کهن‌ترین مکتوب تاریخ‌دار فارسی: دست‌نوشتی فارسی از احمد بن ابی‌القاسم خَیقانی در پایان قرآنی از قرن سوم

author

Abstract:

کهن‌ترین دست‌نویس فارسی که تا کنون شناخته شده، نسخه‌ای از کتاب الابنیة عن حقایق الأدویة متعلق به سال 447 هجری است؛ اما در میان نسخه‌های قرآنی قدیم‌تر، گاه یادداشت‌هایی می‌توان یافت که اطلاعات ما را در خصوص فارسی‌نویسی ایرانیان به زمانی بسیار قدیم‌تر می‌برد. یکی از این اسناد، مجموعه یادداشت‌های خَیقانی یا خایقانی (از اهالی طوس خراسان) به فارسی در تاریخ 292 هجری است که وی به هنگام تصحیح قرآنی سی‌پاره (جزء) در پایان هر یک از این اجزاء نوشته است. مقالۀ حاضر به معرفی پنج جزء کشف‌شده از این قرآن در دو کتابخانۀ چستربیتی و کتابخانۀ ملی اسرائیل و برگ‌نوشته‌هایی پراکنده از آن در موزه‌های مختلف جهان، و نیز به بررسی جوانب مختلف تاریخی و ادبی در نوشته‌های فارسی خَیقانی می‌پردازد و در پایان به دیگر نمونه یادداشت‌های کهن فارسی در نسخه‌های قرآنی اشاره می‌کند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

کهن‌ترین مکتوب تاریخ‌دار فارسی: دست‌نوشتی فارسی از احمد بن ابی القاسم خیقانی در قرن سوم

کهن‌ترین دستنویس فارسی که تاکنون شناخته شده، نسخه‌ای از کتاب الابنیة عن حقایق الأدویة متعلق به سال 447 هجری است؛ اما در میان نسخه‌های قرآنی قدیم‌تر گاه یادداشت‌هایی می‌توان یافت که اطلاعات ما در خصوص فارسی نویسی ایرانیان را به زمانی بسیار قدیم‌تر می‌برد. یکی از این اسناد، مجموعه یادداشت‌های خیقانی (احتمالاً اهل همدان) است که در هنگام تصحیح قرآنی 30 پاره به زبان فارسی و در پایان هر یک از این اجزا...

full text

بازتاب مقامات حضرت مریم(س) در متون عرفانی فارسی از قرن چهارم تا پایان قرن نهم

Quranic characters, including the Saint Mary, have always figured in texts of mysticism. The miracles attributed to her, the sending of heavenly food to her, and the fruition of the dried palm-date, indicate for mystics her exalted statues, her attainment of spiritual positions such as Welāyat (Sainthood), khilāfat al-kobra (great saintship), patience (Sabr), trust in God (Tawakkol), voluntary ...

full text

بهداشت در ایران از آغاز تا پایان قرن سوم هجری

برای پی بردن به سیر پیشرفت بهداشت در ایران ذیلا بمطالعه چگونگی این رشته از علوم د رچهار دوره مشخص می پردازیم الف- بهداشت از دوران آریائیها تا هخامنشیان ب- بهداشت در دوران ساسانیان ج- بهداشت درقرون اولیه هجری

full text

سیر داستان‌‌های درونه‌‌ای در ادبیات فارسی تا پایان قرن نهم

«روایت در روایت» یا «داستان درونه‌‌ای» روایتی است که در روایتی دیگر، که به ‌مثابة چهارچوبی برای آن است، درونه‌‌گیری ‌شود. با وجود گستردگی آثاری که از این شگرد روایی بهره برده‌اند، هیچ منبعی که فهرستی از این آثار را فراهم کرده باشد در دسترس نیست تا به استناد آن پژوهش‌گران بتوانند گام‌های بعدی را برای شناسایی و بررسی نقش و کارکرد داستان‌های درونه‌ایِ ادب فارسی بردارند. از این رو پرسش این پژوهش برر...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 15  issue 61

pages  9- 26

publication date 2018-02-20

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023