عبدالرضا رکن الدین افتخاری

[ 1 ] - واکاوی راهبردی توسعه پایدار کشاورزی با رویکرد کارآفرینانه(مطالعه موردی: استان خوزستان)

     اتخاذ سیاست­های رشد محور در بخش کشاورزی، شکست این سیاست­ها و شکست بازار، موجب بروز ناپایداری­های اجتماعی، اقتصادی و محیط‌ ‌زیستی در این بخش و در نتیجه تأکید بر توسعه پایدار کشاورزی گردید. مبتنی بر ادبیات کارآفرینی، این شکست، منبع ایجاد فرصت های سودآوری و خلق ارزش های محیط زیستی و اجتماعی برای کارآفرینان پایدار  است. در این چارچوب توسعه پایدار کارآفرینی در بخش کشاورزی دستیابی به اهداف توسعه...

[ 2 ] - تبیین چرخه‌ی الگوی توسعه‌ی گردشگری سلامت در مناطق روستایی ایران (با تاکید بر چشمه های آب گرم)

امروزه به گردشگری سلامت به‌ویژه گردشگری آبگرم توجه شایانی می­شود که بنیاد این نوع گردشگری، شرایط طبیعی است. ایران با برخورداری از چشمه­های متعدد آبگرم، پتانسیل خوبی دارد. بسیاری از این چشمه­ها در مناطق روستایی واقع‌شده‌اند که نیازمند برنامه­ریزی راهبردی فضایی برای بهره­برداری مناسب هستند؛ بنابراین، ابتدا نیازمند شناخت الگوی توسعه هستیم. در این مقاله با      بهره­گیری از چرخه‌ی حیات باتلر، ابتدا...

[ 3 ] - ارزیابی فرایند توسعه گردشگری روستاهای تاریخی- فرهنگی با استفاده از مدل چرخه حیات گردشگری مقصد

امروزه توسعه پایدار گردشگری به­عنوان موتور محرک توسعه و عاملی جهت بهبود کیفیت زندگی‌ جوامع درحال توسعه تلقی می‌شود. این در حالی است که این جوامع و مقاصد گردشگری آنها در زمان­های مختلف دچار تحولاتی بنیادی می­گردند که ممکن است به توسعه یا افول دائمی گردشگری در آن مقاصد منجر شود. بنابراین شناخت چرخه­ی عمر مقاصد گردشگری می­تواند به مدیران و برنامه­ریزان در رونق بخشی به توسعه پایدار گردشگری کمک کرده...

[ 4 ] - تحلیل عوامل مؤثر در توسعه‌ی کارآفرینی گردشگری روستایی

مطالعه‌ی ادبیات توسعه و برنامه‎ریزی روستایی نشان می‎دهد که مردم و جوامع روستایی باید به‌صورت سازمان‎یافته و در چارچوب تشکل‎های مدنی مشخص درآیند تا بتوانند از توانایی‎ها، استعدادها و خلاقیت‎های خویش به‌صورت مطلوب استفاده کرده و آن‎ها را مدیریت نمایند که این مهم در قالب کارآفرینی بروز می‎کند. نظر به این‎که گردشگری به‌عنوان صنعتی روبه‌رشد که دائماً با تغییر تقاضای بازار رو‎به‎روست، بستری مناسب برای...

[ 5 ] - سنجش رضایت‌ گردشگران از مقاصد گردشگری ساحلی مناطق روستایی استان گیلان

امروزه یکی از روش‌های سنجش کارایی خدمات موجود در یک منطقه، ارزیابی نظر بهره‌برداران و استفاده‌کنندگان (گردشگران) از خدمات گردشگری است. درواقع، با توجه به ارتباط مستقیم گردشگران با خدمات ایجادشده و نیازهای موجود در شهرها و مناطق، آن‌ها نقش مؤثری در سنجش کارایی یا کمبودهای خدمات موجود دارند. رضایتمندی به‌صورت گسترده در ادبیات توسعه، یک متغیر روشن و همچنین نتیجة تأثیر خدمات تولیدی، رفاه اجتماعی و ...

[ 6 ] - مطالعه تعیین تفاوت اثربخشی دو دانش بومی و نوین در کاهش آسیب‌پذیری جوامع روستایی در برابر بلایای طبیعی (مطالعۀ موردی: روستاهای بخش خورش‌رستم شهرستان خلخال)

امروزه در مدیریت سوانح طبیعی، بر رویکرد جدیدی به‌نام مدیریت اجتماع‌محور تأکید می‌شود که به ظرفیت‌ها و دانش‌های جوامع محلی و استفاده از تکنیک‌های بومی با فناوری‌های نوین برای کاهش آسیب‌پذیری از سوانح توجه دارد. ابتکارهای متنوعی در جوامع روستایی برای کاهش آسیب‌پذیری سوانح طبیعی وجود دارد که می‌توان به‌عنوان مکمل دانش نوین به آن توجه کرد؛ بنابراین، مقالة حاضر دانش بومی و نوین کاهش آثار سوانح طبیعی...

