مرتضی سازجینی
دانشجوی دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم
[ 1 ] - سبک شناسی سوره ذاریات
سبکشناسی متون، از جمله روشهایی است که ما را به معنا و مفهومسازیهای متکلم و جنبههای زیبایی متون راهنمایی میکند. پژوهش حاضر بر اساس معیارهای سبکشناسی، به بررسی زیباییهای ادبی سوره ذاریات در سه سطح زبانی، ادبی و فکری پرداخته است. حاصل بررسی بدین صورت است که کلمات و صوت حاصل از آنها در جلب توجه مخاطب و خواننده تأثیر و ارتب...
[ 2 ] - نقد انگاره افسانه بودن داستان هاروت و ماروت
در سالهای اخیر شبهات قرآنی از طریق محیط‌های مجازی فزونی گرفته است. یکی از این موارد، کتابی به نام «نقد قرآن، دکتر سُها» است. وی در یکی از نقدهای خود، داستان هاروت و ماروت را افسانه پنداشته و علی رغم ثبت تاریخ بابل، بیان میکند که هیچ سند تاریخی و باستان شناسی در تایید آن وجود ندارد، همچنین فرستادن فرشتگان برای تعلیم سحر به جای هدایت مردم را کاری ظالمانه قلمداد میکند. شبههی دکتر سها براین مبن...
[ 3 ] - بررسی مسئله تحریف عهد قدیم (تورات) از نگاه قرآن کریم
این پژوهش، برای روشن شدن معنای تحریف تورات که در قرآن بدان اشارت رفته است، انجام پذیرفت. تحریف در لغت به معنای بازگشت از اصل است و به معنای تغییر و تبدیل در لفظ نیست. با توجه به معنای لغوی و کاربردهای واژه تحریف در قرآن، تعریف دانشمندان متأخر علوم قرآنی بدین صورت که هرگونه تغییری در لفظ و معنا را تحریف می‌دانند، با قرآن و کتب لغت منطبق نیست؛ بلکه تحریف در قرآن که در مورد تورات بکار رفته است، به...
[ 4 ] - مبانی تفسیری تفسیر آسان
تفسیر آسان تالیف مفسر معاصر آیت الله محمد جواد نجفی خمینی است که منتخبی از تفاسیر معتبر میباشد. تفسیر آسان فاقد مقدمه‌ای جامع و کامل است که بیانگر مبانی، قواعد و روش تفسیری مفسر باشد. با توجه به جایگاه تفسیر آسان به عنوان یکی از تفاسیر معتبر معاصر و اهمیت مبحث مبانی تفسیری، پژوهش حاضر عهده دار تبیین مبانی تفسیری تفسیر آسان میباشد. با بررسی انجام شده، وحیانی بودن قرآن، حجیت سنت معصومان (ع) در ت...
[ 5 ] - مطالعات میان رشته‌ای قرآن کریم و تمایز آن با پژوهش‌های تطبیقی و تفسیر علمی
با توجه به جدید بودن مطالعات میان رشته‌ای قرآن و برداشت‌های متفاوت از آن، تعریفی منسجم و همچنین بیان وجه تمایز آن با تفسیر تطبیقی و تفسیر علمی ضروری می‌نماید. مطالعه میان‌رشته‌ای قرآن به این معنا است که شخص متخصص در علوم قرآنی، برای حل پدیده چندوجهی، از یافته‌ها و یا روش علوم دیگر به‌طور تخصصی استفاده کند. مطالعه تطبیقی قرآن، اغلب به معنای مطالعه تطبیقی بین تفاسیر مذهب شیعه و مذاهب اهل سنت،...
[ 6 ] - تجلّی اخلاق فردی در سوره قصص
در این پژوهش به بررسی فضایل اخلاق فردی در سوره قصص پرداخته شد. از داستان حضرت موسی (ع) و سایر افراد مطرح در سوره، نکات بسار مهمی در بُعد اخلاق فردی قابل برداشت است. از نکات اخلاقی استنباط شده از اعمال موسی (ع) میتوان به فضایلی همچون اخلاص در نیت، شکرگزاری، شجاعت، امیدواری و دعا را نام برد. از فضایل اخلاقی سایر افراد مطرح در داستان، میتوان به رازداری مادر و خواهر موسی (ع) که سال‌ها راز او را کت...
