مسعود جان بزرگی
پژوهشگاه حوزه و دانشگاه
[ 1 ] - روان درمانگری چندبعدی معنوی: فعالسازی عمل معنوی و اثربخشی آن بر مشکلات روانشناختی مراجعان مضطرب
هدف مقاله حاضر تبیین «عمل» به عنوان حوزه کنشوری درمان چندبعدی معنوی و بررسی اثربخشی آن بر ابعاد مشکلات روانشناختی مراجعان مضطرب بوده است. روش پژوهش عبارت بوده است از تحلیل متون دینی، و بررسی اثربخشی درمان چندبعدی معنوی به روش نیمهتجربی با گروه کنترل به صورت گروهی، با استفاده از ابزارهای پرسشنامه ساختاریافته چندبعدی زندگی و آزمون اضطراب بک، که بر روی گروه نمونه مراجعان مضطرب مراکز مشاوره انج...
[ 2 ] - اصول و الگوی تعاملی همسران و خانوادهدرمانگری مذهبی
عملکرد مطلوب خانواده مستلزم ارتباط مناسب همسران است که این ارتباط الگوی تعاملی مناسبی را طلب میکند. پژوهش حاضر با هدف تدوین اصول تعاملات زوجین و خانواده و عرضه الگوی ارتباطی مناسب انجام شده است. این پژوهش حاصل تحلیل متون دینی (قرآن و روایات) و یافتههای روانشناسی است و روش آن، تحلیل محتوا است. طبق نتایج حاصل از پژوهش، اصول حاکم بر روابط همسران و تعامل اعضای خانواده چنین است: «حقیقت مشترک»، «ه...
[ 3 ] - اصول روان درمانگری چند بعدی معنوی
اغلب الگوهای رواندرمانگری در حوزه ادراک، به دو موضوع هستی و خودِ ادراکشده میپردازند. هدف پژوهش حاضر بررسی ادراکهای مبنا و تنظیم اصول الگوی چندبعدی معنوی است. این پژوهش حاصل تحلیل متون دینی (قرآن کریم و روایات)، متون و یافتههای روانشناختی و تجربه بالینی است. یافتهها نشان میدهند انسان دارای دو بعد معنوی و طبیعی، اما متعادل و توحیدی است. این ابعاد خود از وجوه مختلفی برخوردارند که بیانگر پی...
[ 4 ] - معناشناسی اختلال «اضطراب فراگیر» از دیدگاه قرآن کریم
«اضطراب فراگیر» اختلالی مزمن است که نمود بالینی آن در طول عمر نسبتاً ثابت و آمار بهبودی کامل آن پایین است. بنابراین، درک ما از این پدیده پیچیده نیاز به افق متفاوتتر دارد. هدف از این پژوهش، معناشناسی این اختلال از دیدگاه قرآن کریم بوده است تا بتواند ما را به تعریف این مسئله، عوامل زمینهساز و فرآیند شکلگیری آن برساند. این پژوهش با روش تدبر کلمهای انجام شده است. نتایج حاصل از تحلیل محتوای متن ...
[ 5 ] - بررسی ارتباط «خودپنداره» با «خداپنداره» در درمان مذهبی (معنوی) اختلالات روانی
هدف پژوهش حاضر، بررسی ارتباط «خودپنداره» با «خداپنداره» در درمان مذهبی (معنوی) اختلالات روانی است. روش کار بررسی ارتباط مفاهیم مربوط به خودپنداره و خداپنداره در منابع اسلامی و تحقیقات تجربی بوده است. یافتههای پژوهش نشان میدهد در درمان مذهبی (معنوی)، حضور و غنیشدن شناختها و باورهای مذهبی مربوط به تصور از خدا، در همه افراد منجر به اصلاح خداپنداره و سلامت روانی نمیشود. برخی آیات قران مجید به ...
