حسین اترک
دانشیار دانشگاه زنجان
[ 1 ] - منشأ الزامهای اخلاقی از نظر کریستین کرسگارد
یکی از موضوعات فرا اخلاقی، بحث از منشأ الزامهای اخلاقی است. مسئله این است که الزامهای اخلاقی، یعنی بایدها و نبایدهای اخلاقی از کجا ناشی میشوند؟ به باور خانم کریستین کرسگارد، فیلسوف معاصر آمریکایی، منشأ الزامهای اخلاقی هویت اخلاقی انسان و انسانیت انسان است. انسان به دلیل خودآگاهیاش به صرف میل به چیزی آن را انجام نمیدهد، بلکه از خود میپرسد که آیا درست است که مطابق میل خویش رفتار کنم؟ کرسگا...
[ 2 ] - معناشناسی «خوب» از نظر ناول اسمیت
یکی از موضوعات مهم فرا اخلاقی معناشناسی واژه «خوب» است. در این زمینه آرای مختلف شناختاری و غیرشناختاری وجود دارد. ناول اسمیت با تقسیم الفاظ بر اساس کارکردشان به سه گروه احساسی (A)، الزامی (G) و توصیفی (D) واژه خوب را نیز بهعنوان یک واژه احساسی دارای کارکرد تحریک و ایجاد علاقه و هم بهعنوان واژۀ الزامی بهمعنای شایسته انتخاب یا انجامدادن میداند. وی معتقد است معنای خوب چیزی جز کاربردهای مختلفی...
[ 3 ] - مسأله شرّ و فاعلیت خدادر جهان
چکیده: این مقاله به یکی از مسائل مهم و چالشبرانگیز در علم کلام و فلسفه دین یعنی مسأله شرّ میپردازد. سئوال اصلی این است که چرا با وجود خداوند عالم قادر خیرخواه مطلق ما همچنان شاهد وجود شروری در عالم از قبیل شرور طبیعی و اخلاقی هستیم؟ پاسخهای متعددی مانند: موهوم یا عدمی بودن شر، لازمة جهان طبیعی بودن، ضرورت شرور قلیل برای خیرهای کثیر و ... به این مسأله داده شده است.به نظر میرسد علت اصلی...
[ 4 ] - بررسی تأویلات خواجه نصیر طوسی از آیات معاد در رساله آغاز و انجام
خواجه نصیر طوسی، فیلسوف، متکلم و عارف نامی شیعی، در رساله گرانسنگ آغاز و انجام، تأویلات گستردهای از آیات معاد ذکر کرده است که فهم و تصویر جدیدی از معاد بهدست میدهد که بسیار متفاوت از تصویر کلامی رایج از معاد است. وی ازدواج با حورالعین را به اتحاد با صور علمی؛ روز جمع بودن قیامت را به ارتفاع زمان و مکان و جمع شدن خلق اولین و آخرین؛ «اذا الوحوش حشرت» را به حشر انسانها بر صورت ذاتیشان؛ برزخ ...
[ 5 ] - تحلیل ماهوی «غیبت» در اخلاق اسلامی
هدف این مقاله تحلیل ماهیت «غیبت» و بیان برخی از احکام آن از منظر اخلاق اسلامی است. سؤال اصلی تحقیق این است که ارکان غیبت چیست و چه چیزهایی در تحقق غیبت شرط اصلی هستند؟ برای پاسخ به این پرسش، پس از تحلیل تعاریف مختلف، قیودی که تصور میشد جزء ارکان غیبت باشند از هم تفکیک گردید و مورد بحث و بررسی قرار گرفت. از نتایج این پژوهش این است که اجزای ماهوی غیبت چهار چیز هستند: 1.در غیاب؛2. انسان معین دیگر...
[ 6 ] - بررسی نقش جبرئیل در نزول لفظی وحی از منظر عرفان اسلامی
این مقاله پس از آنکه بهاجمال دیدگاههای مطرح در حقیقت نزول وحی را بیان میکند، بر اساس اندیشههای عرفانی در تحلیل و بیان مراتب هستی و تجلّی حق در این مراتب، بیان میکند که قرآن کریم نیز ضرورتاً منفصل از مراتب پیشین هستی نیست و در هر مرتبهای متناسب با آن مرتبه، حضور دارد؛ ازاینرو از مرتبه «عنداللهی» و «ام الکتابی» تا مرتبه مادی، متناسب با هر مرتبهای، به صورت اجمال یا تفصیل حضور دارد. بهطبع ا...
[ 7 ] - تأثیر نگرش «فوق تجردی به نفس» بر سبک زندگی انسان بر اساس فلسفة ملاصدرا
این مقاله در زمینۀ فلسفۀ ملاصدرا به بررسی این پرسش از دیدگاه وی میپردازد که نظریۀ فوق تجردی نفس چه تأثیری بر زندگی فردی دارد؟ روشن است که سبک زندگی هر فردی رابطۀ تنگاتنگی با نوع تفکر و نگرش وی دارد. فردی که نگرش ملحدانه به زندگی دارد با فردی که دارای نگرش موحدانه است، سبک و شیوۀ زندگی مختلفی خواهند داشت. از نظر ملاصدرا نگرش افراد بسته به سعة وجودی آنها متفاوت است. منظور از نگرش فوق تجردی به ...
Co-Authors