محمد شفیعی‌فر

استادیار گروه علوم سیاسی دانشگاه تهران

[ 1 ] - ارکان مشروعیّت در اندیشه آیت‌الله خامنه‌ای

بحث از مشروعیّت نظام‌های سیاسی از جمله در نظام مردم سالاری دینی، به سبب اهمیت و حساسیت آن، همواره مورد توجه اندیشمندان مختلف بوده است. در پژوهش حاضر تلاش بر آن است تا ارکان و پایه‌های مشروعیّت از دیدگاه حضرت آیت‌الله خامنه‌ای مورد بررسی قرار گیرد. پژوهش به شیوه توصیفی – تحلیلی انجام شده و روش کار نیز به طور عمده مبتنی بر تحلیل بیانات معظم له است. از دیدگاه ایشان، مشروعیّت دارای پایه‌ها و ا...

[ 2 ] - تعاملات کارآمدی و مشروعیت نظام‌های سیاسی

تحلیل رابطه کارآمدی و مشروعیت، به عنوان دو شرط قوام و دوام حکومت‌ها، از جهت تأثیر بر مسائلی چون ثبات سیاسی و... ضروری است. ازاین‌رو، سؤال عبارت است از اینکه «تعامل و ارتباط کارآمدی و مشروعیت نظام‌های سیاسی چگونه است؟» در پاسخ، این فرضیه مطرح شده که کارآمدی و مشروعیت نظام‌های سیاسی در ارتباط و تعاملی مستقیم و متقابل، همزمان همدیگر را تقویت و یا تضعیف می‌کنند؛ بدین معنا که قوت یا ضعف هریک به همان...

[ 3 ] - روند توسعۀ سیاسی در جمهوری اسلامی

در کشورهای جهان سوم، به موضوع انقلاب، به‌عنوان یکی از راه‌های رسیدن به توسعه، توجه شده است. حال این سؤال مطرح است که دستاورد انقلاب اسلامی از منظر توسعة سیاسی، چه بوده و جمهوری اسلامی چه سیاست‌ها و برنامه‌هایی را برای تحقق آن به ‌کار بسته ‌است؟ یافته‌های این مقاله نشان می‌دهد بعد از شکل‌گیری نظام جمهوری اسلامی و تثبیت نهادهای انتخابی، دولت‌ها در برنامه‌ها و سیاست‌های خود جهت‌گیری متفاوتی در راس...

[ 4 ] - انقلاب اسلامی ایران؛ انقلابی آزادی ‌خواهانه

در تلاش برای ارائه­‌ی تحلیل نوینی از انقلاب اسلامی، این سؤال مطرح شده که «آیا انقلاب اسلامی را می­‌توان انقلابی آزادی­‌خواهانه دانست؟» فرض بر این است که انقلاب اسلامی، رستاخیز ملت ایران برای فراز کردن آرمان آزادی بوده و در آن، آزادی در هر دو وجه منفی و مثبتش تجلی یافته است. پژوهش حاضر به شیوه توصیفی– تحلیلی انجام شده و یافته‌­های آن نشان می‌­دهد که انقلاب اسلامی ایران به طور عمده در پاسخ به چها...

[ 5 ] - تحلیل قدرت هوشمند ایران در افغانستان پس از تهاجم آمریکا به این کشور

حاکمیت طالبان در افغانستان منشأ چالش‌های ایدئولوژیک، سیاسی و امنیتی بسیاری برای ایران بوده است؛ بنابراین ایران در پی سقوط طالبان فرصت‌های متنوعی را در عرصۀ سیاست خارجی به‌دست می‌آورد. این فرصت در 7 اکتبر 2001 به‌دنبال حملۀ آمریکا به افغانستان به‌دست آمد. حکومتی ارتجاعی و مستبد در افغانستان سقوط کرد و اقوام و مذهب‌های مختلف این کشور امکان مشارکت در حیات سیاسی- اجتماعی را یافتند. طالبان که از اصل...