کانون نشر حقایق اسلامی در عرصۀ مبارزات ملی

Authors

  • محسن بهشتی سرشت دانشیار تاریخ معاصر ایران و عضو هیئت علمی گروه تاریخ دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره) قزوین
  • پرستو کلاهدوزها دانشجوی دکتری تاریخ اسلام، دانشگاه مذاهب اسلامی تهران و عضو هیئت علمی گروه تاریخ مؤسسة آموزش عالی البرز قزوین
Abstract:

«کانون نشر حقایق اسلامی» از گروه‌های مذهبی مؤثر در جریان مبارزات ملی‌شدن صنعت نفت و حوادث پس از آن است که در سال 1323 و توسط محمدتقی شریعتی در مشهد تأسیس شد. با شروع جنبش ملی نفت، فعالیت‌های این کانون از حالت فرهنگی صرف به تلاشی گسترده‌تر و حضور در عرصۀ سیاسی تبدیل شد. در آستانۀ انتخابات مجلس هفدهم، شریعتی در صدر فهرست انجمن‌های اسلامی شهر، که زیر عنوان «جمعیت‌های مؤتلف اسلامی» گرد هم آمده بودند، قرار گرفت و اعضای کانون وی بیش‌ترین تلاش را برای برگزیدن کاندیداهای همراه با دولت مصدّق انجام دادند. در اثنای اختلاف‌عقیده‌ای که میان آیت‌الله کاشانی و دکتر مصدّق، در ادامۀ مبارزات ملی، روی داد کانون، برخلاف بینش اسلامی و پشتیبانی پیشین خود از کاشانی، تا پایان کار خویش به حمایت از مصدّق پرداخت؛ زیرا تفکرات او را با برنامه‌های خویش هم‌سوتر می‌دید. سرانجام پس از کودتای ۲۸‌ مرداد ۱۳۳۲ و تا پیش از تابستان ‌۱۳۳۶، که کانون برای نخستین بار تعطیل شد، کانون به مرکز فعالیت‌های طرفداران مصدّق تبدیل شد. نویسندگان در این پژوهش، ضمن بررسی مقدمات جریان نهضت ملی، جایگاه و میزان تأثیر کانون نشر حقایق اسلامی را در نهضت ملی تحلیل کرده و به شناسایی علل اقداماتی چون تشکیل جمعیت‌های مؤتلف اسلامی و حضور فعالانۀ سیاسی کانون در عرصۀ مبارزات، تا پایان دولت مصدّق و نهضت ملی، پرداخته‌اند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

حقایق آسمانی در الفاظ زمینی

در میان معارف وسیع و بزرگ قرآن کریم، موضوعاتی هستند فراتر از حس و دریافت‌های زمینی انسان‌ها؛ که در اصطلاح قرآن، به آن «غیب» گفته می‌شود و راه دسترسی به آنها حواس ظاهری نیست. تمام این معارف در قالب الفاظی بیان شده است که همان زبان رایج مردمان بوده و آنان برای رفع و رجوع زندگی خود الفاظ را وضع کرده‌اند. این مقاله مدعی است امور غیبی که در قرآن کریم بیان شده‌است، مطالبی هستند مطابق با واقع که دارا...

full text

درنگی در نواندیشی‌های سلطان‌ولد در عرصۀ ولایت

پس از توحید حضرت باری ـ تعالی ـ مبحث «ولی و ولایت»، یکی از مهمترین و در عین حال پیچیده­ترین مباحث عرفان و تصوّف اسلامی است. اهل عرفان از آغاز پیدایش این مکتب تاکنون با استناد به آیات قرآن کریم و سنت پیامبر(ص) و احادیث اهل بیت (ع) به تبیین و توضیح این مسأله پرداخته­اند. در این مقاله دیدگاه­های سلطان­ولد دربارۀ «ولی» و مقام «ولایت» بررسی شده است. بر اساس نتایج این پژوهش مشخص می­شود که سلطان­ولد، م...

full text

برخی حقایق ادوار تجاری در اقتصاد ایران

روش­های مختلف جدا سازی روند از ادوار، امکان بررسی خصوصیات ادواری سری­های زمانی از زوایای مختلف را ارائه می­کند. با این شیوه می­توان بررسی کرد که آیا رویکردهای متفاوت به پدیده دورتجاری قادر است اطلاعات مفیدی را به منظور فهم بهتر رفتار متغیرهای اقتصادی در ادوار تجاری در اختیار قرار دهد یا خیر. در این مقاله به دنبال بررسی خصوصیات ادواری اقتصاد ایران با استفاده از روش­های مختلف روندزدایی و مقایسه ن...

full text

قرآن و حقایق علمى

در این مقاله با نیم نگاهى به تاریخ و سیر پیشرفت علم و دانش هاى تجربى این گونه نتیجه گیرى مى شود که با توجه به این نکته مهم که رشد علم و تکنولوژى در غرب مبتنى بر حذف دین بوده است. در طول تاریخ خود همواره داراى اثرات مخربى بوده است و در نقطه مقابل آن به جامعه درخشان و پیشرفته مسلمانان در دورانى که اروپا غرق در بدبختى و سیاهى بوده اشاره مى شود و علل آن پیشرفت علمى سودمند را، داشتن پشتوانه اى نظیر ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 5  issue 2

pages  99- 133

publication date 2015-02-20

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023