گفتمان‌های فکری سیاسی و مسأله هویت ملی قبل از انقلاب اسلامی

هویت کاوی یکی از عمده مسایل جامعه شناسی سیاسی بالاخص در جوامع در حال گذار است. امروزه عمده متفکران سیاسی در جهان در سایه تحولات سریع و پرشتاب عصر جدید، از مساله و مشکله هویت سخن گفته­اند. هویت­ملی، به عنوان مخرج مشترکی از مولفه­ها، می­تواند منطقه­ایی همگن را از بعد فکری و عملی در یک کشور فراهم سسازد؛ بر همین اساس از جاشدگی انقلاب­اسلامی را می­توان عدم تفاهم بر این منطقه همگن نامید که موجب بازساخت همبستگی ملی به شکلی جدید ­گردید. بررسی مخرج مشترک مولفه­های هویتی در هر یک از جریان­ گفتمان های عمده- ناسیونالیسم، لیبرالیسم، مارکسیسم و اسلام­گرا - می­تواند در سیاست گذاری­های ملی و تدوین راهبردها مورد توجه قرار گیرد. این مقاله با انتخاب متفکرانی از جریان­های موثر، با روش تحلیل گفتمان به کاوش هویت­ اندیشی هر یک از متفکران منتخب همت گماشته و با مقایسه، به توصیف همگنی میان آنان خواهد پرداخت.پژوهش نشان خواهد داد بخش زیادی از همبستگی ملی، نتیجه تعامل گفتمان­های مختلف در مواجه با یکدیگر بوده است.