گونه شناسی معماری جوامع دام‌پرور کوچ‌رو: مقیاسی برای مطالعات باستان‌مردم‌شناسی

Authors

  • حمید کرمی دانشجوی دکتری باستان‌شناسی، دانشگاه هنر اصفهان
Abstract:

تحرک یک عامل کلیدی در صورت بخشیدن به‌تمامی ابعاد زیستی جوامع دام‌پرور متخصص به شمار می‌رود. این مؤلفه سبب پویایی در رفتار و در تعاقب آن پویایی در فرهنگِ مادی این جوامع می‌شود. از ویژگی‌های دیگر فرهنگِ مادیِ جوامعِ دام‌پرور کوچ رو، می‌توان به زوال‌پذیری غالبِ مواد فرهنگیِ مرتبط به آن‌ها اشاره نمود که خود متأثر از مؤلفه اول یعنی تحرک است. بخشِ غیرمنقول معماریِ سکونت‌گاه‌های جوامع مذکور موضوعِ اصلی این پژوهش به شمار می‌رود زیرا معماری به‌عنوان نمودی از کوشش انسان در راستای انطباقِ فرهنگی و سازواری با زیست محیط، فراتر از خود می‌تواند نشان‌دهنده ساختار اقتصادی و اجتماعی جوامع انسانی باشد. پژوهش حاضر در یک مطالعه موردی و بر اساس الگوی تحرک و اسکان یک جامعه دام‌پرور کوچ رو، طیف وسیعی از ساختارهای معماریِ سکونت‌گاهی را در چشم‌اندازهای کوهستانی شناسایی و موردبررسی قرار داده، و برای گونه‌های مختلف معماری موردمطالعه، سه الگوی مکانی- زمانی، اقتصادی- اجتماعی و تاریخی- فرهنگی را پیشنهاد، و نشان می‌دهد که معماری جوامع دام‌پرور کوچ رو چگونه در چشم‌اندازهای زیست‌محیطی سازواری یافته و چگونه می‌تواند نشان‌دهنده ساختار اجتماعی- اقتصادی این جوامع باشد. درنهایت الگوهایی پیشنهادی می‌شود که می‌توانند به‌عنوان یک مقیاس در مطالعات باستان‌مردم‌شناسی به کار گرفته شوند.  

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

گونه شناسی روش های تحقیق در مطالعات محیطی کودکان

اینکه بزرگسالان و کودکان محیط خود را چگونه درک و در درون آن رفتار می‌کنند، موضوعی است که طراحان و روان‌شناسان و برنامه‌ریزان محیطی توجه زیادی بدان دارند و پژوهش‌های در خور تأملی نیز در این خصوص انجام گرفته است. ولی زمانی که نوبت فهم دنیای کودکان می‌رسد، طرح تئوری‌ها و یا مشاهدات پاسخگوی فهم عمیق و علمی از موضوع نیستند و نیاز به یک رویکردی درخور اعتماد و معتبر که چه بسا بتوان آن‌ را «رویکرد علمی...

full text

گونه شناسی و تدوین ساختار هندسی کاربندی در معماری ایران

کاربندی یکی از الگوهای اصیل و کهن در معماری ایرانی و حاصل شناخت معماران ایرانی نسبت به علم هندسه و ریاضیات پیشرفته است. باززنده سازی این الگو مستلزم شناخت کافی نسبت به تمامی ابعاد موضوع نظیر، گونه شناسی، شناخت ویژگی‌های هندسی، ساختاری و اجرایی آن است. در این راستا در این مقاله سعی شده است به گونه شناسی کاربندی پرداخته شود و در ضمن این گونه‏شناسی نیز به تدوین ساختار هندسی کاربندی رسمی در قالب جد...

full text

گونه شناسی ساختار کالبدی-کارکردی معماری مسکونی استان گلستان

محیط طبیعی یکی از مهم ترین پدیده‌های مؤثر در چگونگی شکل گیری ساختار معماری بومی و سنّتی بوده است. فن آوری های محدود گذشته سبب می شد که در طراحی و ساخت این واحدها بیشترین بهره برداری از عوامل محیطی صورت گیرد. در معماری مسکونی بومی استان گلستان به دلیل شرایط متنوع محیطی، گون ههای مختلفی شکل گرفته است که موضوع مورد بررسی در این پژوهش می باشد. هدف از این پژوهش شناخت و سپس گونه شناسی واحدهای مسکونی ...

full text

گونه شناسی معماری کپری نیمه جنوبی بلوچستان ایران

کپر، گونه‌ای خاص از معماری چوبی سکونتگاه­های دائمی یا موقّتی است که به علت سبکی وزن و طرح قطعات سازه‌اش، قابلیت حمل‌ونقل دارد. منطقه­ی بلوچستان ازجمله مناطقی در ایران است که معماری کپری در آن رواج داشته و اکنون با ساخت‌وسازهای جدید، در حال فراموشی است. مستندسازی معماری کپری این منطقه می­تواند در حفاظت از آن و نیز در دستیابی به شیوه­های جدید طراحی مفید واقع گردد. ازاین‌جهت در پژوهش حاضر، قصد بر ا...

full text

گونه شناسی بادگیرهای سنتی در معماری مسکونی استان هرمزگان

بادگیرها از عناصر تاریخی معماری ایران هستند که ابداعی مهم در معماری بومی تلقی می شوند و به عنوان یک سیستم سرمایش شناخته می شوند و تهویه مطبوع را با کمک انرژی باد فراهم می آورند . این تحقیق با هدف گونه شناسی بادگیرهای سنتی در معماری مسکونی استان هرمزگان انجام گرفته است و استان هرمزگان به عنوان استان مورد مطالعه انتخاب شده است . بادگیرهای هرمزگان به لحاظ تنوع معماری با بادگیرهای یزد قابل مقایسه ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 10  issue 1

pages  21- 40

publication date 2018-06-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023