است. این فضاها با درنظرگرفتن ویژگی‌ها و کارکردهایشان و با توجه به میزان کیفیت خود، توانایی گسترش حوزة عمومی را دارند و قادرند بر شکل‌گیری پیوندها و معاهدات اجتماعی، اعتماد، انسجام و مشارکت اجتماعی (مؤلفه‌های سازندة سرمایة اجتماعی) تأثیر مثبت یا منفی بگذارند. در این میان، یکی ...
[ 12 ] - Investigating Environmental Impacts of Talesh Industrial Estates in Peripheral Settlements (The Case: Kashli village, Gilan, Iran)
Evaluating environmental impact can help urban and regional planner and manager to understand the impacts of development plans on human well-being and environmental health. Therefore, it can enable them to prevent environmental pollution and degradation. This descriptive- analytical research aimed to assess environmental, physical, economic and socio-cultural impacts of Talesh Industrial Estate...
[ 13 ] - The Evaluation and Analysis of Globalization Components in a City (Case Study: Metropolis of Mashhad)
Globalization has been mainly based on the initiatives and new demands of hegemonic capitalism system and its general outcome has been a transition from 20th century industrial society to 21st century information society and building relative integrity in the system of traditional relations between countries, cities and creation of network world. The result of globalization in the cities of thi...
[ 14 ] - Theoretical Genealogy of Inner-city Highways and Analyzing Its Impacts on Surroundings
Urban highways, as one of the most important sectors of transportation, have always been one of the most challenging, both in terms of budget consumption and its spatial, social, economic and environmental impacts on the city. It has been urban elements. To this end, this study analyzes the impacts of inter-city highways, examines the theories of how to deal with this spatial element, as well a...
Co-Authors