ساسان زندمقدم

دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه اراک

[ 1 ] - همچو شیری در میان نقش گاو (تئوفانی‌ها در آثار مولوی)

درآثار مولانا جلال‌الدین بلخی، تمثیل‌ها و تشبیه‌تمثیل‌های بسیاری به‌کار رفته است تا مفاهیم و آموزه‌های مورد نظر خالق آن را برای مخاطب بازگو کند. در برخی موارد، مطابقت زائدالوصف ممثل‌ها بررسی‌شدنی است؛ چراکه در همه آن‌ها شیری در وضعیتی قرار گرفته که به غلط گاو پنداشته یا دیده می‌شود. این ممثل، سمبل است؛ ترکیبی پنهان و پیدا از موجودی که اجزای سازنده آن، یعنی شیر و گاو، هریک نمادی مجزا هستند. آنچه...

[ 2 ] - پر ریختن رمزی جهان‌شمول از مثال اعلایی واحد در فرهنگ عرفانی ملل

رمزهای مشترک در ادبیات عرفانی اقوام مختلف جهان از موضوع‌هایی است که می‌توان در ادبیات عرفانی به آن پرداخت. دلیل این اشتراک چیزی جز وجود یک مثال اعلای واحد نمی‌تواند باشد، که هرجا رخ نموده، حتی در سنت‌های مختلف، چهره‌ای یکسان نشان داده است. یکی از این رمزها «پر ریختن» است که معانی گوناگون دارد، و دو معنی آن در ادبیات عرفانی بارزتر است؛ یکی، ترک قدرت و ساز و برگ دنیایی است، که شرطی است برای پذیرا...

[ 3 ] - گَرود (گرودا) (نماد انتقال و تبدیل اساطیر هند در سام‌نامه)

تأمّل در متن سام‌نامه و نشانه‌هایی که در دو داستان فرعی آن دیده می‌شود، انتقال و تبدیل بخشی از اساطیر هند را به این متن حماسی آشکار می‌کند. اساطیر هندی موجود در سام‌نامه، در متونی از متون هندی دیده می‌شوند که اولین ترجمه‌های در دسترس آن‌ها به عربی و فارسی، کتاب ماللهند ابوریحان بیرونی است و سپس در سطح وسیع‌تر آثاری که از طریق نهضت ترجمه‌ در دوره حکومت تیموریان هند و اوائل دوره صفویه به فارسی برگ...