عبدالحمید واسطی

محقق حوزوی

[ 1 ] - روش شناسی کشف و اعتبارسنجی اسباب نزول (الگوریتم دستیابی به اسباب نزول آیات)

مساله این مقاله، دستیابی به روش قدم‌به‌قدم برای کشف اسباب نزول آیات قرآن و شاخص‌های اعتبارسنجی آنهاست. در این بحث که از مباحث علوم قرآنی است، با روش کتابخانه‌ای، پس از تعریف و کاربرد دانش اسباب نزول، منابع متقدم و متأخری که سبب نزول آیات را ارائه کرده‌اند، بر اساس تاریخ تدوین فهرست شده و تفاسیری که بیشتر به بحث اسباب نزول پرداخته‌اند، معرفی شده است. سپس پنج شاخص برای ارزیابی و اعتبارسنجی این من...

[ 2 ] - روش‌شناسی تحلیل لغت در فرایند استنباط فقهی(الگوریتم یا روش قدم‌به‌قدمِ دست‌یابی به معنای مفرداتِ ادله)

مسئلۀ این بحث، دست‌یابی به روشی قدم‌به‌قدم برای کشف معنای لغاتی است که در ادلۀ فقهی به‌کار رفته‌اند. در این بحث، با روش کتابخانه‌ای، پس از ارائۀ مبانی و پیش‌فرض‌های اصولِ ‌فقهی، مانند بررسی حجیت قول لغوی، ابتدا آسیب‌های محتمل در تحلیل لغوی برشمرده شده‌، سپس 13 گام اصلیِ دارای ترتیب، برای تحلیل رَوِشمند و حجیت‌دارِ یک لغت عرضه گردیده است. منابع لغویِ لازم به ‌ترتیبِ زمان معرفی شده‌اند، منابع پیرامونی ...

[ 3 ] - سه گلوگاه برای گسترش قلمرو اجتهاد

هدف مقاله تعریف، تفسیر و تبیین زیرساخت‌های «تفقه در مقیاس کلان» یا «اجتهاد نظام‌ساز و تمدن‌ساز» است. مسأله مقاله این است که قلمرو اجتهاد، عملاً منحصر به «احکام فعل مکلف» شده است، آیا ظرفیت فقه، واقعا به­همین مقدار است؟ فرضیه مؤلف چنین است: «اجتهاد، تلاش معرفتی روشمند برای دست‌یابی به نظر خداوند (اعم از توصیف‌ها و تجویزها) از منابع معتبر براساس مدارک معتبر است». براساس این فرضیه، «اجتهاد» اختصاص ...

[ 4 ] - روش تحقیق شبکه ­ای روش معیار در تولید علم

  با توجه به مبنای هستی­شناختی و معرفت­شناختیِ «رئالیسم شبکه­ای» که پدیده­ها را دارای وجود استقلالی از فاعل شناسا و قابل کشف و دارای ابعاد، سطوح، لایه­ها و زوایای مختلف- هم در اصل وجودشان و هم در ظهور و بروزشان- می­داند، روش موجّه برای کشف حداکثری از واقعیت­ها چیست؟ فرضیة مؤلف در پاسخ به این مسئله چنین است: «روش تحقیقِ شبکه­ای که مبتنی بر گسترۀ شبکۀ هستی و معادلات حرکت در این شبکه است، روش م...

Co-Authors