کاربرد نظریه حوزه معنایی در مطالعات قرآنی
author
Abstract:
حوزه معنایی با دو رویکرد درزمانی و همزمانی قابل بررسی است که در بررسی درزمانی تغییراتی معنایی همچون تعمیم یا گسترش معنایی، تخصیص معنایی، مجاز، استعاره، ترفیع معنایی و تنزل معنایی مورد توجه قرار میگیرند. بر این اساس، پارهای از واژگان قرآنی در مقایسه با دوره جاهلی دچار توسعه مفهومی و افزایش مدلولهای خود شدهاند و برخی دیگر مفهومی تخصصی یافته و کاهشی در مدلولهای آنها رخ داده است. همچنین فرایندهایی همچون مجاز، استعاره، ترفیع و تنزل نیز در بخشی از واژگانهای قرآنی قابل مشاهده است. شناسایی این دسته از تغییرات و دستهبندی آنها میتواند در روشن شدن معنای واژگان قرآنی تأثیر بسزایی داشته باشد. همچنین با بررسی همزمانی حوزه معنایی و در نظر گرفتن باهم-آییهای همنشینی و متداعی واژهها، امکان دست یافتن به روابط موجود بین واژگانهای قرآنی و ترسیم آنها بصورت شبکهای از مفاهیم به پیوسته در قالب ترسیم روابط افقی و عمودی واژگانها وجود دارد. مقاله حاضر با روشی توصیفی به بررسی درزمانی و همزمانی حوزه معنایی میپردازد و در صدد تبیین کاربرد این موضوع در بررسی واژگان قرآنی است.
similar resources
نسبیت معنایی در کاربرد قرآنی اُمّالکتاب
اصطلاح «اُمّالکتاب» سهبار در آیات قرآن بهکار رفته است. نظرهای گوناگونی در اینباره بیان شده است که باید گفت اتفاقنظر چشمگیری در میان آنها دیده نمیشود. برخی آن را در هر سه آیه یکی انگاشته و منطبق بر لوح محفوظ تلقّی کردهاند. عدّهای دیگر نیز تفاوتهایی میان سه کاربرد قائل شدهاند. بهنظر میرسد که هر آیه را در عین عنایت به دیگر آیات - بهویژه دو کاربرد دیگر - نباید از نظر معنایی با هم خلط نمود ...
full textکاربرد نظریۀ شبکۀ معنایی در مطالعات قرآنی (میدان معناشناسی امر، اراده، مشیت)
واژهها همواره در بافتهای کاربردی خود، با یکدیگر ترکیب شده و عبارتهای مختلفی میسازند؛ این ترکیب و ارتباط، در هیچ زبانی، تصادفی و بدون قاعده نیست و روابط معناداری میان واحدهای هر زبان حاکم است. در قرآن کریم نیز، کاربرد هر واژه در آیات، حکیمانه و هدفمند است و با کنکاش و بررسی ارتباط واژهها با یکدیگر، میتوان مفهوم هر واژه را در ارتباط با دیگر واژگان و در یک نظام معنایی تعیین نمود. تحقیق حاضر...
full textپژوهشی در نظریه میدانهای کاربردی - معنایی و کاربرد آن در مطالعات مقایسهای و مقابلهای زبانی
در این مقاله به نظریه میدانهای کاربردی – معنایی زبان و کاربرد آن در پژوهشهای مقایسهای و خصوصاً مقابلهای دو زبان در چارچوب دستور نقشگرا پرداخته شده است. این نگرش رویکردی بر اساس آرا و نظریات زبانشناسان روس و با ذکر نمونه هایی عملی از تحقیقات انجام شده آنها صورت گرفته است. میدانهای کاربردی- معنایی بر طبق تعریف به گروهی از واحدهای دستوری، واژگانی و یا ترکیبی گفته می-شود که بر مبنای یک مقولهی...
full textکاربرد نظریه حوزههای معنایی در مطالعات واژگانی ساختار شخصیت بر پایه منابع اسلامی
این پژوهش با هدف بررسی کاربرد نظریه حوزههای معنایی در مطالعات واژگانی ساختار شخصیت بر پایه منابع اسلامی انجام شده است. سؤال اصلی پژوهش این بود که در مطالعاتِ واژگانیِ ساختارِ شخصیت، دادهها قبل از آنکه مورد تحلیل عاملی قرار گیرد، چه تحلیل و بررسیهای کیفی باید بر آنها انجام شود؟ و نظریه حوزههای معنایی چه نقش و کاربردی در این زمینه میتواند داشته باشد؟ روش پژوهش، کیفی از نوع تحلیل مفهومی بود. نتا...
full textنسبیت معنایی در کاربرد قرآنی اُمّ الکتاب
اصطلاح «اُمّ الکتاب» سه بار در آیات قرآن به کار رفته است. نظرهای گوناگونی در این باره بیان شده است که باید گفت اتفاق نظر چشمگیری در میان آنها دیده نمی شود. برخی آن را در هر سه آیه یکی انگاشته و منطبق بر لوح محفوظ تلقّی کرده اند. عدّه ای دیگر نیز تفاوت هایی میان سه کاربرد قائل شده اند. به نظر می رسد که هر آیه را در عین عنایت به دیگر آیات - به ویژه دو کاربرد دیگر - نباید از نظر معنایی با هم خلط نمود ...
full textMy Resources
Journal title
volume 13 issue 3
pages 119- 139
publication date 2016-10-22
By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023