گامی عملی در تکوین اقتصاد اسلامی
author
Abstract:
در این مقاله، با استناد به آیات قرآن، روایات و همچنین با در نظر گرفتن اصول زیربنایی نظام حقوقی اسلام، نگارنده میکوشد تا زکات را به عنوان یک وظیفة اجتماعی معرفی کند. با دقت در دلایل یاد شده روشن میشود که زکات صرفاً یک وظیفة فردی - اخلاقی نیست بلکه به جهت تأمین نیازهای مالی جامعة اسلامی تشریع شده است. اینکه نه رقم از کالاهای با ارزش جهت پرداخت زکات در متون دینی مطرح شده، از باب ذکر مصادیق پر بها در زمان خویش بوده که حصری در آن وجود نداشته است، به همین دلیل ولی امر مسلمانان میتواند با صلاحدید خویش منابع زکات و نرخ آن را تغییر دهد. همچنین تصور ناقص و یک بعدی از زکات، موجب گرایش حداقلگرایانه به منابع جمعآوری زکات گردیده و با قیوداتی که برای همان منبع ذکر شد، این واجب الهی عملاً در معرض تعطیلی قرار گرفته است. رویکرد جدید به زکات، زمینة تحقق آن را در جوامع معاصر فراهم میسازد، زیرا موجب میشود تا به شیوة مصرف زکات و توزیع آن در سطح کلان توجه، و نقش حکومت به عنوان کنترل کننده و ناظر روشن شود. همچنین نگارنده در صدد اثبات آن است که مستحقان زکات(فقرا و مساکین)، فقط نیازمندانند و نژاد، نسب یا خصوصیات دیگر ایشان در این زمینه نقشی ندارد.
similar resources
نسبت رویکردهای فراتجربی در علم اقتصاد با حکمت عملی اقتصاد اسلامی
معرفتشناسی فراتجربی در علم اقتصاد با عبور از عقل و حس بهعنوان منبع شناخت شکل گرفت و به نقش عقل عرفی در معرفت علمی توجه نمود. این جریان در علم اقتصاد نیز دارای شاخههای مختلف تفسیری، انتقادی و پستمدرن و... است. این مقاله پیشنهاد میکند برای شناخت نسبت اقتصاد اسلامی با این جریانها از مبانی حکمای اسلامی در این زمینه استفاده شود و اقتصاد اسلامی براساس این مبانی بنا شود. علم شکلگرفته براساس این...
full textبررسی تطبیقی عقلگرایی در اقتصاد متعارف و حکمت عملی اقتصاد اسلامی
برخی از نظریات اقتصادی کلاسیک و نئوکلاسیک، متأثر از اندیشههای دکارت دانسته شده است. این نوشته با مرور اندیشههای دکارت و آثار آن در علم اقتصاد، پیشنهاد میدهد حکمت عملی اقتصاد اسلامی از روش بنیادین حکمای اسلامی به عنوان جایگزین استفاده کند. دو مبدأ عقلی تقدم هستیشناسی بر معرفتشناسی و وجود مراتب مختلف عقل، بیشترین تأثیر را بر روش کاربردی اقتصاد اسلامی دارد و زمینه را برای شکلگیری انواع ب...
full textاقتصاد کینز و اقتصاد نهادگرا قرابتهای فلسفی، نظری و عملی
اقتصاد نهادگرا بعد از چند دههی پرفروغ، در اواخر دههی 1930 میلادی شروع به افول کرد و تا حد زیادی کم فروغ شد. در تاریخ عقاید اقتصادی، برای این رخداد دلایل گوناگونی مطرح شده است. برخی معتقدند که طلوع کینز موجب این غروب زود هنگام نهادگرایی شده است. اما، آیا واقعاً اندیشههای کینز موجب این افول بوده است؟ به نظر میرسد، برای آنکه یک اندیشه، عرصههای فکری را از اندیشههای دیگر برباید، باید تفاوتهای...
full textتحلیل جایگاه ارزشها در مدیریت؛ گامی در نظریهپردازی مدیریت اسلامی
تبیین جایگاه ارزشها در روششناسی مطالعات مدیریت به عنوان یکی از علوم اجتماعی به دلیل ماهیت کاربردی آن اهمیت ویژه ای دارد. از این رو به نظر میرسد، بررسی ابعاد این مسئله میتواند مسیری پژوهشی را فراروی محققان مدیریت اسلامی قراردهد. یافتههای این تحقیق که به روش توصیفی- تحلیلی انجام گرفته است عبارتند از: 1. ارزشها در مسئله یابی و مراحل اولیه تحقیق، ارائه چارچوب فکری مرتبط و اولویتبندی جنبههای...
full textعلم اقتصاد و اقتصاد اسلامی
در اواسط قرن نوزدهم در غرب دیدگاه عمومی از «فلسفه علم» عبارت بود از استدلال منطقی از حقایق مشهود و تعمیم آنها. ارزیابی دوبارۀ دیدگاه مزبور در اوایل قرن بیستم، «فرضیۀ روش قیاس مبنی بر استدلال علمی» را مورد توجه قرار داد. در متدولوژی علم عصر جدید « تز ابطال پذیری» نقش مهمی ایفا نمود و بدنسان، علم آن بخش از قضیۀ تلفیقی دربارۀ دنیای واقعی تلقی شده است که الاصول بتواند به وسیلۀ مشاهدات تجربی ابطال گ...
full textMy Resources
Journal title
volume 6 issue 24-23
pages 181- 205
publication date 2003-12-21
By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.
Keywords
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023