فاطمه غلامی

استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شیراز

[ 1 ] - بررسی دیدگاه‌های اجتماعی در آثار شیخ احمد جام

شیخ احمد جام از عارفانی است که به رغم نگاه صوفیانه و تلاش در جهت خودسازی فردی و پرورش مریدان و نشان دادن راه و رسم سلوک، به صلاح و رستگاری مردم جامعه از بن جان می‌اندیشد و در مجالس وعظ و نوشته‌های خویش موشکافانه کج‌روی‌های اجتماعی را گوشزد می‌کند. این نوشتار به دنبال آن است تا با روش توصیفی- تحلیلی، برجسته‌ترین مسائل و موضوعات اجتماعی قرن پنجم را در آینة آثار احمد جام بازکاود. تا کنون بررسی مست...

[ 2 ] - مبانی نظری و کارکردهای عملی جایگاه مخاطب در نگاه سخنوران

مجلس­­گویی ریشه­دارترین سنت فرهنگی و گسترده­ترین شیوه­ نشر و ترویج باورهای دینی، اخلاقی و آیین زندگی است و مهم­ترین ابزار تعلیم و تربیت در گذشته بوده است و آثار بسیاری در ادبیات فارسی برآمده از مجالس عرفانی است. این سنت که هم اکنون نیز یکی از کارآمدترین رسانه‌هاست، بر محور مخاطب شکل می­گیرد و بسیاری از ویژگی­های ساختاری و محتوایی آن، متاثر از نگاه مداوم به مخاطب است. این جستار با گزینش دسته­ای...

[ 3 ] - بررسی و تحلیل «هفت بزم انوشیروان» در شاهنامه به عنوان نمودی از «مجلس‌گویی» در ایران پیش از اسلام

مجلس‌گویی یکی از گونه‌های سخنوری است که در کارنامه فرهنگی ایرانیان برگ‌ و‌ باری چشمگیر داشته است. با درنگی در منابع و متون کهن می‌توان رگه‌هایی از این کارکرد فرهنگی را در دوره‌های گوناگون باز‌جست. شاهنامه فردوسی؛ بویژه بخش تاریخی آن که بر منابع پیش از اسلام تکیه دارد، در لا به لای رویداد‌ها و روایات عصر ساسانی که بیش و کم رنگ و بوی سیاسی دارد، دریچه‌ای به فضاهای فکری و فرهنگی آن عصر می‌گشاید و ...

[ 4 ] - بررسی شیوه‌های عملکرد عیّاران در متن‌های حماسی و عیّاری

  بخش قابل توجّهی از متون حماسی و داستان­های قهرمانی، آکنده از شیوه­ها و شگردهای عیّاری است. عیّاران شخصیت‌هایی والا هستند که هنگام ناکارآمدی جنگ و ستیز وارد داستان شده، با روش‌های ویژۀ خود بر کشش داستان می­افزایند. در این جستار، شیوه‌های عملکرد عیّاران در چند متن حماسی و عیاری بررسی شده­است. این پژوهش با هدف تبیین دقیق­تر کارویژه­ها و تحلیل ساز و کارهایی صورت یافته­است که در بسیاری از داستان­ها مو...