گلوله برفی، روشی هدفمند در نمونه‌گیری تحقیقات کیفی

زمینه و هدف: روش نمونه‌گیری گلوله برفی در مواردی که دسترسی به افرادی که دارای ویژگی‌های مورد نظر محقق می‌باشند، مشکل است، مورد استفاده قرار می‌گیرد. مطالعه حاضر با هدف توصیف روش نمونه‌گیری گلوله برفی به عنوان روش هدفمندی جهت جمع‌آوری داده‌های تحقیقات کیفی انجام شد. روش کار: این پژوهش، مرور توصیفی جامع و عمیق متون بود. داده‌های مورد نظر با استفاده از کلمات کلیدی فارسی «نمونه‌گیری هدفمند، گلوله برفی، تحقیق کیفی و مرور توصیفی» و واژه‌های انگلیسی «Chain referral، Snowball، Declaration، Review» در پایگاه‌های اطلاعاتی Cochrane، Medline، Magiran، SID، ScienceDirect، ProQuest، Irandoc، Scopus و Google Scholar مورد بررسی قرار گرفت. جستجو محدود به زبان انگلیسی و فارسی در بازه سال‌های 2005 تا 2013 و در منابع لاتین و فارسی انجام گردید. یافته‌ها: در جستجوی اولیه، 423 مقاله از PubMed، 88 مقاله از Scopus، 1 مقاله از SID و 18 مقاله از Magiran به دست آمد. از بین 125 مقاله، مقالاتی که با رویکرد متدولوژیک و یا به صورت غیر تحقیقی بود، کنار گذاشته شد. در نهایت، 11 مقاله که شرایط لازم جهت ورود به مطالعه را داشت و با هدف مقاله مرتبط بود، انتخاب گردید و مورد بررسی دقیق قرار گرفت. نتیجه‌گیری: انواع استراتژی‌های به کارگیری نمونه‌گیری گلوله برفی می‌تواند در ایجاد بستر مناسب تحقیق، انتشار اطلاعات مبتنی بر جامعه، برنامه‌های آموزش بهداشت و مطالعات تحقیقاتی به کار رود. نمونه‌گیری گلوله برفی به طور مؤثری در به کارگیری سنتی اعضای جمعیت‌های آسیب‌پذیر یا تحت مراقبت خاص استفاده می‌شود. تطابق با تکنیک نمونه‌گیری گلوله برفی به نویسنده برای کسب دسترسی به گروه‌های جمعیتی آسیب‌پذیر مورد نظر کمک می‌نماید. تطابق استراتژی‌های نمونه‌گیری گلوله برفی باید هنگام کار با شرکت کنندگان در برنامه‌های آموزشی یا نمونه‌های مربوط به مطالعات تحقیق به کار گرفته شود.