محمد ترابی

[ 1 ] - واکنش تعدادی از ژنوتیپ‌های نخود نسبت به نژادهای قارچAscochyta rabiei عامل بیماری سوختگی آسکوکیتایی (Ascochyta blight) در گلخانه

بیماری سوختگی اسکوکیتایی در اثر قارچ Ascochyta rabiei (Pass.) Lab.، مهم‌ترین بیماری نخود معمولی در دنیا و ایران است. آگاهی از نژادهای عامل بیماری در هر منطقه برای دستیابی به ارقام مقاوم ضروری است. در این تحقیق نژادهای فیزیولوژیک 28جدایه A. rabiei که در سال‌های 1392و1393 از پنج ناحیه استان کرمانشاه جمع‌آوری و خالص‌سازی شده بودند، با استفاده از هفت رقم افتراقی نخود بررسی و در نهایت در شش نژاد فیز...

[ 2 ] - ارزیابی اجزاء مقاومت نسبی درتعدادی از لاین‌های امیدبخش گندم اقلیم سرد نسبت به بیماری زنگ زرد در شرایط مزرعه‌ای در اردبیل

در این پژوهش 21 لاین امیدبخش گندم اقلیم سرد همراه با دو رقم شاهد حساس بولانی و موروکو به منظور تعیین مقاومت نسبی آن‌ها نسبت به بیماری زنگ زرد در مزرعه تحقیقاتی اردبیل ارزیابی شدند. در این مطالعه اجزائ مختلف مقاومت نسبی شامل ضریب آلودگی، شدت نهائی بیماری، مقدار نسبی سطح زیر منحنی پیشرفت بیماری و نرخ آلودگی ظاهری در مرحله گیاهچه‌ای و گیاه کامل در شرایط مزرعه ارزیابی شدند. بعد از شاهد حساس، لاین‌ه...

[ 3 ] - تنوع بیماری‌زایی در جدایه‌های قارچ Mycosphaerella graminicola عامل بیماری لکه ‌برگی سپتوریائی گندم روی ارقام افتراقی

در این تحقیق واکنش گیاهچه‌ای 21 رقم افتراقی گندم حاوی ژن‌های مقاومت Stb و چهار رقم شاهد نسبت به سیزده جدایه‌ قارچ M. graminicola که در سال‌های 1390، 1391 و 1392 از مزارع آلوده استان‌های گلستان، خوزستان و ایلام جداسازی شده بودند، در شرایط گلخانه‌ای در قالب طرح کاملاً تصادفی مورد بررسی قرار گرفت. تجزیه ‎واریانس‎درصد نکروز و ‎درصد ‎پوشش ‎پیکنید ‎سطح ‎برگ نشان ‎داد ‎که ‎جدایه‌ها ‎در‎ ‎سطح احتمال یک...

[ 4 ] - منابع مقاومت در ژنوتیپ‌های منتخب گندم نسبت به بیماری لکه‌برگی سپتوریایی

بیماری لکه‌برگی سپتوریایی که توسط قارچ Mycosphaerella graminicolaایجاد می‌شود، یکی از بیماری‌های مهم گندم در نقاط مختلف جهان بوده و استفاده از ارقام مقاوم موثرترین و اقتصادی‌ترین روش برای کنترل این بیماری به شمار می‌آید. برای شناسایی منابع مقاومت در بین ژنوتیپ‌های گندم نسبت به این بیماری در مرحله گیاهچه‌ای، نمونه‌های برگ آلوده از مناطق مختلف استان خوزستان در سال 91-1390 جمع‌آوری و پس از تهیه چ...

[ 5 ] - مقاومت به بیماری آتشک در پایه‌های جدید نیمه پا‌کوتاه‌کننده گلابی در شرایط درون‌شیشه‌ای و گلخانه

آتشک بیماری مهم درختان میوه دانه‌دار از جمله گلابی بوده و استفاده از ارقام و پایه‌های مقاوم یکی از موثرترین روش‌های مبارزه با آن بیماری است. در این تحقیق، ارزیابی مقاومت و بررسی رفتار پایه‌های جدید نیمه پا‌کوتاه‌کننده گلابی شامل OHF87 و پیرودوارف (Pyrodwarf) همراه با دو رقم شاهد حساس بارتلت (Bartlett) و مقاوم درگزی در پاسخ به حمله بیماری در شرایط درون شیشه‌ای و گلخانه مورد بررسی و مقایسه قرار گ...

