گلخوشناسی گونه‌ای گل حسرت جوغاسِم (جی غال اِسمک، پیشوک، پیغوک، ...)- مرتضی فرهادی

Authors: not saved
Abstract:

چکیده    "گیاه مردم‌شناسی" شاخه نوپا و برون رشته‌ای از حوزه دانش‌ و فن‌آوری‌های سنتی مردم‌شناسی است. حوزه دانش و فن آوری سنتی، حاصل هزاران سال تجربه آدمی‌در ارتباط با خود و دیگران (جامعه) و طبیعت در بستر تاریخ و فرهنگ محلی، منطقه‌ای و جهانی بوده که بخش اندکی از آن در دوران خط به نگارش درآمده؛ اما بدنه اصلی آن به دلایل گوناگون شفاهی و نانوشته باقی مانده و بخش دانش ضمنی آن ناخودآگاه و ناهشیار بوده و به سختی قابل درک و به زبان شعر ایرانی "من عاجزم ز گفتن و خلق از شنیدنش"می‌باشد. گیاه مردم‌شناسی روابط انسان و گیاه را در پیوندگاه فرهنگ بازگو می‌کند. "گل خوشناسی"سرشاخه نورسته از گیاه مردم‌شناسی است که در تعامل با دیگر شاخه‌های گوناگون علم و بویژه علوم اجتماعی و به شکل میان رشته‌ای و حتی در پیوند با دیگر معرفت‌های بشری همچون فلسفه و هنر قرار دارد. منظور از "گل خوشناسی"صرفاً از منظر رفتارشناسی گیاهان نیست، بلکه توجه به آن بر آنگونه است که در فضای کلامی‌شعرا و نوشتارهای آدمیان تصویر شده، یا در ادبیات شفاهی مردم بازتاب یافته و در فضای فرهنگی تصور و بازگو شده است. الی‌ها رهایی بخشد. این نوشته به جز کار مردم نگاری طولانی مولف و حدود 51 تن از دانشجویانش در سال‌های اخیر  بر روی این گیاه ویژه و حاصل کار زمان‌گیر مؤلف بر روی گل‌ها و گیاهان خودروی ایران، نتیجه تاملات جی -غال -اِسمک (پیشوک ، جوغاسِم و ...) گیاهی شگفت آور در منطقه کوچکی از ایران است که در آذربایجان، کردستان، ایلام، استان مرکزی و بخشی از استان اصفهان می‌روید، که  در این مناطق و در هزاره‌ها توانسته ساکنان این مناطق و بخشی از عراق و ترکیه  را از مرگ زودرس در خشکسالی‌ها و گرانسهنری و میان معرفتی وی از این گیاه ظاهراً خرد و فروتن بوده است.  

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

سخن سر دبیر- مرتضی فرهادی

سخن سردبیرراه تنهای مرا بنگر 1مردم شناسان فرهنگ را "تجربه انبار گروه " و "گنجینه آفرینندگی های بشر " 2نامیده اند. بخش مهم و کاربردی و در ایران ناشناخته مانده از این گنجینه دانش و فنآوری : سخت افزارها و نرم افزارهای مربوط به تولید کار و مسائل پیرامونی آنمی باشد. از آن جا که تولید و کار امری جمعی و گروهی است و همیشه در پیوند باطبیعت و جامعه و فره نگ قرار می گیرد، پس این پیرامون ، هم شامل دانش های...

full text

نقد و بررسی کتاب موزه هایی در باد‘دکتر مرتضی فرهادی

هنر از جمله پدیده های فرهنگی است که با پیدایش انسان امروزی (هوموساپینس – ساپینس)عمومیت پیدا کرده است و به این جهت پیدایش این پدیده بسیار مهم فرهنگی را به این نوع انسان‘ که سابقه صدهزار ساله دارد‘ نسبت داده اند. با پیدایش این نوع انسان انواع آثار هنری‘ از کنده کاری و مجسمه سازی تا نقش برجسته و نقاشی و حتی موسیقی‘ به سرعت رایج گردیده است. هنرکده کاری از جمله هنرهایی است که شاید بتوان آن را نم...

full text

مدیریت دانش نگهداری خوراک در ایران (مورد مطالعه: طبقه‌بندی سنتی خوراک)-کاوه فرهادی- مرتضی سالمی قمصری

چکیده سخن گفتن دربارة اهمیت غذا آنچنان بدیهی است که نیازی به اثبات ندارد.  هم زیست‌شناسان و هم روان‌شناسان و بیش از آن دانش مردمی این ضرورت مبرم را احساس کرده است.  اما برخی از جوامع و از آن جمله جامعه ایران به دلیل شرایط خاص جغرافیایی و تاریخی خود و به دلیل کمبود غذا و حتی آب از سویی و حوادث طبیعی نسبتاً فراوان و هجوم‌های فراوان اقوام بیگانه، در چهار راه حوادثی چندین و چند هزار ساله قرار گرفته ...

full text

کار در فتوت‌ نامه‌ها(مرام‌نامه‌های صنفی - طریقتیِ، خودانگیخته و خودپذیرفته پیشه‌وران ایرانی)، دکتر مرتضی فرهادی

این نوشته در پی شناسایی و تحلیل دستة شاخص اما نسبتاً فراموش شده‌ای از منابع مهم مربوط به پیشه‌وران و اصناف ایرانی است. منابعی با نام‌های کلی فتوت نامه، رسائل جوانمردان، کسب نامه‌ها، کسوت نامه... که در واقع مرام نامه‌های خود تضمین کننده (خودپذیرفته، خود پذیرفتگار) و درونی شده بخشی از پیشه‌وران و صاحبان مشاغل گوناگون در ایران و دیگر کشورهای مسلمان بوده‌ است، که می‌توانند مورد توجه و پژوهش پژوهشگرا...

full text

مردم‌نگاری دانش‌ها و فن‌آوری‌های سنتی: "نان شب" مردم‌نگاران ایران مرتضی فرهادی*

چکیدهبی‌توجهی به دانش‌ها و فن‌آوری‌های سنتی در جامعه ما و اغلب کشورهای جهان سوم، و از آن جمله در کشورهای همسایه، در هنگامی اتفاق می‌افتد که شکست‌های پی‌درپی برنامه‌های توسعه به سبک غربی، و نابودی محیط زیست در سطح بین‌المللی سبب شده، دانشمندان متأخرتر و روشن‌بین و آینده‌نگر جهان و مجامع بین‌المللی همچون فائو، یونسکو، کمیسیون برانتلند  و بانک جهانی  هر روز بیشتر متوجه خطاهای پیشین خود در امر توسع...

full text

حسرت در حسرت تاملی بر دیوان حسرت همدانی

محمد تقی همدانی متخلص به حسرت از شاعران غزل پرداز عصر قاجار(دوره فتحعلی شاه) است که همچون بسیاری از شاعران سبک بازگشت در پس قافله شعرای این دوره، خامل ذکر باقی مانده است. تنها چاپی که از دیوان او صورت گرفته، چاپ رضا عبداللهی است که برای اولین بار در سال 1389 توسط انتشارات نگاه منتشر شده است. این تصحیح به دلایل فراوان از جمله استفاده مصحح از یک نسخه واحد آن هم نسخه ای ناقص و مغلوط و دسترسی نداشت...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 20  issue 63

pages  1- 33

publication date 2013-10-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023