هادی رستمی

استادیار گروه حقوق دانشگاه بوعلی سینا همدان

[ 1 ] - رویکرد فایده گرایانه به مجازات در پرتو نظریة بنتام

فایده­گرایی در خوانش بنتامی، یکی از مهم­ترین و ژرف­ترین نظریه­هایی است که حوزه تأثیر آن بر اخلاق و حقوق آشکارا مشهود است. فایده­گرایی هرچند تفسیرهای گوناگونی دارد، اما در قرائت بنتامی صرفاً یک تفکر محض و به تعبیری مُبل­نشینانه نیست و به دلیل ماهیت تجربی­اش افزون بر ساحت اخلاق، نظام قانون­گذاری را تحت سلطه و سیطرة خود قرار داده است. این نظریه، آن­سان که از نامش پیداست، فایده را اصل اولیه می­داند و...

[ 2 ] - احراز رابطة سببیت در فرض مداخله عوامل گوناگون در جنایات و خسارات مالی (با تأکید بر قانون مجازات اسلامی 1392)

احراز رابطة سببیت میان رفتار مجرمانه یا فعل زیانبار و نتیجه ناشی از آن، به ویژة در فرض تعدد عوامل و اسباب، یکی از دشوارترین مباحث حقوق کیفری و مسؤولیت مدنی است. این مسأله در حالتی که افراد متعددی در زمان‌های متفاوت (طولی) در وقوع جنایت مداخله می‌کنند و بین رفتار مداخله-کنندگان و نتیجه حاصله (مانند قتل) فاصله زمانی نسبتاً طولانی ایجاد می‌شود، به عنوان یک مشکل جدی و گاه یک معضل لاینحل ظاهر می‌گردد...

[ 3 ] - گفتمان سیاست جنایی و جرم‌شناسی در «آخرین روزِ یک محکوم»

اثرِ «آخرین روز یک محکوم» داستانِ محکومی را به تصویر می‌کشد که شش هفته به اجرای حکم اعدامش زمان دارد. ویکتور هوگو به نقل از محکوم و در ورای این روایت، با تمرکز بر نهادهای عدالت کیفری سده نوزدهم، به تشریح فضای کیفری حاکم بر فرانسه پرداخته است. هوگو افق‌های گوناگونی از این مفاهیم را با هدف تبیین و توضیح ساختار مشخصی از سیاست جنایی در قالب داستانی مستندگونه به مخاطب ارائه می‌نماید. نمادها و نشانه­ها...

[ 4 ] - تقابل وظیفه‌گرایی و غایت‌گرایی فایده‌محور در توجیه کیفر

توجیه کیفر در فلسفة اخلاق معاصر تحت سیطره و نفوذ دو جریان دیرپا در ساحت اخلاق هنجاری، یعنی غایت­گرایی و وظیفه­گرایی است. وظیفه­گرایی به نفس عمل می­نگرد و درستی و نادرستی اَعمال را فارغ از پیامد­های احتمالی­شان، داوری کرده و در صدور احکام هنجاری نظر به غایت ندارد. توجیه کیفر در این سُنت بر پایة تقدم حق بر خیر، ایدة استحقاق و با نگاه به گذشته و عنصر مکافات صورت می­گیرد. در مقابل، غایت­گرایی بر نتیج...

[ 5 ] - جرم انگاری وکیفرگذاری در پرتو اصول محدودکنندۀ آزادی در نظریۀ لیبرال

جرم انگاری و کیفرگذاری در نظام های کیفریِ مبتنی بر نظریۀ لیبرال، در چارچوب معیارها و محدودیت های خاص و با تکیه بر مبانی نظری معین و رجوع به ملاحظات هنجاری و ارزشی مشخصی انجام می گیرد. کیفر در چنین سامانه ای در پرتو ارزش هایی چون آزادی، مدارا و خودمختاری،که در واقع مولفه های سازندۀ هر نظریه لیبرالی هستند، مشروعیت یافته و توجیه می شود.گرانیگاه تفکر لیبرال، تعیین و ترسیم کیفر بر اساس اصول محدودکنند...

[ 6 ] - تحولات تاریخی کیفر در پرتو صنعتی شدن

کیفر از جمله پدیده‌هایی است که رابطه نزدیک و تنگاتنگی با تحولات صنعتی دارد. به موازات صنعتی شدن و پیدایش فناوری‌های جدید،‌ نظام مجازات‌ها در معرض دگرگونی‌‌های فراوانی قرار گرفته است. کیفرهایی چون حبس، جزای نقدی،‌ سلب اوقات فراغت، کار اجباری و روش‌های نوین اجرای کیفر اعدام بیش یا کم متأثر از فعل و انفعالات صنعتی بوده و به اقتضای پیچیدگی و پیشرفت اجتماعات دچار قبض و بسط‌های زیادی شده‌اند. بنابرای...

[ 7 ] - تاثیر اخذ برائت در رفع مسوولیت کیفری از پزشک با توجه به قانون مجازات اسلامی 1392

یکی از شرایطی که قانونگذار جمهوری اسلامی ایران به تبعیت از نظر مشهور در فقه امامیه برای رفع مسوولیت از هر نوع عمل جراحی یا طبی مشروع لازم دانسته، اخذ برائت قبل از معالجه از بیمار یا ولی اوست. بر اساس ماده 495 قانون مجازات اسلامی 1392 «هرگاه پزشک در معالجاتی که انجام می‌دهد موجب تلف یا صدمه بدنی گردد، ضامن دیه است مگر آنکه عمل او مطابق مقررات پزشکی و موازین فنی باشد یا این که قبل از معالجه برائت...

[ 8 ] - Assessment if the relation between Crime and Mizaj (Case study of Malayer)

Background and aim: Based on the viewpoint of Persian medicine, the behavioral dimension of particular Mizaj (temperament)s is defined as to appear to be more talented in the actions of the crime. Since, Lack of comprehensive study on the relevant of Mizajes and delinquency, so the Present study was conducted to investigate relationship between the 9 temperaments with delinquency in the Malaye...