[ 6 ] - شناسایی مولکولی Cochliobolus sativusعامل بیماری لکه سوختگی گندم با استفاده از توالی‌یابی ITS ریبوزومی و بررسی روابط فیلوژنتیکی گونه‌های موجود در جنس Cochliobolus

عامل بیماری لکه‌سوختگی گندم قارچCochliobolus sativus است که در بسیاری از مناطق جهان به عنوان یکی از مهم‌ترین بیماری‌های گندم مطرح است. از مناطق آلوده شمال کشور نمونه‌های مشکوک به این بیماری جمع‌آوری و از میان آن‌ها هشت جدایه عامل بیماری به عنوان نماینده انتخاب و مورد بررسی مورفولوژیکی، اثبات بیماریزایی و مولکولی قرار گرفتند. مشخصات مورفولوژیکی جدایه‌ها با استفاده از کلیدهای معتبر نشان داد که ع...

[ 7 ] - پراکنش و فراوانی ژن‌های تولید کننده توکسین (ToxA و ToxB) در جمعیت‌های قارچ Pyrenophora tritici-repentis عامل بیماری لکه خرمایی گندم در شمال ایران

بیماری لکه خرمایی گندم به دلیل حساسیت بالای اکثر ارقام گندم، در مناطق شمالی کشور به شدت در حال گسترش است. استفاده موفق از ارقام مقاوم به این بیماری منوط به وجود اطلاعات کافی از ساختار ژنتیکی عامل بیماری و به ویژه وجود و عدم وجود فاکتورهای بیماریزایی در داخل جمعیت قارچ است. تحقیق حاضر اولین گزارش در زمینه پراکنش و فراوانی ژن‌های تولید کننده توکسین‌های ToxA و ToxB در جمعیت‌های قارچ عامل بیماری در...

[ 8 ] - ارزیابی مقاومت ارقام و لاین‌های پیشرفته جو به بیماری سیاهک سخت Ustilago hordei)) و مقایسه روش‌های مایه‌زنی برای ایجاد آلودگی مصنوعی در مزرعه

با توجه به حساسیت بسیاری از ارقام جو خصوصا ارقام بدون پوشینه به بیماری سیاهک سخت و با توجه به این که ایجاد آلودگی مصنوعی بذر با عامل بیماری برای ارزیابی مقاومت بسیار دشوار است و روش‌های به کار رفته مانند اسپور پاشی سطح بذر کارائی لازم را ندارند، در این پژوهش مقاومت ارقام تجاری و لاین‌های امید بخش جو با سه روش آلودگی طی سه سال مورد ارزیابی قرار گرفت. به منظور تامین بذر آلوده برای این آزمایش، در ...

[ 9 ] - ژن‌های بیماریزائی و پاتوتیپ‌های Puccinia hordei Otth عامل بیماری زنگ قهوه‌ای جو در چند منطقه ایران

  در سال‌های 1386و1387 نمونه‌هایی از جو آلوده به زنگ قهوه‌ای (Puccinia hordei) از استان‌های مختلف کشور جمع‌آوری و به گلخانه موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج انتقال یافتند. با استفاده از گیاهچه‌های رقم حساس افضل، سیزده جدایه انتخاب، خالص‌سازی و تکثیر شدند. ژن‌های بیماریزایی و پاتوتیپ‌های عامل بیماری با استفاده از لاین‌های ایزوژنیک و براساس فرمول بیماریزائی/غیربیماریزائی تعیین شد. در این...