[ 6 ] - ثأثیر روانبنههای ناسازگار نخستین برتحول روانیـ معنوی: یک متغیر تعدیلگر در رواندرمانگری
این پژوهش با هدف بررسی ثأثیر روانبنههای ناسازگار نخستین بر تحول روانی- معنوی انجام شده است. بدین منظور،150 نفر از میان دانشجویان دانشگاههای شهر تهران انتخاب شدند و به نسخه دوم پرسشنامه تحول روانی- معنوی و نسخه سوم پرسشنامه روانبنههای ناسازگار نخستین پاسخ دادند. دادههای حاصل با استفاده از روشهای آماری همبستگی پیرسون و رگرسیون چندمتغیره تحلیل شدند. نتایج همبستگی حاکی از ارتباط معکوس معنا...
[ 7 ] - الگوی «تنظیم رغبت براساس زهد اسلامی» و مقایسه آن با «درمان شناختی رفتاری» در کاهش اضطراب
هدف این پژوهش عبارت بود از معرفی الگوی تنظیم رغبت در اسلام (مبتنی بر مفهوم زهد) به عنوان یک الگوی شناختی هیجانی برای کاهش اضطراب و مقایسه آن با درمان شناختی رفتاری مراجعان بود؛ این الگو، رغبت به دنیا را تابعی از رغبت به آخرت وزندگی دنیا را مقدمه زندگی آخرت و رغبت مستقل بهدنیارا آسیب میداند. این الگو با روش اجتهادی از متون اسلامی استخراج و در قالب یک برنامه درمانی برای مداخله بالینی طراحی شد....
[ 8 ] - کاربرد نظریه حوزههای معنایی در مطالعات واژگانی ساختار شخصیت بر پایه منابع اسلامی
این پژوهش با هدف بررسی کاربرد نظریه حوزههای معنایی در مطالعات واژگانی ساختار شخصیت بر پایه منابع اسلامی انجام شده است. سؤال اصلی پژوهش این بود که در مطالعاتِ واژگانیِ ساختارِ شخصیت، دادهها قبل از آنکه مورد تحلیل عاملی قرار گیرد، چه تحلیل و بررسیهای کیفی باید بر آنها انجام شود؟ و نظریه حوزههای معنایی چه نقش و کاربردی در این زمینه میتواند داشته باشد؟ روش پژوهش، کیفی از نوع تحلیل مفهومی بود. نتا...
[ 9 ] - مروری بر وضعیت تجربی رواندرمانگریها در ایران
در ایران بیش از سیصد پژوهش درباره رواندرمانگری چاپ شده است. هدف این پژوهش پاسخ دادن به این سؤالها بود که پرکاربردترین رویکرد رواندرمانگری کدام است؟ اندازۀ اثر مداخلات درمانی، در طول درمان و در پیگیریهای چقدر بوده است؟ این پژوهش با بررسی حدود 77 مقاله درصدد پاسخگویی به این سؤالات بود. روش این مطالعه از نوع مطالعات کیفی و فراتحلیل میباشد. برای تجزیه و تحلیل دادهها و تعیین قدرت مداخلات از ف...
[ 10 ] - الگوهای طبقهبندی صفات شخصیت در منابع اسلامی
هدف این پژوهش عبارت بود از: «بررسی مفهوم صفت شخصیت»، «استخراج مصادیق صفات شخصیت در منابع اسلامی» و «طبقهبندی آن صفات بر پایه منابع اسلامی». برای گردآوری و تحلیل دادهها از روش «تحلیل محتوا»ی متون دینی استفاده شد. نتایج بهدستآمده نشان داد که: الف) صفات از دیرباز در هسته «نظریههای اخلاقی رفتار» حضور داشتهاند؛ ب) در آیات و روایات نیز برای توصیف شخصیت افراد از صفات استفاده شده است؛ ج) برای تبی...
[ 11 ] - اثربخشی شناختدرمانگری گروهی با و بدون استفاده از حکایتهای مثنوی در بهبود سلامت روان زنان متعارض
این پژوهش با هدف مقایسه اثربخشی «شناختدرمانگری گروهی» با و بدون استفاده از حکایتهای مثنوی در «سلامت روان» زنان دارای تعارض زناشویی انجام گرفت. بدین منظور با استفاده از روش نمونهگیری در دسترس از میان زنان داوطلب، 25 نفر براساس معیارهای ورود _ خروج، انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه شناختدرمانگری با و بدون استفاده از حکایتهای مثنوی جایگزین شدند. آزمودنیهای دو گروه، قبل و بعد از ارائه مداخل...
