یوسف عالی عباس آباد

استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه پیام نور، مرکز سمنان

[ 1 ] - تحلیل ساختاری شعر اسطوره¬ای «معراج‌نامة» شفیعی کدکنی

«معراج‌نامه» شفیعی کدکنی از اشعار سمبولیسم اجتماعی و از نمونه­های رؤیابینی در ادبیات فارسی است. این ­شعر نُه قسمتی شامل رمز و سمبل­های خاصی است که شاعر با تکیه بر آنها، به راهنمایی «دل» در دوزخ، بهشت و زمین که تأویلی از اندیشة خود اوست؛ زده است. شعر دارای شش وادی است. وادی اول، مرحلة رهایش راوی و یافتن الهام، وادی دوم دسترسی به نیروی عقلانی و فکری و سیر بسیار فراتر از حدّ انسانی، وادی سوم با تمثی...

[ 2 ] - غم غربت در شعر معاصر

نوستالژی یا غم غربت، در اصطلاح به حسّ دلتنگی و حسرت انسان‌ها نسبت به گذشته و به آن چیزهایی است که در زمان حال آنها را از دست داده‌ است. اوضاع و احوال سیاسی، اجتماعی و کلاً وضع زندگی انسان‌ها در ایجاد حسّ نوستالژی مؤثر است. تقریباً تمام شاعران و هنرمندان در آثار خود به نحوی غم غربت و دلتنگی‌های حاصل از آن را با ابزارها و تصویرهای شعری گوناگون بیان کرده‌اند؛ ولی در نزد بعضی از آنان این غم، تبدیل به ا...

[ 3 ] - تطبیق دو مفهوم «تعلیم» و «تربیت» بر اساس آراء غزالی و عنصرالمعالی

تحلیل تطبیقی دو مفهوم «تعلیم» و «تربیت» بر اساس آراء ابوحامد محمد غزالی توسی و عنصرالمعالی، رویکردهای خاصی را در شیوه‌ها و روش تعلیم و تربیت نشان می‌دهد. با اینکه موضوع فکر و روش خِردورزی غزالی، در ظاهر بر اساس مبانی تعلیمی و تربیتی انسان نیست، تأمل در متن نوشته‌هایش، وجود و ظهور چنین ‌پدیدۀ تربیتی‌‌تعلیمی را نشان می‌دهد؛ به‌گونه‌ای که حجم بیشتر کتاب کیمیای سعادت را همین ‌مباحث...

[ 4 ] - تحلیل ساختار روایی، نقد متن و بــــازخوانی داستان «پیرچنگی» براساس روایت شناسی بلاغی

در این مقاله ابتدا دربارة روایت، رمان، چندبعدی و چندآوایی آن، زاویة دید، روایت‌گیر، راوی، نویسندة ضمنی، شخصیت‌پردازی، و ... از نظریه‌پردازان رمان و ساختار روایی آن مانند باختین، رابرت اسکولز، کریستف بالایی، رامان سلدن، پیتر ویدوسون و پیرو زیما یاد کرده‌ایم. در نقد متن و تحلیل گفتمان شخصیت‌ها در شکل-گیری روایت، تغییر وضعیت، گفتمان، صحنه‌پردازی و دیگر مؤلفه‌های داستان و روایت از نظریات تزوتان تود...

[ 5 ] - تطبیق دو مفهوم «تعلیم» و «تربیت» بر اساس آراء غزالی و عنصرالمعالی

تحلیل تطبیقی دو مفهوم «تعلیم» و «تربیت» بر اساس آراء ابوحامد محمد غزالی توسی و عنصرالمعالی، رویکردهای خاصی را در شیوه‌ها و روش تعلیم و تربیت نشان می‌دهد. با اینکه موضوع فکر و روش خِردورزی غزالی، در ظاهر بر اساس مبانی تعلیمی و تربیتی انسان نیست، تأمل در متن نوشته‌هایش، وجود و ظهور چنین ‌پدیدۀ تربیتی‌‌تعلیمی را نشان می‌دهد؛ به‌گونه‌ای که حجم بیشتر کتاب کیمیای سعادت را همین ‌مباحث...

[ 6 ] - جستاری در مفهوم آرمانشهر از دیدگاه مهدی اخوان ثالث

موضوع مقاله، آرمانشهر در اندیشه مهدی اخوان ثالث است. این پژوهش درپیِ جواب‌دادن به این سؤال است که در شعر اخوان ثالث، آرمانشهر چه مؤلفه‌هایی دارد؟ این مؤلفه‌ها در اندیشه و شعر او به چه صورتی به کار رفته است؟ دامنه مفاهیم آرمانشهر به کدام مبانی محدود می‌شود و هنگام بررسی و تبیین اصطلاحات آرمانشهر در شعر اخوان، چه تعریفی از آنها می‌توان کرد و ساختار آنها را تعیین نمود. در این مقاله، تحلیل محتوایی (...