[ 10 ] - دهدشت، رقم جدید گندم دوروم مناسب کاشت در دیمزارهای نیمه گرمسیری

[ 11 ] - ماهور، رقم جدید جو برای کاشت در مناطق دیم نیمه گرمسیر

[ 12 ] - بررسی برخی اجزای مقاومت و روند توسعه قارچ Blumeria graminis f.sp. tritici در شش لاین گندم

به منظور بررسی روند رشد و توسعه قارچ Blumeria graminis f.sp. triticiدر سطح برگ شش لاین پیشرفته گندم و برخی از اجزای مقاومت به عامل بیماری، آزمایشی در شرایط کنترل شده گلخانه ای و با استفاده از یک پاتوتیپ از قارچ عامل بیماری با فاکتورهای بیماریزایی مشخص انجام شد. لاین های آزمایشی شامل دو لاین مقاوم M-81-13 و N-78-8، دو لاین نیمه مقاوم C-80-4 و N-80-6 و دو لاین حساس N-79-7 و N-80-19 بودند. بذر...

[ 13 ] - سپاهان، رقم جدید گندم نان

[ 14 ] - ارزیابی مقاومت تعدادی از لاین‌های امیدبخش گندم نسبت به پاتوتیپ‌های قارچ عامل بیماری سفیدک پودری در مرحله گیاهچه‌ای و گیاه کامل

  به منظور بررسی مقاومت 60 لاین امید بخش گندم نسبت به قارچ عامل بیماری سفیدک پودری نمونه‌هایی از گندم آلوده به عامل بیماری از استان‌های مختلف کشورجمع‌آوری و در گلخانه بعد از خالص‌سازی، تکثیر شدند. تعیین پاتوتیپ‌های عامل بیماری با استفاده از 17 رقم افتراقی انجام شد. برای ارزیابی مقاومت در گلخانه، سه پاتوتیپ با توان بیماریزائی بالا از مناطق گرگان، مغان و ورامین انتخاب شدند. ارقام امیدبخش گندم هر ...

[ 15 ] - مغان 3، رقم جدید گندم نان برای اقلیم گرم و مرطوب ساحل خزر، ایران (معرفی رقم)

.

[ 16 ] - دریا، رقم جدید گندم نان برای اقلیم گرم و مرطوب ساحل خزر،‌ ایران (معرفی رقم)

[ 17 ] - تاثیر آلودگی به سپتوریوز برگ (.Septoria tritici Rob. ex Desm) در مراحل مختلف رشد بر عملکرد و اجزای عملکرد ارقام گندم در گرگان

بیماری سپتوریوز برگ گندم (Septoria tritici Rob. ex Desm.) یکی از مهم ترین بیماری های گندم به شمار می رود که سالیانه خسارات فراوانی را به محصول گندم وارد می سازد. با توجه به اهمیت این بیماری در استان گلستان و به منظور تعیین میزان کاهش محصول ناشی از این بیماری و تاثیر آلودگی بیماری در مراحل مختلف رشد بر عملکرد و اجزای عملکرد ارقام گندم، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با...

[ 18 ] - ارزیابی مقاومت تعدادی ارقام تجاری و لاین های امید بخش گندم نسبت به بیماری سیاهک برگیUrocystis agropyri (Preuss) Schroter ، در خوزستان

در سال های اخیر بیماری سیاهک برگی گندم با عامل Urocystis agropyri در برخی مزارع استان خوزستان گسترش یافته و خسارت قابل توجهی به گندم وارد کرده است، به طوری که آلودگی در این مزارع تا 45 درصد برآورد گردید. مهم ترین و اقتصادی ترین روش مبارزه با این بیماری، استفاده از ارقام مقاوم است. این آزمایش در دو سال زراعی 84-1382 به منظور تعیین مقاومت ارقام تجاری و امید بخش گندم اجرا شد. بدین منظور 186 رقم و ...

[ 19 ] - واکنش لاین های امیدبخش جو دیم نسبت به .Pyrenophora graminea Ito & Kurib عامل بیماری لکه قهوه ای نواری

به منظور ارزیابی مقاومت لاین های امیدبخش جو دیم نسبت به بیماری لکه قهوه ای نواری (Pyrenophora graminea) که در سال های اخیر تبدیل به یکی از مهم ترین بیماری های جو در کشور شده است، بذر 44 لاین مربوط به آزمایش های یکنواخت سراسری موسسه تحقیقات کشاورزی دیم، در مجاورت بذرهای آلوده ارقام زرجو، والفجر، پروداکتیو، افضل و ارقام محلی جمع آوری شده از سال قبل جهت آلوده سازی در حین گلدهی، در قالب طرح بلوک ها...