[ 7 ] - نقش نهاد خیریه‌ای کمیتة امداد در بهبود کیفیت فیزیکی مسکن مددجویان زیر پوشش روستایی (نمونة موردی: بخش کندوان، شهرستان میانه)

مسکن به‌عنوان یکی از پدیده‌های واقعی، از نخستین مسائلی است که بشر همواره با آن دست به گریبان بوده و همواره برای دگرگونی و یافتن پاسخی مناسب، معقول و اندیشیده برای آن تلاش کرده است؛ بنابراین، مسکن یک نیاز است، اما نه هر مسکنی. آنچه ایده‌آل آدمی است، دسترسی به مسکنی با کیفیت مناسب است. حدود نیمی از جمعیت جهان فقیرند و تقریباً 600 تا 800 میلیون نفر در خانه‌های غیر استاندارد زندگی می‌کنند؛ زیرا محل ...

[ 8 ] - الگوی توسعۀ کارآفرینی اکوتوریسم در مناطق روستایی (مطالعۀ موردی: روددره های گردشگری استان تهران)

امروزه تنوع­بخشی به اقتصاد روستایی از طریق توسعۀ کارآفرینی، بیش از پیش توجه محققان و برنامه‎ریزان را به خود جلب کرده است. براین اساس یکی از فرصت‌های جدید اقتصادی، صنعت گردشگری روستایی به‎ویژه اکوتوریسم در روستاهای مناطق حاشیۀ شهرهای بزرگ، از جمله تهران بوده که برای اوقات فراغت و نیاز شهروندان به مناطق طبیعی با چشم‎انداز زیبا و دور از آلودگی‌ها، اهمیت یافته است. در این راستا، سؤال اساسی این است ...

[ 9 ] - تحلیل محتوایی جایگاه توسعه پایدار روستایی در برنامه¬های بعد از انقلاب اسلامی

تغییر در محیط درونی و بیرونی، به ویژه در عرصه های جهانی ما نند جهانی شدن، هموارهجامعه ی اطلاعاتی و جوامع روستایی را با تهدیدها یا فرص تهایی روبه رو می کند. به همین دلیلتدوین برنامه های مناسب و براساس اصول توسعه ی پایدار ، می تواند یکی از راهکارهایاساسی و مؤثّر در این زمینه باشد. در این چارچوب ارزیابی جایگاه برنامه ریزی روستایی دربرنامه های ملّی، بر اساس اصول توسعه ی پایدار و عدالت مکانی در ابعاد ...

[ 10 ] - تبیین شاخص‎های محک پایداری در ارزیابی آثار الگوهای گردشگری در نواحی روستایی پیرامون کلان‎شهرها (مطالعه‎ی موردی: نواحی روستایی پیرامون کلان‎شهرتهران)

با مطرح شدن پارادایم توسعه‎ی پایدار در حوزه‎ی گردشگری، ارزیابی توسعه‎ی پایدارگرشگری روستایی مورد توجّه قرار گرفته شد، اما موضوعی که بدان توجّه چندانی نشده، ارزیابی پایداری الگوهای متنوّع گردشگری در نواحی روستایی است، به‎دلیل آنکه‌ هر یک از الگوها آثار ‌و پیامدهای متفاوتی را برجای می‎گذارند. بنابراین ارزیابی پایداری الگوهای گردشگری روستایی و ارائه‎ی راه‎کارهای مناسب توسعه‎ی پایدار آنها الزامی است. ...

[ 11 ] - ارزیابی کیفیت زندگی در نواحی روستایی، (مطالعۀ موردی : دهستان خاوۀ شمالی، استان لرستان)

قرن‎ها است که مردم به دنبال زندگی خوب بوده‎اند و انسان‎ها پیوسته برای بهبود شرایط زیست خود، کوشیده‎اند تا از استعدادها و توانمندی‎های محیط زندگی خود، به بیشترین میزان و بهترین نحو بهره‎برداری کنند. در این میان همواره مسئله اصلی این بوده است که: زندگی مطلوب چیست؟ تعاریف و شاخص‎های گوناگونی ـ اعم از عینی و ذهنی ـ در مورد کیفیت زندگی مطرح شده‎اند، که همین خود ارائه تعریف واحد و مورد پذیرش وفاق جها...