[ 12 ] - رابطه سطح تحول روانی _ معنوی و احساس تنهایی با اضطراب وجودی در دانشجویان
هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه بین سطح تحول روانی _ معنوی، احساس تنهایی و اضطراب وجودی دانشجویان است. بدین منظور 341 نفر از دانشجویان دختر مقطع کارشناسی دانشگاههای قم به روش نمونهگیری تصادفی چندمرحلهای انتخاب شدند و تمامی شرکتکنندگان با سه آزمون «تحول روانی _ معنوی»، «اضطراب وجودی» و «مقیاس احساس تنهایی» مورد بررسی قرار گرفتند. یافتهها نشان داد که بین «تحول روانی _ معنوی» و «اضطراب وجودی» رابط...
[ 13 ] - رابطه ساختار قدرت پدرمحور در خانواده اصلی فرد با کارامدی خانواده
هدف از پژوهش حاضر، بررسی رابطه ساختار قدرت پدرمحور در خانواده اصلی فرد، با کارامدی خانواده فعلی است. جامعه آماری این تحقیق شامل کلیه زنان معلم مدارس شهر نورآباد لرستان است. نمونه پژوهش 205 نفر است که به روش نمونهگیری خوشهای انتخاب شدهاند. ابزار مورد استفاده در این پژوهش، پرسشنامه 79سؤالی کارامدی خانواده، ساختهشده براساس آموزههای اسلامی است و پرسشنامه 36سؤالی ساختار قدرت در خانواده است. پژو...
[ 14 ] - معنای زندگی در نهجالبلاغه
پژوهش حاضر با هدف بررسی معنای زندگی از منظر امام علی (ع) انجام شد. در جامعه روایی پژوهش، از میان همه روایتهای نقل شده از امام علی (ع)، نهجالبلاغه با توجه به اینکه بیشترین حجم روایت های نقل شده از علی (ع) را در خود جای داده به عنوان نمونه انتخاب گردید. پس از بررسی متن نهجالبلاغه به روش اجتهاد دینی و تحلیل تاریخی و محتوایی احادیث متون مورد نظر جمعآوری، انتخاب و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. ا...
[ 15 ] - نقش «پایبندی مذهبی» و «جنسیت» در «اضطراب امتحان»
هدف پژوهش، بررسی رابطه «پایبندی مذهبی» و «جنسیت» بر «اضطراب امتحان» دانشآموزان پایه دوم دوره متوسطه شهرستان قم بود. از 390 دانشآموز (200 نفر دختر و 190 نفر پسر در چهار منطقه قم) درخواست شد که پرسشنامههای «پایبندی مذهبی» جانبزرگی و «اضطراب امتحان» ساراسون را تکمیل کنند. پس از جمعآوری دادهها، برای تحلیل و تجزیه از ضریب همبستگی پیرسون، آزمونهای کندال و t نمونههای مستقل استفاده گردید. یافت...
[ 16 ] - رابطه «الگوهای ارتباطی زوجین» با «رضامندی زناشویی»
پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه «رضامندی زناشویی» با «الگوهای ارتباطی زوجین» انجام گرفت. حجم نمونه که با روش خوشهای چندمرحلهای به صورت تصادفی انتخاب شد شامل 121 زوج (242 نفر) از دانشگاه تربیت معلم و حوزه علمیه شهر اصفهان بود. «پایبندی مذهبی» نیز متغیر تعدیلکننده بود. برای اندازهگیری متغیرهای پژوهشی از پرسشنامه الگوهای ارتباطی زوجین کریستنسن و سالاوی و پرسشنامه مقیاس رضامندی زناشویی اسلامی جدی...
[ 17 ] - ارزیابی «تحول روانی ‐ معنوی» در درمانگری مراجعان مذهبی
هدف پژوهش این است که جایگاه «ارزیابی تحول روانی ‐ معنوی» در درمانگری مراجعان مذهبی را معلوم و ابزار سنجش آن را معرفی نماید و رابطه تحول روانی معنوی با سلامت روان را نیز بررسی کند. به این منظور، معیارهای تشخیصی «تحول روانی ‐ معنوی»، تنظیم و برای سنجش آن، ابزاری عینی تدارک دیده شد. سپس برای مطالعه اولیه بر روی تعداد 324 نفر از دانشجویان مقطع لیسانس اجرا گردید. همزمان برای بررسی سلامت عمومی روان...