[ 20 ] - معرفی پاتوتیپ های Blumeria graminis (Dc. Ex Merat) Speer f. sp. tritict عامل بیماری سفیدک پودری گندم از چند منطقه ایران

در سال های 1382 و 1383 نمونه های قارچ Blumeria graminis f. sp. tritici از استان های مازندران، گلستان و فارس جمع آوری و در گلخانه موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج تک کلنی شدند. جمعا 23 جدایه خالص به دست آمد. تعیین پاتوتیپ های جدایه ها با استفاده از ارقام افتراقی (17 لاین تقریبا ایزوژنیک) انجام شد. بدین منظور، پس از کاشت بذرهای ارقام افتراقی گندم در گلدان، در مرحله گیاهچه ای، با هر یک از...

[ 21 ] - مطالعه لاین های دابلد هاپلوئید و گیاهان مادری از نظر مقاومت به زنگ زرد (.Puccinia striiformis West) در گندم هگزاپلوئید

به منظور ارزیابی مقاومت به بیماری زنگ زرد در تعدادی از لاین های دابلد هاپلوئید و ارقام مادری آن ها در گندم بهاره هگزاپلوئید (Triticum aestivum) ، چهل لاین دابلد هاپلوئید و سه رقم مادری آن ها همراه با دو رقم بولانی (شاهد حساس) و گندم تتراپلوئید Triticum spelta var. album (شاهد مقاوم) در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در شرایط گلخانه نسبت به چهار نژاد زنگ زرد، برای هر نژاد به صورت جداگ...

[ 22 ] - پایش فاکتورهای بیماریزایی عامل زنگ قهوه ای گندم (Puccinia triticina Eriksson) در ایران در سال های 1383-1381

بیماری زنگ قهوه ای (زنگ برگی) گندم یکی از بیماری های بومی در کشور ایران می باشد که تقریباً هر ساله در مناطق غرب، شمال و جنوب کشور ظاهر می شود و خسارت هایی را ایجاد می نماید. میزان خسارت در ارقام حساس و در سال های همه گیری بیماری قابل توجه است. جهت تعیین فاکتورهای بیماریزایی عامل زنگ قهوه ای و تغییرات احتمالی آن ها این بررسی در دوازده منطقه کشور شامل اهواز، دزفول، اسدآباد همدان، مریوان، ممسنی، زر...

[ 23 ] - واکنش ارقام تجاری گندم آبی به بیماری سیاهک پنهان معمولی با عامل

در سال های زراعی 1379 تا 1383 واکنش 50 رقم تجاری گندم نسبت به بیماری سیاهک پنهان معمولی گندم (Tilletia laevis) در کرج بررسی گردید (سال 1379 تعداد ده رقم و تکرار آزمایش در سال 1380، سال 1381 تعداد بیست رقم و تکرار در سال 1382 و سال 1382 تعداد بیست رقم دیگر و تکرار در سال 1383 (بدون احتساب شاهد). آزمایش به صورت طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار و با آلودگی مصنوعی بذر به میزان 005/0 وزنی با اسپ...

[ 24 ] - تجزیه بای پلات تلاقی دی آلل تیپ آلودگی زنگ زرد گندم

تلاقی دی آلل در مطالعات ژنتیکی برای تعیین نحوه توراث صفات مهم در بین مجموعه ای از ژنوتیپ ها برای تشخیص والدین برتر در تولید هیبرید و یا اصلاح ارقام استفاده می شود. کنترل ژنتیکی صفت تیپ آلودگی زنگ زرد در یک تلاقی دی الل یک طرفه برای شش رقم گندم شامل،) Tiritea شاهد حساس)، Karamu, Otane, Kotaer, Tancred و Briscard مورد مطالعه قرار گرفت. این ارقام به همراه 15 نتایج دورگ آن ها برای سه پاتوتیپ زنگ زر...

