گزاره‌های ملکی در زبان شهمیرزادی: یک بررسی رده‌شناختی

Authors

Abstract:

مفهوم مالکیت یکی از مفاهیم جهانی و قابل بررسی در زبان‌های دنیاست. مفهوم مالکیت به دو صورت اسمی و گزاره‌ای بیان می‌شود. در مقالۀ پیش رو زبان شهمیرزادی برای بررسی مفهوم مالکیت از نوع گزاره‌ای انتخاب شده‌است. این پژوهش بر پایۀ رویکرد نقشی- رده‌شناختی و بر اساس رده‌ها و زیرشاخه‌های چهارگانۀ پیشنهادی استیسن (2009) برای ساخت مالکیت صورت گرفته است. برای این منظور ابتدا پرسشنامه‌ای برای همین منظور تهیه و از طریق مصاحبه با گویشورانِ این گویش، داده‌های مورد نظر گردآوری شده است. چهار رده زبانیِ مالکیت مکانی، مالکیت بایی، مالکیت مبتدایی و مالکیت با فعل داشتن برای رمزگذاری گزاره های ملکی در زبان ها مورد نظر استیسن است. در زبان شهمیرزادی سه رده از بین چهار ردۀ مورد نظر چارچوب نظری مقاله، برای رمزگذاری گزاره‌های ملکی انتخاب می‌شود. در این زبان مالکیت مبتدایی مشاهده نمی‌شود و سخنگویان تمایل دارند که بیشتر گزارۀ ملکی با فعل ʼداشتنʻ را به کار ببرند به همین دلیل از بین سه ردۀ انتخابی نیز رده مالکیت با فعل ᾿داشتن῾ بسامد کاربردی بالاتری نسبت به سایر رده‌ها دارد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی ساخت ملکی در زبان فارسی امروز از دیدگاه رده‌شناسی

  در این مقاله در پی آنیم که پس از اشاره به دسته ‌ بندی انواع راهبردهای صرفی-نحویِ ملکی ‌ سازی در زبان ‌ های دنیا که حاصل مطالعات رده ‌ شناختی هستند و تعیین متغیرهای دستوری که در این دسته ‌ بندی مد نظر قرار گرفته‌اند، راهبردهای ملکی ‌ سازی در زبان فارسی امروز را بررسی کنیم و بر اساس متغیرهای دستوری فوق‌الذکر این راهبردها را تحلیل کنیم. سپس بر اساس معیارهای تعیین راهبرد غالب، راهبرد غالبِ به کار گ...

full text

بررسی فرآیند ارتقاء اسم ملکی در زبان فارسی

در زبان فارسی، درون حوزة کسرة اضافه، گاه عنصری به نام اسم ملکی به عنوان گروه نحوی حامل نقش معنایی مالک حضور دارد که به دلیل بازبینی مشخصه، جابه جا می شود و به حوزة بالاتر می رود. در تحلیل های زبان شناختی آراء مختلفی از بودن یا نبودن حرکت عنصر ملکی ارائه شده است. در این مقالة می کوشیم با رویکردی مشخصه بنیاد، فرایند یاد شده را در چارچوب مفاهیم نظری برنامة کمینه گرا تبیین کنیم و تحلیلی همگون و متف...

full text

فعل در گویش شهمیرزادی

شهمیرزاد یکی از شهرهای  استان سمنان است. گویش مردمان این شهر با زبان فارسی قدیم و گویش مازندرانی آمیخته­است. بعضی فعل‌ها در گویش شهمیرزادی بازماندۀ شکل کهن افعال در زبان فارسی دری، فارسی میانه و ایرانی باستان است. امروزه کاربرد بسیاری از افعال با آنچه در ادوار آغازین به کار می‌‌رفته، تفاوت‌های زیادی یافته است؛ اما هنوز بازماندۀ افعال کهن را در بعضی گویش‌ها می‌توان یافت؛ از جمله  شباهت‌های زیادی...

full text

تناوب واژگونگی در‏ تصریف اضافه / ملکی در زبان کردی گویش سنندجی: تبیینی در چارچوب ساخت‏واژۀ توزیعی

مسئله‌ای حائز اهمیت در صرف اضافه / ملکی در زبان کردی گویش سنندجی شرایط حاکم بر واژگونگی رابطه‏نما در این ساخت‏ها است. در گروه اسمی معرفه و دارای وابستۀ صفتی، واژ «=æ‌» برای بیان رابطۀ اضافه/ملکی به کار می‏رود و چنانچه اسم فاقد وابستۀ صفت باشد، فارغ از معرفه یا نکره بودن، رابطۀ اضافه/ملکی با تکواژ «=i» بازنمایی می‏شود؛ بنابراین از چهار حالت ممکن برای ساخت اضافی و دو حالت ممکن برای ساخت ملکی، تنه...

full text

ساخت اضافۀ ملکی در زبان فارسی: تحلیلی از منظر دستور ساخت

زبان‌شناسیِ شناختی، شاخه‌ای است که به مطالعۀ زبان به‌منزلۀ بخشی از قوه شناخت می‌پردازد؛ ازاین‌رو، بسیاری از پژوهشگرانِ حوزه‌های زبان‌شناسی، علوم‌شناختی، عصب‌شناسی زبان به آن توجه ویژه‌ای داشته‌اند. دستور ساخت، یکی از دستورهای شناختی است که همچون زبان‌شناسی شناختی، قوۀ شناخت را مبدأ تحلیل قرار داده است. به دلیل اینکه این دستور، برخلاف دستورهای پیشین، تمام واحدهای زبانی اعم از کلیات و استثنائات را ...

full text

بررسی تصاویر (ایماژ‌های) شاعرانه در اشعار نوجوان بیوک ملکی

«تصویر» واژه‌ای نوظهور با پیشینه‌ای کهن در ادبیات فارسی است. در مبحث معانی و بیان به طور ضمنی به این واژه اشاره شده و در علم بلاغت از آن به «صور خیال» تعبیر شده‌است. بیوک ملکی یکی از شاعران نام‌آشنای حوزه‌ی ادبیات کودک و نوجوان است که تاکنون بیش از هفت مجموعه‌ی شعر از او برای نوجوانان به چاپ رسیده است. هدف این مقاله، بررسی جایگاه تصویر در اشعار نوجوان بیوک ملکی است. روش این پژوهش، کتابخانه‌ای و...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 10  issue 27

pages  8- 8

publication date 2018-08-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023