[ 7 ] - سبکشناسی سورة جمعه
یکی از مهمترین جنبههای اعجاز قرآن کریم، اعجاز ادبی آن است که این امر موجب شده قرآن کریم از دیرباز مورد توجه ادیبان و زبان‌شناسان قرار گیرد. با رشد و گسترش مباحث زبان‌شناسی در حوزه‌های تئوری و کاربردی، دانشمندان اسلامی به ارزش‌های این دانش پی برده، قوانین و شیوه‌های آن را با دقت بررسی کرده‌اند و در پی اجرای آن در قرآن کریم به عنوان بلیغ‌ترین کلام هستند. در این نوشتار، با تقسیم سورة جمعه به چه...
[ 8 ] - روش آیت‌الله معرفت در نقد روایات تحریف‌نما
مهمترین مستند مدعیان تحریف قرآن، مجموعه‌ای از روایات پراکنده است که از مدارک مختلف گردآوری شده‌است. در ردّ این گونه روایات، دانشمندان اسلامی روش‌های مختلفی را به‌کار برده‌اند، ولی بیشتر این روش‌ها جامعیت لازم را ندارند و یا حتی برخی از روشهایی که از سوی اهل تسنن به‌کار گرفته شده، خود منجر به شبهة تحریف قرآن شده‌است. از این رو، به‌کارگیری روشی صحیح و جامع در این امر از سوی علم...
[ 9 ] - رهیافت تربیتی در بررسی آیات 14 و 32 سوره مریم
در قرآن کریم به شباهت‌های حضرت یحیی(ع) با عیسى(ع) از لحاظ معنای نام، نوع خلقت، اعطای کتاب در کودکی، عدم ازدواج، نبی بودن و جزء صالحان بودن ایشان، اشاره شده است و در این زمینه جملات یکسانی در مورد هر یک از آن دو به کار رفته است؛ ولی تعبیر دو آیه از سوره مریم درباره آنها مختلف است. در چهاردهمین آیه از این سوره در مورد یحیی(ع) آمده است که نسبت به والدینش جباری عصی نبود ...
[ 10 ] - شیوه ی تبلیغ حضرت عیسی(ع) در قرآن کریم بر اساس آیه 125 سوره نحل
این پژوهش به بیان چگونگی شیوهی تبلیغ حضرت عیسی(ع) در قرآن کریم میپردازد. در این راستا ابتدا آیاتی که دربارۀ منزلت ایشان است، احصاء شده و سپس آیات مربوط به چگونگی تبلیغ ایشان بر اساس آیه 125سوره نحل بر سه محور حکمت، موعظه حسنه و جدال احسن، مورد بررسی قرار گرفته است. مقصود از تبلیغ در این تحقیق، برداشت مثبت، یعنی رساندن معارف حقه الهی به مردم است. قابل ذکر است که در این تعریف از شیوهی تبل...
[ 11 ] - معناشناسی توصیفی قول سدید در قرآن کریم
ترکیب واژگانی «قول سدید» از نظر معنا و مفهوم یکی از واژههای مهم قرآنی است که تاکنون با رویکرد معناشناختی بررسی نشده است. از طرفی هر گاه واژة سدید با واژة قول در کنار یکدیگر به کار رفته است، به واژة قول سرایت کرده و «قول سدید» را به معنای قولی محکم و بدون خدشه و شک، تبدیل میکند. ترکیب «قول سدید» در قرآن کریم از دایرة تنوع گسترده معنایی از قبیل قول معرو...
[ 12 ] - سبک شناسی سوره حُجُرات
یکی از مهمترین جنبههای اعجاز قرآن کریم، اعجاز ادبی آن است که این امر موجب شده که قرآن کریم از دیرباز مورد توجه ادیبان و زبان‌شناسان قرار گیرد. با رشد و گسترش مباحث زبان‌شناسی در حوزه‌های تئوری و کاربردی، دانشمندان اسلامی به ارزش‌های این دانش پی برده و قوانین و شیوه‌های آن را با دقت مورد بررسی قرار داده و در پی اجرای آن در قرآن کریم به‌عنوان بلیغ‌ترین کلام هستند. در راستای این هدف، در این ...
[ 13 ] - واکاوی ضوابط "بیان سخن" از منظر قرآن و روایات
یکی از مهمترین ابزارهای روابط انسانی، گفت و گو و بیان سخن میان یکدیگر است، از طرفی دیگر یکی از اهداف قرآن و روایات اهل بیت، هدایت انسان‌ها و نیز تنظیم و تصحیح روابط انسان‌ها با یکدیگر است. از این جهت لازم است که افراد بشر، روابط میان یکدیگر را بر اساس اصول و ضوابطی خاص که از منبعی وحیانی نشأت گرفته، استوار سازند. با نگاهی بر منابع وحیانی، می توان ضوابطی را اصطیاد نمود که انسان ها با بهره گیری و...