یکی هست و هیچ نیست جز او (هاتف اصفهانی بر اوج قله ترجیعبند)
author
Abstract:
این مقاله با توضیحی درباره ترجیعبند هاتف اصفهانی به عنوان محور اصلی بحث آغاز شده و سپس به بیان تاریخچه مختصری از ترجیعبند و مزیتها و کاربردهای آن پرداخته است. پس از آن از وحدت وجود و پیوندش با عرفان و تصوف سخن به میان آمده و زمان رواجش در شعر فارسی مورد بحث قرار گرفته است.برای اینکه دوره زندگی و سروده شدن ترجیعبندها و نحله فکری شاعران مشخص شود، بخش قابل توجهی از این مقاله به معرفی شاعرانی که ترجیعبندی با مضمون و وزن و بحر ترجیعبند هاتف اصفهانی سرودهاند، اختصاص دارد و ترجیع بند آنها مورد بررسی قرار میگیرد؛ یعنی ترجیعبندهایی با موضوع وحدت وجود که در بحر خفیف مسدس مخبون محذوف یا اصلم بر وزن فاعلاتن مفاعلن فعلن (فعلن) سروده شده است. چون تاریخ ادبیات ذبیحالله صفا بهترین منبع تحقیقی در این خصوص بود، عمده مطالب این بخش، به طور بسیار مختصر از این کتاب نقل شد.در این مقاله شانزده شاعر شناسایی شدهاند که ترجیعبندهایی با این ویژگیها سروده و برخی از آنها دو ترجیعبند داشتهاند. مجموعاً در این مقاله 21 ترجیعبند شناسایی و معرفی شده است.این نوع ترجیعبند از قرن هفتم هجری بوسیله فخرالدین عراقی آغاز شد و بوسیله اوحدی مراغهای، خواجو، ناصر بخارایی، سلمان ساوجی، شمس مغربی، شاه نعمتالله ولی، شاه داعی شیرازی، جامی، بابافغانی، اهلی، اشرف مراغی و فهمی استرآبادی دنبال گردید تا به هاتف اصفهانی رسید و پس از آن با شاعرانی چون فرصت الدوله شیرازی ادامه یافت. جالب است که با وجود این همه سابقه و در حضور این همه شاعر بزرگ، تنها هاتف اصفهانی و ترجیع او، معروف شده است و این امر نشان از موفقیتی شگفتانگیز در سرودن شعری معجزهآسا دارد.
similar resources
نامهنگاری شعری بین طبیب اصفهانی و هاتف اصفهانی مناسبت، موضوعات، و سبکشناسی آن
اخوانیات ازجمله اشعار رایج در دورة زندی به شمار میآید. از مشهورترین نمونههای شعر اخوانی مراسلات شعری است که بین طبیب اصفهانی و هاتف اصفهانی وجود داشتهاست. از مجموع اشعار عربیای که طبیب اصفهانی از شیراز برای هاتف در اصفهان ارسال کرده، سه قصیده بر جای مانده، این در حالی است که از قصیدههای ارسالی هاتف برای طبیب تنها یک قصیده بر جای مانده است. در تحقیق حاضر، این قصیده، و قصیدة طبیب که در جواب...
full textابومسلم اصفهانی و تفسیر او
بررسى و نقد روش تفسیرى ابومسلم اصفهانى است. ابومسلم محمد بن بحر اصفهانى (254 - 322 ه .ق.( از مفسّران نامور معتزله است. نویسنده، پس از یاد کرد سخنان آقابزرگ تهرانى درباره ابومسلم اصفهانى، یادآور شده است از آنجا که تفسیر ایشان - تفسیر جامع التأویل لمحکم التنزیل - به دست ما نرسیده، جهت تبیین روش تفسیرى ابومسلم از تفاسیر معاصران وى بهره جسته است. سپس به بهرهورى مفسّران از تفسیر ابومسلم پرداخته و ...
full textتصحیح دیوان اشعار هاتف اصفهانی
سیداحمدحسینی اصفهانی متخلص به هاتف در سالهای بتدایی قرن دوازدهم در اصفهان و در خانواده ای از سلسله سادات حسینی قدم به عالم خاکی نهاد او را حکیم اصفهانی و یا طبیب اصفهانی نیز خوانده اند. در این پایان نامه به بررسی قصاید، غزلیات، ترجیع بند، قطعات، رباعیات و چاپ دیوان هاتف پرداخته شده است همچنین مباحثی در زمینه روش تصحیح و معرفی نسخه ها و رسم الخط نسخه اصلی نیز صحبتهایی به میان آمده است.
15 صفحه اولMy Resources
Journal title
volume 2 issue 1
pages 1- 20
publication date 2010-05-22
By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.
Keywords
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023