[ 25 ] - ظهور نژاد جدید زنگ زرد گندم (Puccinia striiformis f.sp.tritici) در ایران

[ 26 ] - بررسی ژنتیکی مقاومت به بیماری زنگ قهوه ای در تعدادی از لاین های پیشرفته گندم در مرحله گیاهچه ای

بیماری زنگ قهوه ای (Brown rust or Leaf rust) که توسط قارچ Puccinia recondita f. sp. tritici ایجاد می شود، یکی از بیماریهای مهم گندم است که در سراسر جهان شیوع دارد. به منظور تعیین نحوه توارث مقاومت به زنگ قهوه ای در تعدادی از لاین های پیشرفته گندم، یک تلاقی دیالل یک طرفه بین لاین های N-75-1، N-75-8، N-75-11، N-75-13، N-75-15، N-75-20 و رقم حساس بولانی انجام شد. والدین و F1ها در مرحله گیاهچه ای د...

[ 27 ] - معرفی پاتوتیپ‌های جدید Tilletia Iaevis از ایران

طی سال‌های 1376 تا 1378 تعداد 5 نژاد T.Iaevis از مناطق مختلف کشور شناسایی و گزارش گردید. در این بررسی پاتوتیپ‌هائی معرفی می‌گردند که برای اولین بار از کشور و یا دنیا گزارش می‌شوند. در این بررسی سنبله‌های آلوده به گونه Tilletia Iaevis از مناطق مختلف جمع‌آوری شد. اسپور به‌دست آمده از هر سنبله به عنوان یک جدایه قارچ جهت آلوده‌سازی بذرهای ارقام متمایز کننده نژاد، مورد استفاده قرار گرفت. بذرهای آلود...

[ 28 ] - بررسی واکنش به بیماری سفیدک پودری در نمونه های جو دو ردیفه بومی مناطق غرب کشور

به منظور بررسی واکنش جوهای بومی دو ردیفه مناطق غرب کشور به بیماری سفیدک پودری (Erysiphe graminis f. sp. Hordei)، تعداد 278 نمونه از هشت استان مختلف در دو منطقه کرج و گرگان در یک آزمایش ساده مشاهده ای بدون تکرار کاشته شدند. واکنش به سفیدک پودری و بعضی از صفات زراعی مانند عملکرد دانه، زمان گلدهی و طول بوته در هر دو منطقه یادداشت برداری گردید. نتایج نشان داد که نمونه های مزبور از نظر واکنش به سفید...

[ 29 ] - اثر آلودگی ناشی از Septoria tritici در مراحل مختلف رشد بر عملکرد و اجزاء عملکرد سه رقم گندم نان

سپتوریوز برگی یکی از مهم‌ترین بیماری‌های گندم در ‌جهان می‌باشد. این بیماری در سال 1375 در خوزستان و اغلب نقاط کشور به صورت همه‌گیر ظاهر شد. به منظور تعیین میزان خسارت ناشی از آلودگی‌های این بیماری در مراحل مختلف رشد در سه رقم گندم در خوزستان، آزمایشی به صورت کرت‌های یک‌بار خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی به مدت دو سال در ایستگاه اهواز اجراء گردید. کرت اصلی شامل تیمارهای مایه‌زنی بیماری...

[ 30 ] - نژادهای فیزیولوژیک قارچ Tilletia laevis در خراسان

جدایه های قارچ Tilletia laevis عامل بیماری سیاهک پنهان معمولی گندم،که شامل سنبله های آلوده به بیماری بودند و در سال 1376،از مزارع گندم در مناطق مهم گندمکاری استان خراسان جمع آوری گردید. تلیوسپورهای قارچ عامل بیماری از 20 تک سنبله (یک سنبله برای هر جدایه )برای تعیین نژاد تهیه گردید و به طور جداگانه روی سه سری گندم های بهاره و زمستانه متمایز کننده نژادهای عامل بیماری (افتراقی) که دارای ژن های مقا...