[ 18 ] - ساخت و اعتباریابی آزمون پایبندی مذهبی بر اساس گزارههای قرآن و نهجالبلاغه
هدف: هدف این پژوهش، طراحی، ساخت و اعتباریابی آزمون پایبندی مذهبی بر اساس قرآن کریم و نهجالبلاغه به منظور سنجش رفتارهای مذهبی در موقعیتهای بالینی و کنترل متغیرهای مذهبی در مداخلههایی بوده است که به نوعی از روشهای مذهبی استفاده میکنند. روش: برای این منظور، ابتدا از قرآن و نهجالبلاغه، گزارههای رفتاری، انتخاب شد و پس از انجام مراحل روانسنجی و روایی با پرسشنامهای 60 سؤالی، 682 نفر از دانش...
[ 19 ] - وضعیت تجربی درمانگری شناختی ـ رفتاری: یک مطالعهی مروری روی فراتحلیلگریها
مقالهی حاضر در راستای نقد و تحلیل شیوههای رواندرمانگری، تهیه شده و هدف آن بررسی اثربخشی شیوههای درمانگری شناختی ـ رفتاری[1] بر مشکلات روانشناختی است که این مقاله صرفاً یافتههای غیر ایرانی را مورد تحلیل قرار داده است اصل مقاله برگردان فراتحلیلگری باتلر و همکاران (2006) است که به تناسب موضوع مقالات مناسب بهویژه از 2004 تاکنون به آن اضافه شده است. مطالعهی مروری حاضر، مقالات اخیر متاآنالیز ...
[ 20 ] - گروهدرمانی چندبعدی اختلال وسواسی- اجباری
Objectives: The purpose of the current study was to assess the effectiveness of multi-dimensional group therapy for symptoms of obsessive-compulsive disorder (OCD). Method: Among 53 patients with OCD referred to a hospital in Tehran, 12 patients to experimental group and 12 patients to control group were assigned. Not being affected to major depression, bipolar disorder and personality disorder...
[ 21 ] - مقایسه درمانگری مبتنی بر مهارتهای حل مسئله و مقابله با شناخت درمانگری مدیریت وزن در کاهش شاخص توده بدنی و بهبود سبک زندگی کارآمد وزن
Having inefficient lifestyle, incorrect dietary habits, low body exercise, and social-cultural environment malfunction are main factors for over-weighting and fatness. So this survey tries to compare efficiency of two methods of therapy based on problem-solving skills and weight man-agement therapy cognition in BMI reduction and improvement of weight efficiency lifestyle among overweight and f...
[ 22 ] - تبیین عوامل مؤثر بر کاهش علائم افسردگی از منظر دین اسلام: یک تحلیل محتوای کیفی
زمینه و هدف: افسردگی اختلال بسیار شایع و عودکننده بوده که با میزان بالای مرگ و میر همراه است. امروزه شاهد رشد روزافزون مداخلات معنویمذهبی در زمینه بسیاری از اختلالات روانی از جمله افسردگی هستیم. با توجه به ظرفیت بالای دین اسلام برای هماهنگ سازی و معنا بخشی به چهارچوب شخصیت انسان، پژوهش حاضر با هدف شناسایی عوامل مؤثر بر کاهش علایم افسردگی از منظر دین اسلام انجام شد. روشها: مطالعه حاضر یک تحلیل...
[ 23 ] - O9: Activating Spiritual (Religiosity) Dimension and Control of Anxiety
Human was created from both the natural and spiritual dimensions and has multimodal functions (e.g., cognitive, behavioral, affective, sensation, interpersonal relationship, and etc.). Having One-dimensional impression in life would provide anxiety predisposition for man, but then having an integrated and monotheistic view would result in an assimilated psychological discipline for him/her. The...
