کارکرد آموزشی-فرهنگی دارالمعلمات و دانشسراهای دخترانه در دورۀ پهلوی اول

Authors

  • حسن زندیه استادیار، گروه تاریخ، دانشگاه تهران، تهران، ایران
  • علی رضا سنگتراشان دانشجوی دکتری تاریخ، گروه تاریخ، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد شبستر، ،شبستر، ایران
  • منیژه صدری استادیار گروه تاریخ دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شبستر
Abstract:

هدف: دورۀ سلطنت رضاشاه مرحله‌ای در ارتقای موقعیت اجتماعی زنان ایران بود. دولت در اجرای برنامۀ تجدد و سکولاریسم، برنامه‌های متعدد ازجملۀ تأسیس دانشسَراهای دخترانه تأسیس کرد که شکل سازمان‌یافته‌تر دارالمعلمات به‌شمار می‌رفت. هدف تأمین و تربیت معلمان زن بود. این ابتکار در آن زمان در ارتقای جایگاه آموزشی و فرهنگی زنان نقش مؤثر داشت. نشان‌دادن این نقش هدف این مقاله است. روش/ رویکرد پژوهش: داده‌ها از اسناد و مدارک آرشیوی و کتابخانه‌ای گردآوری و تحلیل شده‌است. یافته‌ها و نتیجه‌گیری: تأسیس دانشسَراهای دخترانه سبب افزایش سواد زنان و تأمین آموزگاران زن شد و زمینۀ ورود زنان را به عرصۀ عمومی، به‌ویژه دستگاه اداری و مراکز علمی فراهم کرد . از این رو در ارتقای موقعیت موثر بود؛ هرچند در ابتدا عمدتاً به زنان طبقۀ بالا محدود بود.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تحلیل مجازات تبعید در دورۀ پهلوی اول

میرزا علی‌اکبرخان داور با به تخت نشستن رضاشاه مأمور اصلاح عدلیۀ قدیم و تشکیل دادگستری نوین شد. قانون مجازات عمومی 1304ش، قانون محاکمات نظامی مصوب 30تیر1307ش، قانون دیوان جزای عُمال دولت مصوب 22دی1307ش و قانون اصول محاکمات جزایی مصوب 10خرداد1311ش جزء قوانین مصوب این دوره‌اند. در این قوانین برای برخی از جرائم، کیفر تبعید درنظر گرفته شد. در این قوانین مجازات تبعید جایگزین برخی از کیفرها شد؛ بنابرای...

full text

اعتراضات مردم به نوسازی شهری در دورۀ پهلوی اول

دولت پهلوی اول موجد تغییرات در عرصه‎های گوناگون حیات اجتماعی ایران شد؛ از جملۀ این تغییرات، دگرگونی‎هایی بود که در عرصۀ شهری رخ‎نمود. دولت پهلوی اول بر اساس ایدۀ نوسازی منطبق با الگوهای غربی، به تغییر شهرها همت گمارد. در این نوسازی، زندگی شهری با وسایل و ابزار مدرن که از جملۀ آنها ورود اتومبیل به شکل گسترده در شهرها بود، تأثیر خود را بر بافت و فضای شهری از طریق خیابان‎سازی گذاشت؛ یعنی، مهم‎ترین...

full text

برقراری نظام سربازگیری در اصفهان دورۀ پهلوی اول

همزمان با دیگر کشورهای منطقه، در خلال دو جنگ جهانی، لزوم برخورداری از ارتش منظم و یکپارچه، بیش از بیش در ایران احساس می‌شد. از این رو، سران نظامی ایران تلاش‌هایی را برای ایجاد چنین ارتشی آغاز کردند. برقراری نظام سربازگیری، در راستای تلاش‌هایی بود که برای ایجاد این چنین ارتشی صورت پذیرفت. البته انجام این برنامه، با مشکلات و واکنش‌های فراوانی همراه بود. این مقاله، بر آن است تا با استفاده از اسناد...

full text

صورت‌بندی نیروهای دینی- سیاسی در دورۀ پهلوی اول

با آغاز ایران جدید از دوران مشروطه به بعد و تغییر فضای سیاسی- اجتماعی، صورت‌بندی نیروهای سیاسی- اجتماعی ایران دگرگون شد. ورود و گسترش فرهنگ غربی، چالشی بود که در برابر سنت فکری- سیاسی مسلمانان ایرانی جلوه‌گر شد. به این ترتیب، سنت فکری- سیاسی مسلمانان ایرانی در میان فقها و نیروهای حوزوی شکل گرفته، در پی توضیح اصول مترقی دین اسلام و قابلیت انعطاف آن در مواجهه با مسائل جدید بود. در این پژوهش، از ا...

full text

علل مهاجرت از مرزهای خراسان به افغانستان (دورۀ پهلوی اول)

خراسان از قدیم‌الایام تاکنون‌، بستر فعالیت‌های بشری‌ و یکی از مراکز پر‌اهمیت جمعیتی ایران و مستعد تغییرات اجتماعی بسیار ‌بوده‌ است. تغییرات جمعیتی از دگرگونی‌های محسوس در تاریخ این منطقه محسوب می‌شود. این منطقه به‌دلیل موقعیت ویژة جغرافیایی (منطقه‌ای مرزی) و امکانات اقتصادی بیشتر نسبت‌به همسایگان خارجی، نقش مهمی در روند مهاجرت برون‌مرزی ایران و مهاجرت اقوام کشورهای همسایه به ایران داشته است. در...

full text

اعتراضات مردم به نوسازی شهری در دورۀ پهلوی اول

دولت پهلوی اول موجد تغییرات در عرصه‎های گوناگون حیات اجتماعی ایران شد؛ از جملۀ این تغییرات، دگرگونی‎هایی بود که در عرصۀ شهری رخ‎نمود. دولت پهلوی اول بر اساس ایدۀ نوسازی منطبق با الگوهای غربی، به تغییر شهرها همت گمارد. در این نوسازی، زندگی شهری با وسایل و ابزار مدرن که از جملۀ آنها ورود اتومبیل به شکل گسترده در شهرها بود، تأثیر خود را بر بافت و فضای شهری از طریق خیابان‎سازی گذاشت؛ یعنی، مهم‎ترین...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 29  issue 4

pages  76- 100

publication date 2019-12-31

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023