هیبت الله نژندی منش
استادیار دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی
[ 1 ] - جایگاه بزه دیده، در اساسنامه دیوان کیفری بین المللی
از اواخر سده بیستم میلادی، حمایت از بزه‌دیدگان در نظام بینالملل در قالب جنبش‌های حمایت از بزه‌دیدگان، کنوانسیون‌ها و دیگر اسناد بینالمللی مورد توجه جدی جامعه جهانی قرار گرفته است. اساسنامه دیوان کیفری بینالمللی مقررات قابل توجهی در خصوص حمایت از بزه‌دیدگان و بازماندگان جنایت‌های بینالمللی را دربر دارد و در مواردی اقدام به نوآوری نموده و جایگاه رفیعی را برای بزه‌دیده در فرآیند عدالت کیفری بی...
[ 2 ] - سازوکارهای دیوان بین المللی کیفری برای مبارزه با بی کیفری
پدیده بی کیفر ماندن آن دسته از افرادی که مرتکب اعمالی تحت عنوان جنایات بین المللی می شوند مشکلاتی را در روابط میان دولتها و جامعه جهانی ایجاد نموده است. در بررسی های تاریخی می توان شاهد این امر بود که در میان متهمان به ارتکاب جنایات بین المللی همواره کسانی که از مصونیت یا اقتدار کافی برخوردار بوده اند هیچگاه به میل خود تسلیم عدالت نشده اند. گستردگی اثرات زیانباری که جنایات بین المللی ...
[ 3 ] - قابلیت اعمال قاعده ممنوعیت توسل به زور یا تهدید به آن در فضای ماورای جو
فضای ماورای جو عبارت است از فضایی که از آخرین نقطه محدوده هوایی فوقانی قلمرو هر کشور شروع می‌شود و شامل ماه و دیگر اجرام سماوی می‌گردد. حقوق فضای ماورای جو عبارت است از مقررات حاکم بر اکتشاف و بهره‌برداری از فضای ماورای جو که از زمان اولین پرتاب ماهواره به فضا در سال 1957 توسط انسان شروع به رشد و توسعه کرد. یکی از اصول مهم حقوق بینالملل نیز که شکل قاعده آمره پیدا کرده است، قاعده ممنوعیت توسل ب...
[ 4 ] - رابطه میان عرف موخر و معاهده در چارچوب ماده 10 اساسنامه دیوان کیفری بینالمللی
معاهده به عنوان یک سند بینالمللی با عرف ارتباط تنگاتنگی دارد. اساسنامه دیوان کیفری بین المللی در ماده 10 به امکان هم‌زیستی میان عرف و معاهده اشاره نموده است. این ماده این سوال را مطرح می سازد که دیوان موظف به تبعیت از عرف های موخر بر اساسنامه است و این امر که دیوان‌ها و دادگاه‌های کیفری دیگر می‌توانند عرف‌های موخر بر اساسنامه دیوان را در نظر گیرند و یا موظف به تبعیت از اساسنامه هستند؟ همچنین ...
[ 5 ] - تأملی بر احقاق حقوق قربانیان سلاحهای شیمیایی در پرتو صلاحیت مدنی جهانی: با تأکید بر قربانیان ایرانی کاربرد سلاحهای شیمیایی جنگ عراق علیه ایران
نقض مقررات حقوق بینالمللِ مربوط به حمایت از فرد انسانی، چه در زمان صلح و چه در زمان جنگ، میتواند منجر به جنایت بینالمللی شود. رسیدگی به این جنایات، ازجمله میتواند از رهگذر اعمال صلاحیت جهانی کیفری عینیت یابد. در این نوشتار، این پرسش قابل طرح است که آیا حقوق بینالملل به کشورها اجازه میدهد تا صلاحیت مدنی فراسرزمینی خود را نیز اجرا کنند؟ در این پژوهش، نگارنده به بررسی این مسئله پرداخته است که از من...
[ 6 ] - نقش دیوان بینالمللی دادگستری در برقراری حاکمیت بینالمللی قانون
حاکمیت قانون، به مفهوم تحدید قدرت خودسرانۀ دولت به‌منظور حفظ حقوق و آزادی‌های بنیادین فردی از ارکان اساسی دموکراسی است. از سوی دیگر در عرصۀ بینالمللی، حاکمیت قانون ابزاری در جهت حفظ صلح و امنیت بینالمللی ترویج و اعتلای حقوق بشر و پایبندی ارکان تصمیم‌گیر به مقررات پذیرفته‌شده است. با توجه به ساختار و واقعیت‌های حاکم بر جامعۀ بینالمللی، مفهوم حاکمیت قانون در عرصۀ بینالمللی به‌صورت متفاوتی از ...
[ 7 ] - مطالعه ی تطبیقی جبران ضرر در جنایات درحقوق ایران و حقوق بینالملل کیفری
در حقوق ایران به لحاظ وجود قصاص و دیه به‌عنوان واکنش شرعی در برابر جنایات، اختلافاتی ایجاد شده است. مشهور فقها همچنان بر اساس مبانی فقهی، ضمان مرتکب به خساراتی علاوه بر دیه را مشروع ندانستهاند. بعلاوه اینکه گسترهی جبران خسارات در حقوق ایران در مواردی محدود و در حقوق بینالمللی کیفری بصورت وسیعتر، بزهدیدهی غیرمستقیم را نیز شامل شده است. البته ضرورت جبران کامل خسارات ناشی از جنایات در حقوق ب...
[ 8 ] - امکان سنجی حقوقی توصیف ترور سردار سلیمانی و دیگران به مثابه جنایت علیه بشریت
در سوم ژانویه 2020 دولت ایالات متحده آمریکا بوسیله پهپاد یک مقام عالی نظامی ایران را به همراه چند تن دیگر از همکارانشان در فرودگاه بغداد به شهادت رساند. این اقدام ایالات متحده آمریکا به دستور مستقیم رئیس جمهور این کشور صورت گرفت. در این نوشتار به بررسی این سوال پرداخته شده است که آیا می توان ترور سردار سلیمانی و دیگر همکاران ایرانی ایشان را جنایت علیه بشریت توصیف کرد؟ برای پاسخ به این سوال، نو...
Co-Authors