[ 31 ] - ژن های بیماریزایی Puccinia recondita f.sp.tritici عامل بیماری زنگ قهوه‌ای گندم در چند منطقه ایران در سال های 78-1374

به منظور شناسایی فاکتورهای بیماریزایی (ژن های بیماریزایی) وتغییرات سالیانه قارچ puccinia recondita f.sp..tritici عامل بیماری زنگ قهوه ای در گندم.درسال های 1374 تا1378 خزانه های تله (Trap nurseries) درساری، کرمانشاه، مغان، زابل، اهواز، شیراز و اردبیل ایجاد شدند. این خزانه ها شامل 28 لاین تقریبا ایزوژنیک(Near isogenic lines) بود،که هر کدام حاوی یک ژن مقاومت به زنگ قهوه‌ای (Lr gene) می باشند. در د...

[ 32 ] - شناسایی نژادهای بیماریزای Tilletia laevis عامل بیماری سیاهک پنهان معمولی گندم در مناطق مختلف ایران

برای تعیین نژادهای T.laevis، از مناطق مهم گندم کاری کشور نمونه های آلوده جمع آوری شد و پس از شناسایی گونه عامل بیماری 20 جدایه تعیین نژاد گردیدند. بذر ارقام و لاین های تک ژنی و چندژنی متمایز کننده نژادهای قارچ به تلیوسپور جدایه های مختلف آلوده گشته و در مزرعه کاشته شدند. در زمان برداشت درصد سنبله های آلوده هر رقم محاسبه شد و نژاد جدایه های انتخابی به روش استاندارد تعیین نژاد، شناسایی گردیدند. ب...

[ 33 ] - فاکتور های بیماریزایی زنگ ساقه و واکنش ژنوتیپ های پیشرفته گندم در مقابل جدایه هائی از عامل بیماری در مرحله گیاهچه ای

به منظور تعیین فاکتورهای بیماریزائی (Virulence Factors) جدایه های قارچ Pucciinia graminis f.sp. tritici روی گندم در ایران، طی سال زراعی 76-1375 تعدادی نمونه آلوده گندم از مناطق مختلف کشور جمع آوری و به گلخانه منتقل گردید. پس از خالص سازی و تکثیر، جدایه های به دست آمده در گلخانه روی 44 لاین متمایز کننده حامل تک ژن های مقاومت Sr5, 6, 7a, 7b, 8a, 8b, 9a, 9b, 9d, 9e, 9f, 9g, 10, 11, 12, 13, 14, 15,...

[ 34 ] - نحوه توارث مقاومت به بیماری سفیدک پودری جو در مرحله گیاه بالغ

به منظور بررسی توارث پذیری و نحوه عمل ژن برای مقاومت به بیماری سفیدک پودری در جو، دو رقم مقاوم و یک رقم حساس به سفیدک تلاقی داده شدند. والدین P1) و (P2 و نسل های F1، F2 و F3 هر تلاقی در شرایط مزرعه در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار کاشته شدند. در دو مرحله (گیاهچه ای و تورم سنبله) با مایه زنی مصنوعی با یک جدایه سفیدک بر روی رقم حساس، آلودگی بیماری ایجاد گردید. صفات تیپ آلودگی و شدت آلودگی...

[ 35 ] - معرفی رقم جدید گندم نان کوهدشت

[ 36 ] - وضعیت بیماری زایی Puccinia striiformis و عکس العمل ارقام اصلاح شده و رگه های پیشرفته گندم نسبت به زنگ زرد در استان های شمالی ایران

به منظور بررسی تغییرات ژنتیک بیماری زایی در عامل بیماری زنگ زرد در استان های شمالی، شمال شرق و شمال غرب کشور، ژنوتیپ های شناخته شده مقاومت به زنگ زرد شامل منابع ژنی ژن های مقاومت گیاهچه ای، ژن های مقاومت در مرحله گیاه کامل و منابع ژنی مقاومت پایدار در مناطق نیشابور، طرق و جلگه رخ از استان خراسان؛ کلاله، آق قلا و گرگان از استان گلستان؛ اولتان، جعفرآباد، آلاروق از استان اردبیل؛ قراخیل از استان ما...