کنکاشی در فلسفه وجود‌گرایی در شعر جمیل صدقی زهاوی

  جمیل صدقی زهاوی، شاعر کُرد تبار عراقی است که یکی از ارکان نهضت ادبیّات معاصر عرب به شمار می‌رود. زهاوی، پیش از هر چیز با اندیشه‌ها و دیدگاه‌های فلسفی‌اش شناخته می‌شود. این جستار نیز بر آن است تا با تحلیل و بررسی اشعار او به کشف ریشه‌های اگزیستانسیالیسم در شعرش بپردازد و همسویی و هم اندیشی او با فیلسوفان وجود گرای غربی را واکاوی کند و جنبه‌های اثر پذیری زهاوی را از دیدگاه‌های وجودی آنان بیان کند. بنابراین، نخست پیشگفتاری مختصر در مورد اگزیستانسیالیسم و تاریخچة آن ارائه شده و سپس با روش توصیفی-تحلیلی و بر اساس منابع کتابخانه‌ای به تحلیل اشعار زهاوی و بیاناثر پذیری اندیشه‌های او از فلاسفۀ وجودی می‌پردازیم. بر اساس نتایج این پژوهش، زهاوی، در اشعار خود از اندیشه‌ها و نظریات فلاسفة‌ وجودگرای غربی تأثیر پذیرفته است. این اثرپذیری از هر دو گروه ملحد و معتقد فیلسوفان وجود گرا صورت پذیرفته است و بازتاب این اثر پذیری از فیلسوفان ملحد به ویژه سارتر را می‌توان در عقاید زهاوی در موضوعاتی همچون تقدم وجود، وجود و عدم، دگرگونی و عدم ثبات وجود انسان، مرگ انسان، ادبیّات و تعهد، به وضوح یافت. همچنین وی در موضوعاتی همچون سقوط و تعالی انسان، پرسش از خدا، سرنوشت انسان، از فیلسوفان وجود گرای معتقد و مؤمن تأثیر پذیرفته است. از دیگر نتایج می‌توان به دیدگاه اگزیستانسیالیستی او به زن اشاره کرد که زن را برابر با مرد می‌داند. وی به فلسفة وجودی ملاصدرا و مبحث تشکیک وجود نیز توجه داشته است.   واژگان کلیدی:جمیل صدقی زهاوی؛ وجودگرایی؛ ادب معاصر عربی