[ 24 ] - مدیریت داخلی سیستمی خانواده براساس گذشت در آیات و روایات و مداخله کوتاهمدت رها-آشکارسازی
باتوجهبه اهمیت خانواده و مشکلات آن و ظرفیتهای متون اسلامی، هدف این پژوهش بررسی این پرسش است که در سیستم خانواده، واکنش درست به خطاهای یکی از همسران چیست؛ بهعبارتدیگر، هدف جستوجوی متون دینی است برای یافتن بهترین واکنشهای درمانگرانه برای بازتعادلیابی خانواده هنگامیکه رفتار نادرست یا نامناسب سر زده است. روش ما توصیفی ـ تحلیلی و براساس تحلیل محتوای کیفی است. یافتههای تحقیق عبارتاند از: ...
[ 25 ] - اعتبار و روایی مقیاس خوداثربخشی ورزش کردن در افراد دارای اضافه وزن و چاق
هدف: هدف این پژوهش بررسی اعتبار و روایی مقیاس خوداثربخشی ورزش کردن (ESS) و رابطه آن با سبک زندگی کارآمد وزن و شاخص توده بدنی در افراد چاق و دارای اضافه وزن بود. روش: از میان دانشجویان دانشگاه پیام نور استان سمنان 343 دانشجو با شاخص توده بدنی (BMI) بالاتر از 25 با روش نمونهگیری در دسترس که واجد معیارهای ورود- خروج به پژوهش بودند، انتخاب شدند و به گویههای پرسشنامههای خوداثربخشی ورزش کردن و س...
[ 26 ] - اثربخشی آموزش فرزندپروری ترکیبی (زیستی- اجتماعی) به مادران بر خودکارآمدی ادراکشده کودکان فزون وزن
مقدمه: سبک فرزندپروری والدین نقش مهمی در سلامت جسمانی و سلامت روانشناختی کودکان دارند. پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر آموزش فرزندپروری ترکیبی (زیستی– اجتماعی) به مادران بر خودکارآمدی ادراکشده کودکان فزونوزن انجام شده است. روش: پژوهش حاضر از نوع پژوهشهای نیمه آزمایشی است. جامعه مورد بررسی شامل کلیه دانشآموزان پسر مقطع دبستان (منطقه 2 و 5 شهر تهران) که از لحاظ وضعیت شاخص توده بدنی چاق و یا دا...
[ 27 ] - اثربخشی الگوی کوتاه مدت «درمانگری چندبعدی معنوی(SMP)» بر «مهار نشانگان افسردگی»
پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر «الگوی کوتاه مدت درمانگری چندبعدی معنوی» بر «مهار نشانگان افسردگی» شکل گرفت. طرح پژوهش از نوع نیمه تجربی، با روش پیش آزمون، پس آزمون و گروه گواه بود. جامعه آماری را مبتلایان به افسردگی مراجع کننده به «مرکز مشاوره دانشگاه علوم پزشکی مشهد» و «مرکز مشاوره با رویکرد دینی» حرم مطهر تشکیل دادند. که با رعایت ملاک های ورود و خروج، 40 مراجع انتخاب و بصورت تصادفی در دو گروه ...
[ 28 ] - بررسی ساختار عاملی تاییدی و ویژگیهای روانسنجی نسخه بزرگسالان پرسشنامه غربالگری اختلالهای هیجانی مرتبط با اضطراب کودک (SCARED-A)
Because of the high prevalence of anxiety disorders and the heavy costs they impose on individuals and society, devising appropriate tools for the screening and early diagnosis of such disorders is imperative. This study aims to evaluate the psychometric properties and the confirmatory factor structure of the adult version of the Screen for Child Anxiety Related Emotional Disorders (SCARED...
[ 29 ] - طراحی روش درمان شناختی- رفتاری با رویکرد اسلامی بر مبتلایان به اختلال وسواس- بیاختیاری
این پژوهش با هدف ارائه الگوی درمان شناختی- رفتاری با رویکرد اسلامی در درمان اختلال وسواس- بیاختیاری و بررسی میزان اثربخشی آن در مقایسه با درمان شناختی- رفتاری آبرامویتز انجام شده است. در این مقاله از دو روش کیفی و کمی استفاده شد. بخش اول پژوهش ( تهیه بسته درمان شناختی-رفتاری با رویکرد اسلامی)، به روش کیفی و با استفاده از تحلیل منابع دینی انجام شد . بخش کمی پژوهش از نوع شبه آزمایشی شامل سه گروه...
