علیرضا میرزایی

دکتری مذاهب کلامی و عضو هیأت علمی دانشکده عقیدتی سیاسی شهید محلاتی

[ 1 ] - اهمیت، ضرورت و جایگاه امامت در نگاه حضرت صدیقه طاهره(س)

امامت در اندیشه الهی و ربانی حضرت فاطمه(س) جایگاه و منزلت بی‌بدیلی دارد که مبین اهمیت و ضرورت آن در نظام معرفتی آن بانوی بزرگ اسلام است. جنبه‌ها و مؤلفه‌های ایمانی مورد تصدیق ایشان برای زیست مؤمنانه متنوع و بسیار بوده و از محوری‌ترین آنها امامت اهل‌بیت(ع) است. اهمیت و ضرورت باور به مقام رفیع امامت و معرفت نسبت به این موضوع در کلام حضرت صدیقه طاهره(س) بس...

[ 2 ] - پژوهشی در سیر تکاملی نظریه ولایت فقیه در اندیشه علمای شیعه

نگاه شیعه به حکومت، از آموزه‌های پیامبر اکرم(ص) و اهل‌بیت نشئت می‌گیرد؛ چنان‌که برای هرم قدرت تعریف خاصی دارد که از تعیین الهی در مهندسی ربانی در جامعه انسانی ناشی می‌شود. در این نظام، جایگاه رهبران معصوم انتصابی و با تعیین الهی است. این رهبری ربانی راشد و راقی منحصر به حضور معصومین نیست، بلکه به‌دلیل ضرورت اشراب جامعه از مقررات الهی، در تمام زمان‌ها - حتی در دوره غیبت معصوم - مورد توجه...

[ 3 ] - تمایزات اهل‌ بیت(ع) به عنوان انسان برتر در نظر ابن‌حنبل و ابن‌تیمیه

ابن‌حنبل در کتب خود همانند المسند و فضائل الصحابه و مطالب منقول در کتب تاریخ و سیر، نگاه اجلالی و تثبیتی و احترام‌آمیز به اهل ‌بیت(ع) دارد. هرچند وی از سلسله‌جنبانان اهل حدیث و سلفی‌گری است در شکستن فضای عثمانیه و مروانی ضد علی(ع) نقش ممتازی ایفا کرد. نقش و اهتمام او در تربیع و تثبیت خلفای راشدین در چهار نفر، که منتهی به علی(ع) می‌شود، بسیار برجسته است. دیدگاه‌های ابن‌...

[ 4 ] - نقدپذیری نگاه سلفیه در باب حجیت فهم سلف

وجه تسمیه و محوری‌ترین بنیاد مورد ادعای شکل‌گیری سلفیه، توجه ویژه به موقعیت، مرجعیت علمی و فهم «سلف» می‌باشد. عواملی چون نزدیک‌تر بودن به زمان رسول خدا(ص)، عدالت و فضیلت سلف، مهم‌ترین وجوه حجیت فهم سلف در نگاه سلفیه را شکل می‌دهند. سلفیه در توجیه اتخاذ این وجوه برای سلف، تلاش کرده‌اند دیدگاه خود را به آیات، روایات و اجماع مستند نمایند؛ درحالی‌که مستندات منقول و حکم روشن عقل، هیچ اطلاقی در حجیت ...

[ 5 ] - فیلسوفان شریعت مدار

پنج فیلسوف و حکیم شاخص در جهان اسلام، ابواسحاق کندی، فارابی، ابن‌سینا، ابن رشد و صدرالدین شیرازی که جریان فلسفی عقل‌گرا را از ابتدای نهضت ترجمه تا تکوین حکمت متعالیه نمایندگی می‌کنند، با وجود توغل در حکمت و فلسفه، تعلّق خاطر عمیقی به شریعت و آموزه‌های دین و مقام شامخ پیامبر اکرم(ص)داشته و در آثار خود به قدر معتنابهی به آن تصریح کرده‌اند.آنان بین حکمت و شریعت، اندیشه‌ورزی و عبودیت، آزاداندیشی و م...

[ 6 ] - ظرفیت‌های تقریبی احمد‌بن‌حنبل به شیعه امامیه در ساحت اندیشه و عمل

چکیده احمد‌بن‌حنبل نگاه تکریم‌آمیزی به اهل‌بیت7 و علی7 دارد. او در کتاب روایی خود، المسند، فضایل بسیاری را از خاندان رسالت نقل کرده است. در سخنان منسوب به او در کتب شرح حال و کتب تاریخی نیز می‌توان نقل فضایل اهل بیت را مشاهده کرد. نگاه اجلالی او به اهل‌بیت: نگاهی خاص و دارای ظرفیت‌های ویژه‌ای است. منزلت‌هایی که او برای اهل‌بیت: برمی‌شمرد، به اندیشه‌های شیعه امامیه نزدیک است، مانند مرج...

[ 7 ] - مفهوم «اهل بیت (ع)» و شمول مصداقی آن از منظر علمای اهل سنت

اهل بیت (ع) به ‌گروهی از منسوبان نسبی پیامبر (ص) اطلاق می‌شود که حاصل پیوند ازدواج علی (ع) و فاطمه (س) هستند. این تلقی شیعه از مفهوم اهل بیت (ع) است. دانشمندان اهل سنت ضمن پذیرش کلی این تعریف و مسلم‌دانستن آن می‌کوشند دایره اهل بیت را به برخی منسوبان دیگر و همسران پیامبر (ص) تسرّی دهند. در ادبیات آنها، صدق عنوان «اهل بیت» بر تعریف شیعی قطعی است، ولی با تردید و اعتقاد به‌ تشتت دیدگاه‌ها، با تکلف،...

[ 8 ] - شیوه های کنترل و نظارت بر عملکرد کارگزاران در مدیریّت علوی

هر نظام حکومتی برای ادامة حیات، کارآمدی و جلب رضایت مردم نیازمند مدیرانی صالح، کاردان و متعهّد است. این امر نیازمند تقویت بنیه اعتقادی و باورمندیِ دینی آنان است که با خودکنترلی و خویشتن­ بانی مستمر به حفظ صلاحیّت­ های مورد نظر کمک می­ کنند و به عنوان پروژة مکمّل رصد و پایش مستمر کارگزاران حکومتی و صاحبان قدرت، دارای ضرورت تام است که در معرض خطر انحراف هستند.ایمن­ سازی جامعه...

[ 9 ] - رویکرد انتقادی به نگاه اندیشمندان اسلامی درباره معراج

اعتقاد به معراج نبی مکرم اسلام از امور محل وفاق در بین مسلمانان است و اصل آن ریشه قرآنی دارد. در آن شب اسرارآمیز پیامبر با اراده الاهی در عوالم هستی سیر کرد و حقایقی از عالم برین، و درجات بهشتی و درکات جهنمی تعدادی از افراد امتش را ملاحظه کرد و پس از دیدار با تعدادی از انبیای سلف از سفر بازگشت. واگویی حقایق مشاهده‌شده با واکنش سلبی و منفی قریش مواجه شد. فصل مشترک تمام اندیشمندان اسلامی در وقوع ...