کارکردهای قاعدهی «تحقق مفاهیم گوناگون به وجود واحد» در فلسفهی ملاصدرا
author
Abstract:
از مبانی تأثیرگذار در حکمت صدرایی، «تحقق مفاهیم گوناگون به وجود واحد» است که با وجود پژوهشهای فراوان ازسوی صدراپژوهان، به نقش و جایگاه آن پرداخته نشده است. پژوهش حاضر حاکی از آن است که بسیاری از نوآوریهای فلسفی ملاصدرا در گروی فهمِ دقیقِ جایگاه قاعدهی «تحقق مفاهیم گوناگون به وجود واحد» است. بهکارگیری این قاعده ازسوی ملاصدرا و ارائهی دیدگاه نوین و نقد آرای پیشنیان در مسائلی چون رابطه عاقل و معقول، ترکیب اتحادی، اصالت وجود و ماهیت، تبیین ملاکِ حمل شایع صناعی، رابطهی نفس و قوا و رابطهی اسما و صفات با ذات الهی، از یافتههای این پژوهش است که به تفصیل بدان اشاره میشود. روش پژوهش در این مقاله، توصیفی-تحلیلی است که با مراجعه و استفاده از منابع اصلی صورت گرفته است.
similar resources
رویکردی تطبیقی به وجود شناسی در فلسفه هایدگر و ملاصدرا
وجودشناسی (Ontology) یکی از عمدهترین مباحث فلسفی است که در فلسفه جدید غرب بدان بیمهری شده است. در دوران جدید، مارتین هایدگر برای احیای وجودشناسی تلاش زیادی کرد و مانند ملاصدرا کوشید تا از قلمروی مفهومی وجود فراتر رفته و به عرصه حقیقت عینی وجود نزدیک شود.از نظر هایدگر شناخت وجود تنها در شناخت دازاین و تحلیل اگزیستانسی مقدور است و ملاصدرا هم راه شناخت وجود را ادارکات حضوری انسان میداند. هر دو ...
full textملاصدرا واصالت وجود
این مقال بر آن است تا نظریة «اصالت وجود» را که یکی از اصول مهم فلسفه ملاصدرا است بررسی وبه سابقه این نظریه در فلسفه اشراق اشاره کند. مؤلف بر خلاف نظر مشهور، عقیده دارد که شیخ اشراق نه تنها به اصالت ماهیت اعتقادی ندارد، بلکه از مدافعان سرسخت اصالت وجود میباشد. دلیلی که ملاصدرا وپیروان او بر اصالت وجود ذکر کردهاند عیناً در بیانات شیخ اشراق وجود دارد . همچنین مؤلف از راه رابطه علی ومعلولی انوار...
full textملاصدرا و تقدم وجود
ملاصدرا به اتفاق آراء، تأثیرگذارترین فیلسوف در سنت فلسفۀ اسلامی چهار قرن اخیر است. فلسفۀ ملاصدرا براساس وجود به مثابه یگانه عنصر حقیقی، تقدم وجود، تراکم وجود، و سرانجام حرکت متعالی یا جوهری وجود بنا گشته است. ملاصدرا تقدم وجود را اصل اساسی هستی قرار داد. او بین مفهوم وجود و حقیقت وجود تمیز قائل میشود. مفهوم وجود بدیهیترین و جهانشمولترین مفهوم است، حال آنکه حقیقت وجود مبهمترین مفهوم است زیر...
full textاستعارۀ وجود به مثابۀ نور در فلسفۀ ملاصدرا
لیکاف با نقد دیدگاه ارسطویی دربارۀ استعاره، نظریۀ شناختی استعاره را پایهگذاری کرد. با فرض پذیرش نظریۀ شناختی استعاره، مفاهیم انتزاعی مطرح در فلسفۀ اسلامی نیز بهواسطۀ استعارههای مفهومی قابل فهم میشوند. این استعارهها اغلب به صورت ناخودآگاه از سوی فلاسفه مورد استفاده قرار گرفتهاند. وجود بهعنوان یکی از مهمترین پایههای فلسفۀ ملاصدرا بهواسطۀ استعارههای متعددی مفهومسازی میشود. استعارۀ «وجو...
full textاستعارۀ وجود به مثابۀ امر سیال در فلسفۀ ملاصدرا
در نظریّۀ شناختی استعاره، ادراک مفاهیم انتزاعی به واسطۀ استعارههای مفهومی میسر میشود به گونهای که با حذف این استعارهها، بخش بزرگی از معنای این مفاهیم نیز از دست میرود. با فرض پذیرش این نظریه، وجود به عنوان یکی از مهمترین مفاهیم در فلسفۀ ملاصدرا نیز به واسطۀ استعارههای مفهومی گوناگونی فهم میشود. استعارۀ «وجود به مثابۀ امر سیال» ویژگیهای جسم سیال را به وجود در الهیات نگاشت میشود. جسم سیا...
full textمروری بر کارکردهای گوناگون مناسک حج
پرستش و تقدس از دیرباز در میان اقوام مختلف وجود داشته و مناسک، جایگاه ویژهای در بین ادیان و مذاهب، به خود اختصاص داده است. دین اسلام نیز در این خصوص مستثنی نیست و بهجا آوردنِ مناسک، زیارت قبور، توسّل جستن و شفاعت خواستن از خداوند و ائمه و پیامبران، از مهمترین امور دینی قلمداد میگردند. از مهمترینِ این مناسک میتوان به حج اشاره کرد. حج، آمیزهای از کنشهای فیزیکی انسانها در جغرافیای کعبه است که...
full textMy Resources
Journal title
volume 18 issue 67
pages 113- 130
publication date 2018-08-23
By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.
Keywords
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023