اسماعیل ضرغامی
دانشیار/دانشکده معماری و شهرسازی/دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی تهران
[ 1 ] - ارزیابی عملکرد حرارتی بام سبز در پایداری و بهینه سازی مصرف انرژی ساختمان های مسکونی در اقلیم گرم و خشک ایران
روند توسعه پایدار در ساختمان نیاز به سیستم های کارآمدی را که منجر به بهینه سازی مصرف انرژی در ساختمان می شوند، افزایش داده است. سیستم بام سبز گسترده یکی از روش های مطلوب صرفه جویی در مصرف انرژی است که بشر را از منافع زیست محیطی و زیبایی شناسانه نیز بهره مند می گرداند. این مقاله به منظور ارزیابی رفتار حرارتی بام سبز و پایداری آن در اقلیم گرم و خشک ایران انجام گرفته است. روش تحقیق در این مقاله از...
[ 2 ] - بررسی تطبیقی معماری پایدار و مطابقت آن با معماری بومی خانه‌های سنتی در شهر ایرانی- اسلامی
ارزش‌های بومی و منطقه‌ای نزد صاحب نظران و هنرمندان بسیار پر اهمیت‌تر از آن است که بتوانند علاقه فزاینده به جهانی شدن را در آنها ایجاد کند. معماری پایدار که در بناهای سنتی ایران وجود دارد، با شاخصه‌هایی چون توجه به ویژگی‌های اقلیمی، عوامل اقتصادی، عوامل اجتماعی- فرهنگی عجین می‌باشد. در معماری سنتی ایران ساختمان براساس فرهنگ و هویت قومی ایرانی شکل گرفته است و هیچگاه نوع پلان بر خلاف باورهای دینی...
[ 3 ] - پارادایم‌های معاصر هستی‌شناسی فضا و نسبت آن با شناخت‌شناسی معماری
هستی‌شناسی، شناخت‌شناسی و روش‌شناسی در هم تنیده‌اند و پرداختن به هر یک، به معنای مفروض داشتن پاسخ به دو دیگری از پیش است؛ از این سه، هستی‌شناسی در مرتبۀ نخست واقع میشود که مبنای دو پرسش بعدی واقع میشود. در این مقاله به هستی‌شناسی‌های فضا پرداخته میشود که سه انگاشت مطلق، نسبی و رابطه‌ای را در بر می‌گیرد. بحث خواهد شد که انگاشت‌های مطلق و نسبی فضا در محدودۀ علوم اثباتی باقی می‌مانند و بر مبن...
[ 4 ] - تبیین معیارهای رضایتمندی از نمایشگاههای موقت با رویکرد بهره‌گیری از شاخص‌های کالبدی بازارهای سنتی ایرانی
در نمایشگاههای موقت اغلب به ایجاد پوشش توسط سازه توجه میشود و معماران کمتر به ملالآور بودن بازدید و نیازهای مخاطبان توجه دارند. با توجه به کارایی مطلوب بازارهای سنتی در طول سالیان متمادی میتوان گفت که اصول کالبدی رعایت شده در بازارهای سنتی، امکانی برای حل مشکلات موجود در نمایشگاههای موقت خواهند بود. بدین منظور خصیصه‌های بازارهای سنتی استخراج گردید و با مشاهده میدانی بازارهای پنج شهر متفاوت...
[ 5 ] - بررسی رابطه فرم ساختمان های مسکونی با میزان مصرف انرژی آنها در اقلیم گرم و خشک شهر سمنان
ارائه راهکارهای مناسب برای بهینه سازی مصرف انرژی ساختمان در تمامی کشورها امر بسیار مهمی به شمار می‌آید که باید به یک عزم همگانی تبدیل شود تا از این طریق سهم نسلهای بعدی از سوخت‌های فسیلی حفظ گردند. با توجه به سهم عمده اتلاف انرژی در بخش ساختمان، اقدام جهت شناخت علل اتلاف انرژی و برنامه ریزی برای حذف آنها ، جز اولویت های بخش طراحی مسکن قرار گرفته است. استفاده بهینه از سیستم های غیرفعال خورشیدی ...
[ 6 ] - مدل یابی معادلات ساختاری (SEM) شاخصه های شهر دوستدار سالمند پایدار در تهران
هدف از این پژوهش بررسی میزان همبستگی و ارتباطات بین عوامل مربوط به شهر دوستدار سالمند که توسط سازمان بهداشت جهانی معرفی شده، است. میزان تأثیر آنها بر متغیر وابسته یعنی شهر دوستدار سالمند پایدار در شهر تهران سنجیده می شود. این پژوهش به روش پیمایشی صورت گرفته و پرسشنامه استاندارد سازمان بهداشت جهانی به روش غیر تصادفی هدفمند در بین 115 نفر از صاحب نظران توزیع شده است. تجزیه وتحلیل اطلاعات و ...