[ 12 ] - تحلیل شبکه سکونتگاهی با تأکید بر جریان‌های جمعیتی در شهرستان فیروزکوه

روابط بین سکونتگاه‌های روستایی و شهری در شهرستان فیروزکوه به واسطه جریان‌های جمعیتی تحقق می‌یابد. این روابط در سطح محلی و ناحیه‌ای به ایجاد شبکة ساختاری و شکل‌دهی الگوی شبکه سکونتگاهی منجر شده است. حال، ویژگی‌های الگوی این شبکه سکونتگاهی پرسش و مسئله اصلی این تحقیق است. داده‌های تحقیق منتج از 25 روستای نمونه و 436 خانوار نمونه عملیاتی شهرستان فیروزکوه است که براساس فرمول کوکران و با در نظر گرفت...

[ 13 ] - سنجش و ارزیابی معیارهای مؤثر بر عملکرد کشاورزان عادی و موفق روستایی، مطالعه موردی: روستاهای شهرستان خدابنده

استفاده از تجربیات افراد موفق و نمونه در محیط زندگی و فعالیت خود از ضروریات و ابزارهای تسهیل و تسریع کننده جریان توسعه روستایی پایدار است . افراد موفق به عنوان کارآفرینان، نوآوران و افراد خلاق جامعه روستایی دارای الگوهای معیشت و فعالیت ویژه ای هستند که بر اثر نوع درک آنها از محیط پیرامون، استفاده اصولی از توانایی ها، استعدادها و خلاق یت های فردی، ریسک پذیری، آینده نگری، گروه گرایی و مانند ا...

[ 14 ] - نقش توانمندسازی در توسعه کشاورزی مطالعه موردی: استان اردبیل

اگرچه توسعه کشاورزی تابعی از عوامل اقتصادی، اجتماعی و محیطی است اما به‌نظر می‌رسد توسعه کشاورزی می‌تواند به میزان درخور توجهی تابعی از تغییر و تکامل دانش و مهارت کشاورزان به‌منظور افزایش کارایی، اثربخشی و پایداری در این بخش باشد. بسیاری از پژوهشگران معتقدند ارتقای ظرفیت‌های شناختی (آگاهی، دانش) می‌تواند هسته‌های لازم را برای دستیابی به توانمندسازی کشاورزان ـ که از عناصر توسعه پایدار ـ به‌شمار م...

[ 15 ] - الگوی فضایی اندام‏ وار احساس امنیت در فضاهای عمومی شهری نمونه موردی: شهر بندرعباس

یکی از معیارهای توسعه شهری، که به عنوان معیار اثربخشی برنامه‏های توسعه تلقی می‏شود و رفتارهای شهروندان و به تبع آن پویایی شهر، به‏ویژه چگونگی حضور و ایفای نقش شهروندان در شهر را تحت تأثیر قرار می‏دهد، احساس امنیت و یا ترس از قربانی جرم شدن در شهر است. رشد سریع شهرنشینی در ایران و شهر بندرعباس و پیامدهای ناشی از آن، از جمله ناامنی و عدم پویایی و تحرک شهروندان و به تبع آن ترس از قربانی شدن، بیانگ...

[ 16 ] - ارزیابی جایگاه توسعة کشاورزی ارگانیک در مناطق روستایی ایران مطالعة موردی: تولیدکنندگان محصولات ارگانیک گواهی‌شده و درحال گذار

از آغاز قرن 21 توسعة کشاورزی ارگانیک در جهان رشد شتابانی یافت. کشاورزی ارگانیک تقریباً درتمام کشورهای جهان انجام می‌شود و در بسیاری از کشورهای درحال‌توسعه نیز رو به افزایش است. هدف پژوهش حاضر، بررسی جایگاه کشاورزی ارگانیک و تولید محصول سالم در ایران، سیر تحول، نگرش کشاورزان، میزان رضایتمندی آنها از پذیرش، میزان سازگاری و اثربخشی اجرای کشت ارگانیک و درنهایت بررسی موانع و چالش‌های فراروی کشت ارگان...

[ 17 ] - تحلیل پایداری سیاستهای کلان و بخشی کشاورزی در برنامه‌های پنج‌ساله جمهوری اسلامی ایران

اتخاذ سیاست­های مناسب پایدار محور برای دستیابی به کشاورزی پایدار از اهمیت بسیاری برخوردار است. بنابراین، وجود برخی مصادیق ناپایداری در کشاورزی کشور ممکن است به دلیل کم توجهی به موازین پایداری در سیاستگذاری برای توسعه کشاورزی باشد. در این چارچوب، هدف مقاله حاضر تحلیل وضعیت پایداری در سیاست­های کلان و بخشی کشاورزی جمهوری اسلامی ایران است. برای واکاوی سیاست­ها از روش پژوهش تحلیل محتوا و جهت اولویت...