[ 30 ] - پیشبینی «حرمت خود فرزندان» بر اساس «سبکهای فرزند پروری والدین» و «پایبندی مذهبی مادران»
هدف پژوهش، پیش بینیِ «حرمت خود کودکان» بر اساس «فرزند پروری والدین» و «پایبندی مذهبی مادران» بود؛ از کلاس های چهارم و پنجم ابتدایی شهر قم، 350 نفر با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی خوشهای انتخاب شدند که به «مقیاس عزت نفس» روزنبرگ (1965) و مادرانشان، به پرسشنامه های «پایبندی مذهبی» جانبزرگی (1388) و «سبک فرزند پروری» بامریند (1973) پاسخ دادند. تجزیه و تحلیل دادهها، از طریق همبستگی و تحلیل مس...
[ 31 ] - مقایسه اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT) با درمان شناختی-رفتاری (CBT) بر افسردگی دانشجویان با توجه به سطح تحول روانی-معنوی آنها؛ (مطالعه موردی)
افسردگی، یکی از شایعترین اختلالات روانی بوده و انتخاب شیوه های درمانی مناسب آن از اهمیت بالایی برخوردار است. با توجه به نقش معنویت در افسردگی و روش های درمان آن، این پژوهش سعی دارد نقش سطح تحول روانی-معنوی افراد را در اثربخشی درمان شناختی رفتاری و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد مورد مقایسه قرار دهد. بدین منظور از بین دانشجویان دانشگاه تربیت مدرس تعداد 8 نفر مبتلا به افسردگی اساسی به شیوه نمونه گی...
[ 32 ] - اثربخشی الگوی کوتاه مدت " درمانگری چندبعدی معنوی (SMP)" بر افزایش بهزیستی روانشناختی مبتلایان به نشانگان افسردگی
پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر الگوی کوتاه مدت درمانگری چندبعدی معنوی(SMP) بر افزایش بهزیستی روانشناختی مبتلایان به افسردگی شکل گرفت. طرح پژوهش از نوع نیمه تجربی، با روش پیشآزمون، پسآزمون و گروه گواه بود. جامعه آماری را مبتلایان به افسردگی مراجعه کننده به مرکز مشاوره دانشگاه علوم پزشکی مشهد و مرکز مشاوره با رویکرد دینی حرم مطهر تشکیل دادند که 40 مراجع از طریق نمونهگیری در دسترس انتخاب و بصور...
[ 33 ] - نقش سلامت معنوی و مقابله مذهبی در پیشبینی اضطراب مرگ در بیماران مبتلا به ویروس کرونا
این مطالعه با هدف بررسی نقش سلامت معنوی و مقابله مذهبی در پیشبینی اضطراب مرگ در بیماران مبتلا به ویروس کروناانجام شد؛ روش پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی است. جامعه آماری این پژوهش کلیه افراد مبتلا به ویروس کرونا بودند که به بیمارستان پیامبر اعظم (ص) شهر گنبد کاووس در بهار 1399 مراجعه و به صورت اینترنتی در پژوهش شرکت کردند. در این پژوهش با توجه به محدودیت تردد، هنگام جدی شدن خط...
[ 34 ] - The effectiveness of cognitive-behavioral intervention based on stress-induced immunization training on psycho-physiological and psychological characteristics of patients with coronary artery bypass surgery (CABG)
Background: Stress immunization training is a combination of the best cognitive-behavioral elements. The aim of this study was to investigate the effectiveness of stress-induced immunostimulatory training on psychophysiologic indices (salivary cortisol) and psychological indicators (anxiety, stress and depression) in patients with coronary artery bypass graft. Materials and methods: In this Se...
[ 35 ] - Evaluating the Causal Model of Fathers 'Personality Pattern and alexithymia in Adolescent Girls: The Mediating Role of dysfunctional parenting styles
The aim of this study was to determine the mediating role of dysfunctional parenting styles in the relationship between father personality patterns and adolescent girls' alexithymia. The research method is descriptive and correlational (structural equations). The statistical population of the present study was female students of Shahroud schools and their fathers. A total of 244 female students...
Co-Authors
حسن احدی 2