نرگس فتحعلیان

استادیار گروه فیزیک دانشگاه پیام نور

[ 1 ] - وابستگی نظریه های چندجهانی به افق مفهومی نظریه پردازان

نظریه­های چندجهانی در فیزیک معاصر بحث‌برانگیز بوده­اند. براساس این نظریه­ها­ گروه بزرگی از جهان‌های دیگر وجود دارد که با آنها تماسی نداریم و هرگز نیز نخواهیم داشت. بحث تعدد جهان­ها که ماهیتی فلسفی دارد، تنها مختص فیزیک معاصر نبوده، بلکه ایده­ای تاریخی است. گفته می­شود، نظریه­ چندجهانی معاصر، علمی است و لذا با نظریه­های پیش از خود متفاوت است. ما با بررسی تاریخی این نظریه­ها نشان می­...

[ 2 ] - عدم تقارن ترمودینامیکی زمان و فرضیه ی گذشته برای کیهان اولیه

بر اساس تجربه ی روزمره و فهم متعارف به نظر می‌رسد تفاوتی بین گذشته و آینده وجود دارد که آن را «پیکان زمان» می‌نامیم. تبیین‌های متفاوتی برای پیکان زمان ارایه شده که یکی از آن ها پیکان ترمودینامیکی است. اما قوانین بنیادی فیزیک، به ویژه قوانین نیوتن و مکانیک آماری–که انتظار می رود تبیین گر قوانین پدیدارشناختیِ ترمودینامیک باشند- عدم تقارنی را نشان نمی‌دهند. بولتزمن کوشید عدم تقارن ترمودینامیکی را ب...

[ 3 ] - توابع تعمیم یافته پتانسیل پایه کلاتون-براک در فرمول بندی MOND

در این مقاله مجموعه­ای از توابع پتانسیل پایه معرفی می­شود که در بسط پتانسیلِ تعمیم­یافتۀ نیوتنی دیسک­های نازک کهکشانی به­کار می‌رود. در اینجا توابع پتانسیل پایۀ کلاتون‌ـ‌براک را در دینامیک تصحیح‌شدۀ نیوتنی، برای دیسک­های نازک کهکشانی بازسازی می‌کنیم. سپس با استفاده از این توابع پایۀ اصلاح‌شدۀ جدیدْ توابع پتانسیل تعمیم­یافتۀ دیسک­های کوزمین و نمایی را بسط می­دهیم و با محاسبۀ ضرایب بسط و همگرایی کو...