[ 18 ] - طراحی راهبردهای توسعه پایدار گردشگری روستاهای تاریخی - فرهنگی ایران

در دهه­های اخیر گردشگری به­ویژه در مناطق روستایی از اهمیت قابل توجهی در زمینه تنوع بخشی اقتصادی، حفظ میراث طبیعی و تاریخی- فرهنگی پیدا کرده است. در این میان اهمیت آثار تاریخی- فرهنگی موجود در روستاها به­عنوان میراث تمدنی از جایگاه ویژه­ای برخوردار بوده و سبب جذب گردشگران زیادی به مقصدهای دارای چنین پتانسیل­هایی می­شود. لذا بهره­گیری از این پتانسیل­ها نیازمند طرّاحی، راهبردهای مناسب و ویژه‎ این ن...

[ 19 ] - تعیین اولویت‌‌های سرمایه‌‌گذاری صنایع چوب و کاغذ استان قم با استفاده از روش TOPSIS

با توجه به هدایت منابع محدود به سوی صنایع اولویت‌‌دار، مطالعه در زمینة مزیت کشور در تولیدات صنعتی امری ضروری است. نظر به‌ اینکه استان قم نیز با دارا‌بودن شرایط خاص به‌عنوان یک قطب در زمینة صنایع چوبی محسوب می‌شود، اولویت‌بندی صنایع چوب و کاغذ این استان امری مفید است. رسیدن به ‌این هدف مستلزم طی دو مرحله است: در مرحلة اول سلسله‌مراتبی از شاخص‌‌ها که دارای پنج‌شاخص اصلی با عناوین اقتصادیمالی، نیا...

[ 20 ] - نقش مقاوم‌سازی مسکن روستایی در زیست پذیری روستاها (مورد مطالعاتی: دهستان مهروئیه)

زیست پذیری به مجموعه‌ای از شرایط موردنیاز جهت زندگی مناسب افراد در یک محدوده معین اطلاق می‌شود که موجبات آسایش، رفاه و رضایت ساکنانش را برای مدت‌زمان طولانی فراهم می‌سازد. یکی از بسترها و زمینه‌ها در حوزه زیست پذیری، مسکن می‌باشد؛ مسکنی که باید مکانی سالم را برای یک شیوه زندگی هدفمند و مولد افراد به وجود بیاورد. در این میان مساکن روستایی، تجلی گاه شیوه های زیستی، معیشتی و نهایتاً نیروها و عوامل ...

[ 21 ] - ارزیابی ظرفیت مدیریتی سازمان‌های متولی مقاصد گردشگری ساحلی روستایی استان گیلان

در دهه‌های اخیر، گردشگری ساحلی رشد چشمگیری داشته و مزایای اقتصادی فراوانی را برای جوامع میزبان به‌همراه آورده است. مدیریت سازمان‌های متولی گردشگری ساحلی نقش مهمی در فرایند به‌کارگیری مؤثر و کارآمد منابع انسانی و مادی در برنامه‌ریزی، سازمان‌دهی، بسیج منابع و امکانات، هدایت و کنترل به منظور دستیابی به اهداف سازمانی در فرایند توسعۀ مقاصد گردشگری ساحلی دارد. هدف از پژوهش حاضر، ارزیابی ظرفیت مدیریتی...

[ 22 ] - شناسایی و ارزیابی شاخص های سنجش کیفیت محیط روستاهای هدف گردشگری، مطالعه موردی: روستاهای هدف گردشگری استان تهران

عدم توجه به کیفیت محیطی به عنوان یکی از اجزای اساسی توسعه پایدار می‌تواند منجر به تغییرات غیر قابل قبول محیطی و برآشفتگی سیستم‌های اقتصادی،اجتماعی- فرهنگی و زیست محیطی روستاهای هدف گردشگری گردد.لذا پژوهش حاضر با هدف، شناسایی شاخص‌های کیفیت محیطی و ارزیابی آن در روستاهای هدف گردشگری استان تهران به انجام رسیده است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی مبتنی بر واکاوی ادبیات نظری به منظور شناسایی شاخص‌های کیف...

[ 23 ] - تحلیل نقش شبکه جاده ای در انتقال محصولات کشاورزی نواحی روستایی شهرستان مراغه

[ 24 ] - تحلیل محتوایی حقوق شهروندی اجتماعی زنان در برنامه‌های پنج سالة توسعة اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران

امروزه پارادایم توسعه پایدار بارویکرد نوین در حقوق شهروندی، تلاش دارد حقوق همه جانبه انسان‌ها به‌ویژه زنان را در اولویت قرار دهد. مفهوم شهروند در حقوق بهافرادی اطلاق می‌شود که تابعیت و اقامتکشوری را دارا باشند و به تبع آن از حقوق و مزایایی برخوردار ‌شوند که در قوانینآن کشور به‌رسمیت شناخته شده‌است. دراین‌راستا پرسش اصلی پژوهش حاضر این است که جمهوری اسلامی ایران در برنامه خود به چه میزان به حقوق...