[ 7 ] - یادگیری طبیعی، مطالعه‌ای بر مبنای مشاهدۀ رفتار کودکان در مدرسۀ طبیعت کاوی‌کنج مشهد
فرصتهای کودکان برای داشتن تجربۀ آزاد و مستقل (پیش‌نیاز اصلی یادگیری طبیعی) در فضاهای باز محیطهای شهری کاهش یافته است. پژوهشهای پیشین بر نقش ادراک والدین از ایمنی صحه نهاده‌اند. از سوی دیگر، شهرهای بزرگ شاهد جدایی بی‌سابقه‌ای از عناصر و فرایندهای طبیعی بوده‌اند. ویلسون باور دارد که ما تمایل ذاتی به نزدیکی به چیزهای طبیعی داریم. نیاز به دانش عینی دقیق‌تر دربارۀ رفتار فضایی کودکان در فضاهای باز نس...
[ 8 ] - شناسایی عوامل مؤثر بر اجتماع‌پذیری در دو گونۀ مسکن حیاط‌دار و بدون حیاط (مورد مطالعه: ناحیۀ یک منطقۀ آزادگان شهر ایلام)
با کاهش روابط اجتماعی در خانه‌های امروزی نسبت به گذشته، توجه به خصیصه‌های محیطهای مسکونی اهمیت یافته است. تحقیقات از فردگرایی به عنوان منشأ ناهنجاری‌های اجتماعی از جمله: عدم شناخت خود، خودکم‌بینی، اختلالات روانی، پیری زودرس و افزایش معضلات اخلاقی در میان جوامع شهری امروزی یاد می‌کنند. خانه به عنوان اصلی‌ترین محیط زندگی انسان نقشی تعیین‌کننده در بروز رفتارهای اجتماعی افراد دارد؛ بنابراین افزایش...
[ 9 ] - شناسایی مولفه های مکان دوستدار کودک در محلات مسکونی
تحرک کودکان طی 20 سال اخیر به‌طور چشمگیری کاهش یافتهاست به‌طوری‌که 25% کودکان روزی بیش‌تر از چهار ساعت بازی رایانه‌ای بدون تحرک دارند. عدم قابلیت محلات مسکونی کودکان یکی از مهم‌ترین عوامل ایجاد این عارضه است. حال این سؤالات مطرح شدهاند که مؤلفههای مکان دوستدار کودک در محلات مسکونی کدامند؟ و میزان اهمیت هر یک از مؤلفه‌ها چگونه است؟ ابتدا با مطالعه کتابخانه‌ای مؤلفههای محیطهای دوست‌داشتنی بر...
[ 10 ] - بررسی قابلیت ادراک محیط در سیستم واقعیت مجازی بر اساس مؤلفههای ادراک بصری
محیط بصری واقعیت مجازی به‌عنوان یکی از فناوری‌های روز دنیای مجازی که جایگاه ویژه‌ای در علوم مختلف و به‌خصوص معماری یافته است، ﺗﺠﺮﺑﻪ ﺑﺼﺮی واﻗﻌﯽ را در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﭼﺸﻢ ﮐﺎرﺑﺮان رقم می‌زند. با توجه به گسترش روزافزون استفاده از فناوری واقعیت مجازی، بررسی ادراک بصری مخاطب به‌عنوان یکی از مباحث کلیدی رابطه انسان-محیط، در این فناوری در راستای شناخت و ارتقای قابلیت‌های آموزشی، پژوهشی و طراحانه آن در حوزه معمار...
[ 11 ] - بررسی شاخص های مطلوب مرتبط با فضاهای سکونتی سالمندان
در حال حاضر می‌بایست به جستجوی راهکارهایی برای بهبود مسکن سالمندان به منظور ارتقای امید به زندگی و سلامت آنان در عصر حاضر ایران بود. منظور از مسکن به عنوان یکی از اصلی ترین و ابتدایی ترین نیازهای انسان، صرفاً یک سرپناه نیست. مفهوم سکونت فراتر از استقرار در یک فضای بسته است. این مطالعه به بررسی عوامل مرتبط با افزایش امید به زندگی سالمندان در فضاهای کالبدی سالمندان پرداخته و مسکن متناسب با آنان د...
[ 12 ] - مقایسه تطبیقی مؤلفههای تأثیرگذار بر بهبود رضایتمندی سکونتی در مجموعههای مسکونی اقشار کم درآمد (مطالعه موردی: مجتمع مسکونی مهر غدیر، مجتمع مسکونی مهر فرهنگیان و مجتمع مسکونی مهر کوی رضا)
مسکن مهر در راستای پاسخ به نیاز سرپناه اقشار متوسط و ضعیف جامعه برنامهریزی و ساخته شد اما تا چه اندازه این پروژه موفق بوده و رضایتمندی ساکنان را به همراه دارد؟ در شهر همدان با توجه به گوناگونی فراوانی که در طراحی این مجموعهها دیده میشود (بعضی محصور و بعضی متصل به بافت شهری)، مسکن مهر کمتر محور مطالعه بوده است. به همین منظور پژوهش حاضر با تمرکز بر مؤلفههای کالبدی و فضایی حاکم بر مجموعههای ...
[ 13 ] - Introducing a Lightweight Structural Model via Simulation of Vernacular “Pa Tu Pa” Arch
The knowledge of Iranian vernacular structures is based on geometry, and there is a possibility of recreating such structural patterns aimed at producing movable structures. The purpose of this research was to utilize the patterns of vernacular structures to provide a lightweight structural model. The questions raised included how to create various forms based on the structural history of any r...
Co-Authors