بهادر باقری

دانشیار زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه خوارزمی

[ 1 ] - پیامبران در قصّه‌های بلند عامیانه

یکی از ویژگی‌های برجستة داستان‌های منثور عامیانه که تا به حال کمتر بدان پرداخته شده، پیوند ژرف و معنادار آنها با کهن‌الگوهای داستان‌های پیامبران، یعنی تکرار و یا بازتولید بسیاری از رویدادهای زندگی پیامبران در متن آنهاست. در ‌این حوزه، سه نوع نقش‌آفرینی پیامبران در داستان دیده می‌شود: نقش‌‌آفرینی فعّال پیامبران در روند داستان، نقش‌های فرعی آنان، بازسازی ماجراهایی شبیه داستان‌های مربوط به پیامبران...

[ 3 ] - چهرۀ قدسی زن و عشق در داستان‌های مصطفی مستور

زن، شخصیت کانونی و مهم‌ترین موضوع داستان‌های مصطفی مستور است و با زنان داستان‌‌های واقع‌گرای معاصر، تفاوت ماهوی دارد؛ چراکه از سویی، تجلی تام و تمام «زن مثالی» است و از سوی دیگر، میراث‌‌دار تصویر و تصوری است که قرن‌‌ها در ادبیات غنایی ایران، از وی ارائه شده‌‌است. زنی والا، روشن‌‌ضمیر، درون‌‌نگر، باایمان، وفادار، پری‌‌صفت، الهام‌‌بخش، هنرآفرین، دور از دسترس و پاک‌‌تر از آن که به تملک مرد درآید؛ ...

[ 4 ] - سبک نثر در افسانه های عامیانة مکتوب

ادبیات عامیانه، در نقد ادبی جایگاه ویژه­ای دارد و بررسی آن، دستاوردهای قابل توجهی در عرصۀ مطالعات زبانی، ادبی و محتوایی ازجمله اطلاعات تاریخی، فرهنگی و جامعه­شناختی دارد. این مقاله با روش توصیفی تحلیلی بر اساس مطالعه و بررسی بیست افسانۀ منثور مکتوب عامیانه و استخراج شواهد از این متون، برآن است که ویژگی­های نثر آن­ها را بررسی کند. با مطالعۀ این افسانه­ها به این نتیجه می­رسیم که ویژگی­هایی که در ...

[ 5 ] - کارکرد القایی واژگان در کتاب «آن بیست و سه نفر»

       «آن بیست‌وسه نفر» خاطرات اسارت احمد یوسف‌زاده است. او در زمرۀ 23 نوجوان بسیجی است که در جنگ ایران و عراق  اسیر می‏شوند. اهمّیت این کتاب در پرداختن به وقایع تاریخی و شکنجه‏های نوجوانان در زندان‏های عراق، با زبان کودکانه و بی‏آلایش و عبارات محاوره‏ای و لهجۀ محلّی است. در پژوهش حاضر، از رهگذر طبقه‏بندی واژگان مرتبط با جنگ و اسارت، نقش و کارکرد القایی واژگان کتاب مذکور در بازنمایی فضای مورد تو...

[ 6 ] - طبقه‌بندی عناصر فراداستان‌ساز با تمرکز بر اتصال کوتاه و مثلث ارتباطی نویسنده

«فراداستان» از فنون داستان‌نویسی پسامدرن است. دیوید لاج و برایان مک‌هیل ویژگی‌های فراداستان را شناسایی کرده‌اند که این ویژگی‌ها تاکنون طبقه‌بندی نشده‌اند. نظر به اینکه ویژگی‌های فراداستانی گسترده و پراکنده هستند، از این‌ رو، دچار همپوشانی‌هایی شده‌اند که مانع از درک کاربردشان می‌شود. در این مقاله، ضمن بررسی مختصر فراداستان و نظریه‌های فراداستانی، ویژگی اتصال کوتاه بازبینی می‌شود و با ارائۀ شواه...

[ 7 ] - نقد تطبیقی سه سفرنامه معاصر ایران در سطح توصیف زبانی از الگوی فرکلاف

سفرنامه‏ها از جمله آثاری هستند که به دلیل جنبه­های انتقادی، قابلیت تحلیل از دیدگاه گفتمان انتقادی را دارند. در الگوی سه سطحی تحلیل انتقادی گفتمان، متن در سه لایه بررسی می‏شود. سطح نخستین که به محور همنشینی و افقی کلام محدود است، واژگان و دستور زبان را در بر می‏گیرد و از طریق بررسی تکنیک‏های زبانی مد نظر فرکلاف می‏توان به ویژگی‏های سبکی و ایدئولوژیکی متن دست یافت. با توجه به این امر و د...

[ 8 ] - نقد تحلیلی شرح‌های ختمی لاهوری و جمال آفتاب از منظر عشق و عرفان بر دیوان حافظ

تا کنون شرح‌ها و تفسیرهای زیادی بر دیوان حافظ نوشته شده است. این شرح‌ها عمدتاً یا به طور کلی اشعار حافظ را عاری از گرایش‌های عرفانی می‌دانند؛ یا تعبیر و تفسیر آن‌ها صرفاً عرفانی است و نگاهشان به تمامی غزلیات یک نگاه عارفانه است. سؤال مهمی که در این مورد پیش آمده است، این است که آیا این‌ گونه نگاه‌ها به دیوان حافظ منطقاً درست است یا راه میانه‌ای هم وجود دارد؟ نگارنده بر ا...