عباسی, حبیب‌الله

استاد دانشگاه خوارزمی

[ 1 ] - جنون شبلی به‌مثابه نقاب

ابوبکر شبلی (334- 247 ه&zwj.ق) عارف بزرگ و نام‌آور حوزه تصوف بغداد است که با وجود صفت‌های برجسته در سلوکِ عارفانه‌اش، بیشتر به جنون و شوریدگی شناخته شده است و همین آشفتگی عاملی شده تا از مجانین سده‌های درخشان تصوف اسلامی خوانده شود. کسانی که پس از او سعی در نمایاندن شخصیت بزرگ او داشته‌اند، با وجود جنونِ هنجارشکن و غیرمتعارفش، خرد پنهانی و نگاه دگرگون عرفانی او را نیز انکار نکرده‌اند. از‌این‌رو، ...

[ 2 ] - تغزل عربی متن پنهان تغزل فارسی

هیچ متنی خودبسنده نیست. هر متن در آن واحد هم بینامتنی از متون پیشین و هم بینامتنی برای متون پسین خواهد بود. بینامتنیّت ازجمله رویکردهای نوینی است که در کشف ارتباط میان متون نقش مهمی ایفا می­کند. تغزل، به­عنوان مقدمة ورود به قصیده، جولانگاه هنرنمایی و بیان غنایی است. تغزل فارسی متنی خودبسنده نیست، بلکه به همان میزان که برای غزل بینامتن محسوب می­شود، خود بینامتنی از متون پیشین است. مقدمات قصاید عر...

[ 3 ] - نگاه زیبایی‌شناسانه به مرگ و زندگی در نقاب فاطمه ‌الزهرا(س) در «از شرابه‌های روسری مادرم»

کتاب «از شرابه‌های روسری مادرم» اثری شاخص از سیدحسن حسینی (1335-1383) در زمینۀ ادبیّات آیینی است. حسینی در این کتاب با نگاهی نو در قالب شعر سپید، بر نقش الگویی زندگی و شهادت حضرت زهرا (س) در طی تاریخ تأکید کرده‌است. در این مقاله سعی شده‌است که به شیوۀ تحلیل محتوا، نشان داده شود که کدام ویژگی‌های ساختاری این اثر به نوشدن این نگاه کمک کرده‌است و از خلال آن ضمن تبیین محتوای اثر، زیبایی‌های ادبی آن ...

[ 4 ] - تمثیل، گونه‌ها و کارکرد آن در پنج اثر منثور تاریخی

رسانگی و انتقال پیام، اصلی­‌ترین کارکرد نثر، به‌ویژه نثر تاریخی است؛ به همین سبب در آن باید از شگردهای بلاغی که دستیابی به این هدف را به تعویق می­‌اندازد، کمتر استفاده شود؛ امّا ازآن‌­رو که در ادبیّات فارسی، شعر وجه غالب ادبی به‌شمارمی­‌رود و نثر تحت‌تأثیر آن قرار گرفته است، به‌‌ناچار از شگردهای مختلف ادبی که خاصّ شعر هستند، نیز بهره جسته است. حتّی نثر تاریخی که وظیفۀ آن گزارش مستقیم تاریخ بدون دخا...